Kamala Harris, nữ Phó Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ

• Những điều sẽ xảy ra từ nay đến ngày nhậm chức của tân Tổng thống Mỹ

Khoảnh khắc toàn thể nước Mỹ nổ tung vì chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống của bộ đôi Joe Biden và Kamala Harris cũng chính là một thời khắc trọng đại cho những người phụ nữ da màu. Bà Kamala Harris không chỉ là nữ Phó Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ, mà còn là người phụ nữ gốc Á đầu tiên giành được vị trí này trong lịch sử nước Mỹ.

Từ sinh viên gốc Á thành Tổng chưởng lý California

Kamala Harris sinh năm 1966 tại California, Mỹ và được nuôi dưỡng trong một gia đình nhập cư có cha là người Jamaica và mẹ là người Ấn Độ. Cha của bà Harris, ông Donald Harris định cư tại Mỹ năm 1961 để theo học ngành kinh tế tại trường Đại học Berkley. Sau khi giành học vị tiến sĩ, ông trở thành giảng viên của trường Đại học Stanford danh giá và từng đảm nhận chức vụ cố vấn kinh tế cho Chính phủ Jamaica trước khi nghỉ hưu vào năm 1998.

Mẹ của Harris là bà Shyamala Gopaland, bà rời Ấn Độ tới Mỹ năm 1961 để lấy bằng tiến sĩ ngành Nội tiết học cũng ở Đại học Berkley. Có thể nói bà Harris thừa hưởng niềm đam mê chính trị từ cha mẹ khi hai ông bà đều hăng say tham gia phong trào Dân quyền Hoa Kỳ. Bà từng tự hào chia sẻ về cha mẹ trên Instagram cá nhân như sau: “Chính nhờ có cha mẹ tôi và những con người đã xuống đường đấu tranh cho công lý mà tôi được đứng ở đây lúc này. Họ dọn đường cho tôi, người phụ nữ da màu thứ 2 được bầu vào Thượng viện Mỹ”.

Cha mẹ của bà Harris ly dị khi bà lên 7. Trong cuốn hồi ký mang tựa đề “The Truths We Hold”, bà tiết lộ: “Cha mẹ tôi không hề cãi vã về tiền nong mà chỉ so đo xem ai sẽ có được chỗ sách vở trong nhà”. Cho dù ông Donald Harris vẫn luôn có mặt trong đời sống của vợ cũ và hai cô con gái, hai chị em bà Kamala vẫn chịu ảnh hưởng của mẹ nhiều hơn, một phần có lẽ là do bà Shyamala được toà trao toàn quyền nuôi dưỡng cả hai con. Với bà Kamala, chính người mẹ vĩ đại là người đã định hình con người bà ngày hôm nay. Bà Harris ít khi nói đến cha trước công chúng, nhưng thường xuyên nhắc đến mẹ, một nhà nghiên cứu ung thư đã qua đời vì ung thư ruột thừa năm 2009. 

Trong một bài đăng trên Instagram vào tháng 5-2020, bà đã dành những lời lẽ hết sức trìu mến để kể về mẹ: “Tôi là con gái của một người mẹ đã phá vỡ mọi rào cản. Bà Shyamala Harris cao chưa tới 1,5m nhưng nếu gặp bà, bạn sẽ nghĩ bà cao tới 1,7m. Bà có tinh thần và tính cách rất dữ dội, và mỗi ngày tôi đều thấy biết ơn vì được nuôi dạy bởi bà”. 

Ở một bài đăng khác, bà Harris tôn vinh triết lý giáo dục của mẹ: “Mẹ tôi dạy chúng tôi tầm quan trọng của một nền giáo dục tốt và giá trị của lao động chăm chỉ. Bà cũng dạy các con không được để người khác nói cho chúng tôi biết chúng tôi là ai, và phải biết tin tưởng vào sức mạnh của bản thân để sửa chữa những gì sai trái”. Hai ngày sau khi được đề cử vào vị trí “phó tướng” của ông Biden, bà Harris nói rằng bà ước gì mẹ có thể ở đây để chứng kiến thành công của bà.

Tuy sinh ra và lớn lên tại Mỹ, nhưng bà Kamala vẫn rất thân thiết với gia đình bên ngoại ở Ấn Độ vì bà được mẹ đưa về Ấn Độ rất thường xuyên. Bà Kamala từng kể về những trải nghiệm đáng nhớ của mình ở quê ngoại trên Instagram: “Khi còn là một cô bé, tôi được về Ấn Độ để thăm hỏi ông bà. Mỗi buổi sáng, tôi sẽ được đi dạo bên bờ biển cùng ông ngoại và những người bạn của ông, lắng nghe họ nói về tầm quan trọng của việc đấu tranh cho nền độc lập và dân chủ”.

 Gia đình của bà Kamala ở Ấn Độ đã thể hiện niềm tự hào của họ về chiến thắng của bà. Trong cuộc phỏng vấn gần đây với hãng thông tấn ANI, chú của bà Harris là ông Gopalan Balachandran đã nhận định: “Gia đình của chúng tôi vô cùng tự hào về cháu và tôi tin chắc rằng chị gái tôi sẽ rất hạnh phúc. Ngày Kamala được xướng tên với tư cách phó tướng của ông Biden là một dấu mốc lịch sử cho cộng đồng người Ấn Độ”.

5 năm sau khi ly dị, bà Shyamala cùng 2 con gái chuyển đến Montreal, Canada sau khi bà nhận vị trí nghiên cứu và giảng dạy tại Bệnh viện Đa khoa Do Thái thuộc trường Đại học McGill. Sự hào hiệp của nữ Phó Tổng thống tương lai đã được thể hiện ngay từ khi còn rất trẻ tuổi. 

Bà Wanda Kagan, bạn thân nhất của bà Harris tại Canada, kể lại rằng sau khi mình thổ lộ với bạn chuyện bị cha dượng quấy rối, bà Harris đã ngay lập tức thuyết phục mẹ cho bà Kagan chuyển vào ở nhà mình đến hết năm lớp 12. Sau này, bà Harris cũng khẳng định chính tình bạn với Wanda Kagan và nỗ lực giúp đỡ bạn đã có giúp định hình ước muốn bảo vệ phụ nữ và trẻ em khi bà trở thành một công tố viên.

Bà Harris nhập học trường Đại học Howard tại Washington vào năm 1982. Khi còn là sinh viên, bà thực tập tại vị trí văn thư ở Văn phòng nghị sĩ California Alan Craston, dẫn đầu đội tranh biện của trường và tham gia vào hội nữ sinh Alpha Kappa Alpha. Bà Harris tốt nghiệp năm 1986 với tấm bằng cử nhân chuyên ngành khoa học chính trị và kinh tế. 

Ngay sau đó, bà quay trở lại California để nhập học trường Luật Hastings, thuộc Đại học California. 1 năm sau khi tốt nghiệp trường luật, bà xuất sắc vượt qua kì thi lấy bằng hành nghề luật của California năm 1990. Trong suốt sự nghiệp của bản thân, bà Harris luôn đấu tranh chống lại sự bất công, và bảo vệ những con người không có khả năng tự vệ.

Năm 1990, bà nhậm chức Phó công tố viên quận Alameda, bang California. Bà được chính khách Willie Brown - người Harris đang hẹn hò lúc bấy giờ - chỉ định vào Ủy ban Trợ cấp Thất nghiệp California, rồi đến Ủy ban Hỗ trợ Y tế California. 

Mối liên hệ của bà Harris với ông Willie Brown được báo giới nhìn nhận như một ví dụ tiêu biểu của thói quen đặt những người thân tín vào các vị trí lãnh đạo cao cấp của những thủ lĩnh chính trị California. Bà Kamala Harris được công tố viên Terrence Hallinan của thành phố San Francissco lựa chọn vào vị trí trợ lý công tố viên. 

Tại đây, bà đứng đầu bộ phận Tội phạm tái phạm, quản lý 5 công tố viên khác và tham gia xét xử những vụ án giết người, cướp của, trộm cắp, hiếp dâm  Một trong những thành tựu nổi bật của bà Harris là bắt đầu một chương trình cho phép những tội phạm phạm tội lần đầu liên quan đến ma tuý được hoàn thành chương trình trung học phổ thông và tìm việc.

Năm 2000 đánh dấu vụ va chạm đầu tiên trong sự nghiệp của bà Harris khi bà công khai bất đồng với một công tố viên khác là ông Darrel Salomon về Đạo luật 21 - một đạo luật cho phép xét xử các bị cáo tuổi vị thành niên tại Toà án Tối cao thay vì toà án cho trẻ vị thành niên. 

Cụ thể hơn, bà Harris công khai chống lại Đạo luật 21 và sau đó bị ông Salomon điều chuyển sang một vị trí khác - trên thực tế là một cách cách chức. Bà Harris kiện ông Salomon, sau đó bỏ việc. Bà Kamala sau đó trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên được bầu vào vị trí Tổng chưởng lý California. 

Trong 2 nhiệm kì của mình, bà đã giúp cư dân Califronia giành được 25 tỉ USD tiền đền bù thu hồi nhà cho các hộ dân California, bảo vệ luật biến đổi khí hậu, giữ vững luật cho phép người dân nhận các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ với giá phải chăng, xét xử rất nhiều băng nhóm quốc tế buôn bán ma tuý, vũ khí và người.

Hậu phương vững chắc

Khi được bầu vào Thượng viện Mỹ, nhiệm vụ của bà vẫn không thay đổi: đấu tranh cho quyền lợi của mọi người dân California. Với tư cách thượng nghị sĩ, bà đã đề xuất và đồng đề xuất các đạo luật giúp tăng lương cho người lao động, cải thiện hệ thống luật pháp, biến chăm sóc sức khoẻ thành quyền lợi của mọi nhà, tấn công vấn nạn sử dụng chất kích thích, ủng hộ các gia đình thương binh và liệt sĩ…

Vợ chồng Harris- Douglas Emhoff có hai người con tên Cole và Ella được đặt tên theo hai huyền thoại nhạc Jazz John Coltrane và Ella Fitzgerald. Được biết, Cole và Ella là con của ông Douglas với vợ trước là bà Kerstin Emhoff, và bà Kerstin có mối quan hệ khá thân thiết với vợ sau của chồng. Cole và Ella đặt biệt danh cho mẹ kế là Momala - viết tắt cho “mẹ Kamala” - và bà Harris từng gọi hai con là “niềm vui và tình yêu vô tận”. Cole hiện đã tốt nghiệp trường đại học Colorado, và hiện đang là một trợ lý, còn Ella vẫn đang theo học trường thiết kế Parson. 

Hiện tại, bà đang sống ở Los Angeles cùng chồng Douglas Emhoff và hai con trai của chồng. Bà Harris gặp gỡ chồng lần đầu qua sự giới thiệu của một người bạn, và họ kết hôn năm 2014. Ông Douglas Emhoff, năm nay 55 tuổi, là một luật sư, hiện đang làm việc với hãng luật DLA Piper. Được biết, ông chuyên về các vụ án liên quan tới mâu thuẫn làm ăn, nhà đất, cũng như quyền sở hữu trí tuệ. 

Ông Douglas là hậu phương vững chắc cho vợ suốt sự nghiệp chính trị cũng như cuộc tranh cử tổng thống. Trên trang cá nhân, ông thường xuyên chia sẻ hình ảnh cũng như tin tức về bà Harris và khi bà Harris tuyên bố huỷ bỏ việc tranh cử vì thiếu kinh phí, ông đã đăng một tấm ảnh của vợ với chú thích: “Như mọi khi, em có anh đây rồi”.

Ông Doulas sẽ trở thành “đệ nhị quý ông” (chồng của Phó Tổng thống) đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, và ông Biden cũng có nhắc đến vấn đề này trong bài phát biểu của mình khi chỉ định bà Kamala vào vị trí tranh cử Phó Tổng thống: “Doug, bản thân anh sẽ học được cách phá bỏ những rào cản khi trở thành chồng của một Phó Tổng thống”.