Nếu không phải chúng ta, thì là ai

Chính vì thế nên lời tuyên bố của Chủ tịch BCH TW Đảng Cộng sản Nga Guennadi Zyuganov trong chương trình truyền hình trực tiếp "Pozner" tối 17/4/2011 trên Kênh Pervyi về việc ông cũng có ý định tham gia vào cuộc bầu cử Tổng thống năm tới đã được đưa tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng Nga và thế giới.

Điều đáng chú ý là trong khi đó, hai gương mặt chủ chốt của chính trường Nga là Tổng thống Dmitri Medvedev và Thủ tướng Vladimir Putin ở thời điểm hiện nay vẫn chưa tiết lộ điều gì dứt khoát về khả năng họ có hay không tham gia tranh cử Tổng thống năm tới.

Ông Guennadi Zyuganov sinh ngày 26/6/1944 ở Mymrino, một làng nông nghiệp tại tỉnh Oryol nằm ở phía nam Moskva trong một gia đình giáo viên. Lớn lên, ông cũng nối nghiệp gõ đầu trẻ của người cha trong một thời gian. Ông Zyuganov gia nhập Đảng Cộng sản Liên Xô (KPSS) năm 1966.

Từ vị trí một giáo viên, ông Ziuganov ngay từ trẻ đã chuyển sang công tác Đoàn Thanh niên và tiếp tục sự nghiệp nghiên cứu khoa học xã hội của mình. 

Năm 1980, ông Zuyganov đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ khoa học  tại Học viện Khoa học Xã hội Moskva (AON). Trong giai đoạn cải tổ, chính ông đã trở thành người đứng đầu lực lượng chỉ trích các kế hoạch cải tổ và công khai do Tổng bí thư Mikhhail Gorbachev khởi xướng tại Khoa Tuyên truyền ở AON, nơi ông làm giảng viên.

Khi KPSS bắt đầu tan rã  ở cuối những năm 80 của thế kỷ trước, ông Zyuganov đã gia nhập đội ngũ những người theo đường lối cứng rắn chống lại những cải cách mà họ cho rằng sẽ dẫn tới sự chấm dứt quyền lực của KPSS và sự sụp đổ của LB Xôviết. Mọi sự về sau đã diễn ra y như thế…

Chính ông Zyuganov đã là một trong những người đóng vai trò lớn nhất trong việc gây dựng nên Đảng Cộng sản LB Nga (KPRF) hiện nay. Theo quan điểm của ông, trong thời đại toàn cầu hóa như hiện nay, mâu thuẫn chính yếu là mâu thuẫn giữa chủ nghĩa thế giới và chủ nghĩa ái quốc. Ông đã ba lần ra tranh cử Tổng thống, vào các năm 1996, 2000 và 2008. Và cả ba lần ông đều chỉ về đích thứ nhì!

Nhà báo nổi tiếng Vladimir Pozner từng hơn 10 lần mời ông Zyuganov  tới tham gia chương trình mang tên mình trên kênh Pervyi nhưng vì một số lý do nào đó, việc này đã không thành. Chỉ tới tối 17/4/2011, cuộc gặp gỡ giữa nhà báo Pozner với ông Zyuganov mới trở thành hiện thực.

Khi nhà báo Pozner đọc câu hỏi của một khán giả là "Xin hãy nói thẳng thắn xem ông muốn nhìn thấy ai trong vai trò Tổng thống Nga tiếp theo: ông Medvedev hay ông Putin? Và xin ông hãy cùng là người có cái nhìn thực tế và không lảng ra chuyện một ứng cử viên thứ ba hay một người đứng ra làm vì nào đó.", ông Ziuganov đã trả lời thẳng thắn:

- Nếu mọi sự đã được xác định rõ ràng thế thì cần gì phải tổ chức bầu cử? Cần gì tới ý kiến của các công dân? Tôi cho rằng, hoàn toàn không xứng đáng với một đất nước và một dân tộc có lòng tự trọng khi tất cả đều đã biết trước rằng, người này hay người kia sẽ là nhân vật kế nhiệm mà vẫn lại bỏ phiếu. Tôi cho rằng như thế là không hay đối với cả ông Medvedev lẫn ông Putin. Tôi không loại bỏ trường hợp cả hai người này đều sẽ ra ứng cử và chắc chắn sẽ có thêm một ứng cử viên thứ ba là đại diện cho khối của chúng tôi, một ứng cử viên mạnh và giỏi với một chương trình tốt.

- Nhà báo Pozner: Nhưng ông thích ai hơn trong hai nhân vật Putin và Medvedev, hay ông không muốn nói ra điều này?

- Ông Zyuganov: Cả hai người đó cùng chung một đội ngũ với một đường lối như nhau…

- Trong  một cuốn tiểu sử của ông (những cuốn như thế nhiều lắm) có viết: "Hình ảnh trên truyền hình của Zyuganov rất xa so với thực tế. Cả nước đều biết rõ đôi lông mày cau lại nặng nề, những lời buột ra nặng nề từ người phản biện nghiêm khắc. Và hoàn toàn không biết gì về nụ cười của ông". Đó là sự thật ư, liệu nói chung có thể có hai Zyuganov, một dành cho truyền hình, và một dành cho cái gọi là người đằng mình?

- Không, hình ảnh đó được truyền hình tạo nên một cách rất tinh vi.  Đó là một việc bẩn thỉu mà lại do những tay nghề rất lão luyện tạo nên. Ngay cả những phóng viên tài năng cũng nói với tôi: "Bỏ hết những chỗ cười, bỏ những câu chuyện tiếu lâm, bỏ hết…".

- Ra thế ư! Nghĩa là mọi sự chỉ là băng ghi hình lại?

- 100% là băng ghi hình lại, tuyệt đối đúng.

- Nhưng giờ ông có hiểu là ông đang trong chương trình truyền hình trực tiếp?

- Rất hiểu.  Nhưng nếu các ông cho phát hình trực tiếp nhiều hơn thì cái hình ảnh mà người ta đã tạo dựng nên sẽ bị mời đi và sẽ có những hình ảnh thực chất. Có một phụ nữ khi nhìn thấy tôi đã tới và nói: "Ông ở ngoài đời dễ thiện cảm hơn nhiều so với trên màn hình". Nhưng trên màn hình thì tất cả chúng ta trông đều có vẻ béo hơn hoặc ngốc nghếch hơn. Đúng thế không?

- Không phải tất cả… Chị của ông, bà Lyudmila, nói rằng thời nhỏ ông không thích gây gổ. Bà ấy bảo rằng: "Tôi không nhớ có lần nào mà Genka (tên gọi thân mật của Guennadi - TG) trở về nhà với vết thâm tím hay cái mũi bị xước cả". Nói chung đã có bao giờ ông gây gổ với ai chưa? Hay ông không bao giờ thích như thế?

- Tôi không thích gây gổ, ẩu đả, nhưng tôi kính trọng những người mạnh mẽ, can trường. Ông phải biết rằng ở quê tôi rất khó cạnh tranh với tôi, tôi là nhà vô địch huyện trong tất cả các môn thể thao, chơi bóng chuyền rất cừ, ném lựu đạn xa, chạy cũng rất nhanh. Nhìn về khía cạnh này thì cả làng đều tôn trọng người khỏe mạnh và phát triển. Tôi từng là cán bộ Đoàn Thanh niên Cộng sản, mà một cán bộ Đoàn thì không được gây gổ. Tôi từng là đội trưởng trong trường phổ thông.

- Nhưng trong đời sống sau này thì đã bao giờ ông phải gây gổ chưa?

- Không chỉ một lần. Nhưng tôi cố tránh, một điều nhịn, chín điều lành.

- Ông từng phục vụ trong quân ngũ tại Đức trong lực lượng trinh sát hóa học.

- Gọi đúng tên thì đó là đơn vị trinh sát đặc biệt chống vũ khí hạt nhân và hóa học.

- Và như ông nói, việc đó có ảnh hưởng tới mái tóc của ông. Ông nói rằng: "Trước khi vào quân đội tóc tôi rất dày, công việc ở lính đã làm hỏng nó".

- Ông hãy hình dung rằng, trong ba năm quân ngũ thì tôi phải ngồi một năm trong bộ quân phục cao su và mặt nạ phòng độc. Tôi thậm chí còn phải chạy với mặt nạ phòng độc.

- Còn điều gì nữa mà ông tiếc từ những gì không bao giờ trở lại nữa?

- Ông cũng biết rằng, ai thì cũng có những cơ hội bị bỏ lỡ. Đấy, tôi cho rằng, ở ranh giới những năm 90 chúng ta đã có thể tiến hành những cải cách cần thiết ở trong nước. Và nếu được như vậy thì bây giờ chúng ta đã vượt lên trên Trung Quốc rồi.

- Đấy là ông đã có thể? Và ông đã bỏ lỡ việc gì đó?

- Đúng là tôi đã có thể. Theo cách nhìn nhận của tôi, chúng ta đã không đủ khoảng thời gian độ một hai năm để ý kiến này ăn sâu rộng rãi trong Đảng  và để tiến hành những cải cách bình thường. Trong giai đoạn cuối cầm quyền của ông Leonid Brezhnev, tôi đã hai lần từ chối vào Trung ương và tôi đã bị đoạn tuyệt. Nhưng khi Yuri Andropov lên nắm quyền, ông ấy nói: "Hãy gọi những người trẻ dưới 40 tuổi với học vấn khoa học tốt" và tôi đã lọt vào nhóm 5 người đầu tiên mà ông ấy chọn.

- Giờ lại nói về kiểu tóc. Có một câu chuyện tiếu lâm của ông, nội dung như sau: ông Putin tới Viện Duma, vào phòng cắt tóc. Cô cắt tóc vừa làm việc vừa lẩm bẩm: "Zyug, zyug, zyug…". Ông Putin bảo cô ta: "Này cô, đừng chọc tức nữa. Ông Zyuganov của cô đã có chỗ ngồi ở chúng tôi rồi…". Cô cắt tóc đáp: "Thưa ông Putin, tôi đâu dám chọc tức, chẳng qua khi tôi nói "zyug, zyug" thì tóc ông cứ dựng ngược cả lên nên dễ cắt hơn". Đó là chuyện tiếu lâm mà ông đã kể ư?

- Đúng, đó là chuyện tiếu lâm của tôi. Mà bây giờ tôi cũng có thể kể thêm chuyện mới. Một đại gia tới gặp thầy phong thủy và nói: "Này, tôi làm đúng như anh nói, tôi sống trong lâu đài ở phương Tây, có mỏ vàng ở phương Đông, tôi chỉ ở miền Nam, nhưng lại không có hạnh phúc". Và thầy phong thủy đáp: "Đấy là vì nhà tù ở phương Bắc đang nóng lòng chờ ông từ lâu…".

Khi được hỏi rằng ông có tham gia tranh cử Tổng thống không, ông Ziuganov đáp: "Tôi như một nhà lãnh đạo Đảng, đứng đầu Đảng và đã có nhiều tổ chức đề cử tôi làm ứng cử viên từ khối nhân dân ái quốc tả khuynh". Tuy nhiên, để ra ứng cử thì cần phải chờ đến kỳ đại hội tới quyết định. Và nếu Đại hội đồng ý thì ông sẽ ra tranh cử.

Kết thúc chương trình, nhà báo Pozner đã chuyển tới ông Zyuganov một số câu hỏi mang tính riêng tư, nhưng chính ở đây lại càng bộc lộ rõ hơn tư chất và quan điểm người đang lãnh đạo KPRF:

- Thứ hoa mà ông thích nhất?

- Hoa tuylíp. Trong trang trại của tôi có tới 100 loại hoa, tôi đã tạo ra một giống hoa mới có tên là "Chiến thắng". Rất sang trọng. Tôi sẵn lòng mời ông tới xem.

- Hoa đỏ màu đỏ, chắc là vậy. Hay không phải thế nhỉ?

- Trong vườn nhà tôi ngay cả hoa kỵ phù lam cũng nở được hai tuần, ông có tin không?

- Nhạc sĩ mà ông yêu thích nhất?

- Tchaikovsky.

- Họa sĩ mà ông yêu thích nhất?

- Repin, tôi nghĩ là như vậy.

- Nhân vật văn học mà ông yêu thích nhất?

- Tôi đã từng sửng sốt khi đọc xong cuốn Thép đã tôi thế đấy, trước Pavel Korchagin. Nhưng tôi cũng có nhiều nhân vật văn học yêu thích khác.

- Ông có thể nêu tên ba nhà văn mà  ông yêu thích?

- Tôi là người xuất thân ở Oryol nên tôi rất yêu những nhà văn đồng hương của mình. Như Turgenev, Bunin và Prishvin, những nhà văn thượng thặng. Nhưng tôi cho rằng, không thể thiếu Puskin được, không thể thiếu được vầng mặt trời đó của nền thi ca Nga. Và đồng thời, tôi rất yêu Sholokhov, tôi cho rằng, ông ấy đúng là một thiên tài: ở năm 22 tuổi đã viết lại được những gì mình chứng kiến, với một ngôn ngữ như thế thì đúng là huyền thoại.

- Rõ rồi. Điểm yếu chính của ông?

- Sự cả tin. Tôi là một người rất cả tin.

- Nét tính cách chính của ông?

- Nhẫn nại và cần cù. Trong bốn năm đầu tiên của đời tôi, mẹ tôi luôn dạy: "Hãy nhớ rằng con là một đứa có tài và năng lực. Nhưng cái tài chỉ là 5%,  còn lại là phải làm việc". Tôi thích làm việc.

- Ông thích làm việc gì nhất?

- Làm  vườn, trồng hoa, nuôi ong. Tôi còn một sở thích khác nữa. Tôi đã đi qua mọi hành trình trên tuyến Cápcadơ.

- Ông có phương châm gì không?

- Có. "Nếu không phải chúng ta, thì là ai?!".

- Nếu cuối cùng hiện diện trước chúa trời, ông sẽ nói gì?

- Tôi sẽ tiếp tục xây dựng thiên đàng trên hạ giới. Và tôi cho rằng đó là một nhiệm vụ thiêng liêng