Chống “cát tặc” ở cửa sông, cửa biển

• “Cát tặc” phá hoại ngư trường nuôi ngao ở Hải Phòng
• Cát tặc đang bức tử đôi bờ sông Thu Bồn
• Gian nan cuộc chiến chống “cát tặc” trên sông Sài Gòn

Hải Phòng là địa phương có nhiều sông, cửa biển, lại giáp ranh với nhiều địa bàn. Bởi vậy cuộc chiến chống “cát tặc” cũng có nhiều đặc thù khác biệt.

Trước những diễn biến phức tạp về khai thác khoáng sản trên địa bàn, UBND TP Hải Phòng đã chỉ đạo các ngành chức năng và chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, thanh tra về quản lý nhà nước trong lĩnh vực khai thác khoáng sản nói chung và khai thác cát nói riêng.

Đại tá Trần Công Chương, Phó trưởng Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm (CSPCTP) về môi trường (PC49), CATP Hải Phòng, cho biết, Hải Phòng có nhiều mỏ cát, địa hình phức tạp, các tàu khai thác cát không chỉ là của Hải Phòng mà còn từ nhiều địa phương như Hải Dương, Bắc Giang, Quảng Ninh... kéo về hoạt động.

Để phát hiện và bắt giữ các phương tiện vi phạm trên các tuyến sông đã khó, nhưng ở các khu vực cửa sông, cửa biển thì còn khó hơn nhiều, vì các tàu khai thác cát trộm luôn bố trí người theo dõi, phát hiện lực lượng chức năng từ xa để cảnh báo. Trong khi phương tiện chuyên dụng như tàu, xuồng phục vụ Công tác của lực lượng còn thiếu thốn, do đó các trinh sát phải rất vất vả, khôn khéo mới tiếp cận bắt giữ được các phương tiện vi phạm.

Lực lượng chức năng bắt giữ tàu “cát tặc” tại khu vực cửa sông Văn Úc.

Trên địa bàn TP Hải Phòng hiện có 16 doanh nghiệp được cấp giấy phép khai thác cát tại 16 mỏ. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại chỉ còn 3 doanh nghiệp với 4 mỏ được phép hoạt động, còn lại 12 mỏ thuộc 12 doanh nghiệp thành phố đã cho dừng hoạt động vì giấy phép đã hết hạn… Thành phố cũng yêu cầu các doanh nghiệp có giấy phép đang hoạt động khai thác khoáng sản chấp hành nghiêm túc các qui định của pháp luật, sẽ xử lý nghiêm, kể cả việc thu hồi giấy phép đối với các doanh nghiệp vi phạm.

Mới đây, ngày 12-4, Phó Chủ tịch HĐND TP Dương Ngọc Tuấn cùng Đoàn công tác HĐND đã có buổi giám sát công tác quản lý tài nguyên khoáng sản tại Công ty cổ phần Nam Đình Vũ (địa chỉ tại phường Anh Dũng, quận Dương Kinh) là công ty được cấp giấy phép khai thác 1 mỏ cát làm vật liệu san lấp mặt bằng tại khu vực phía đông nam cửa Nam Triệu với tổng diện tích trên 99,8ha. Mặc dù công suất khai thác cho phép là 350.000m³, nhưng sản lượng khai thác thực tế đã vượt hơn 2 lần cho phép. Cụ thể năm 2015 công ty khai thác 886.000m³, năm 2016 là 714.000m³.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an và UBND TP, Giám đốc Công an TP Hải Phòng đã chỉ đạo Phòng PC49 lên kế hoạch, phối hợp với Công an các địa phương và các lực lượng chức năng, tăng cường triển khai quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ, phát hiện, kiên quyết bắt giữ và xử lý các vi phạm trong lĩnh vực khai thác khoáng sản, nhất là tình trạng khai thác cát tại các con sông và khu vực cửa sông, cửa biển làm thất thoát tài nguyên và tiềm ẩn nguy cơ mất ANTT.

15h30 ngày 12-4 các trinh sát Đội 3 Phòng PC49 đã bắt quả tang 5 con tàu cỡ lớn có trọng tải từ 700 đến trên 1.000 tấn đang khai thác cát trái phép tại khu vực cửa biển huyện Tiên Lãng, gần bãi nuôi ngao của ngư dân, giáp ranh với Hải Phòng và Thái Bình (Báo CAND đã đưa tin). Đây là điểm nóng về tình trạng khai thác cát trái phép thời gian vừa qua, làm ảnh hưởng môi trường và ngư trường nuôi ngao của ngư dân gây nhiều bức xúc cho người dân và các cấp chính quyền.

Tại thời điểm kiểm tra, chủ tàu và người điều khiển không xuất trình được các loại giấy tờ về con tàu, bằng lái, chứng chỉ thuyền viên cũng như các giấy tờ hợp lệ liên quan đến khai thác cát. Vì đây là địa bàn giáp ranh với cửa biển huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình lên Phòng PC49 đã báo cáo Giám  đốc CATP  và Cục CSPCTP về môi trường, Bộ Công an (C49).

Sáng 13-4, Thượng tá Nguyễn Hồng Thao, Trưởng phòng 4 cùng tổ công tác của Cục C49 đã có mặt tại hiện trường, chỉ đạo phối hợp với lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Thái Bình lập biên bản theo qui định của pháp luật.

Đến 17h cùng ngày, các phương tiện vi phạm tạm thời đưa về lưu giữ tại cảng Diêm Điền, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình, dưới sự giám sát của PC49 Công an Hải Phòng và lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Thái Bình. Phòng PC49 Công an TP Hải Phòng, đang cùng các cơ quan chức năng và Công an tỉnh Thái Bình xác minh, làm rõ vụ việc để xử lý theo qui định.

Trước đó, tại khu vực sông Cấm, sông Kinh Thầy và một số con sông trên địa bàn, Phòng PC49 đã bắt quả tang hàng chục con tàu có hành vi khai thác cát trái phép làm ảnh hưởng đến bờ sông, diện tích canh tác của người dân. Lập hồ sơ chuyển cơ quan chức năng xử lý. Nói về những khó khăn trong công tác đấu tranh với “cát tặc”, Đại tá Trần Công Chương ví dụ, vụ bắt 5 tàu khai thác cát trái phép trên khu vực cửa biển huyện Tiên Lãng vừa rồi, lực lượng ban đầu chỉ có 10 CBCS, lại trong điều kiện thời tiết sóng to, gió lớn, phải trưng dụng và đề nghị người dân giúp đỡ về phương tiện...

Một khó khăn nữa cho Công tác của lực lượng Công an là các phương tiện “cát tặc” thường lợi dụng khai thác tại các khu vực giáp ranh (như tại khu vực cửa biển huyện Tiên Lãng, Hải Phòng với huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình, các đoạn sông giáp ranh với tỉnh Hải Dương), khi bị phát hiện thì nhanh chóng thu vòi hút, nổ máy bỏ chạy sang khu vực tỉnh bạn, gây khó khăn cho việc phối hợp bắt giữ.

Tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, nhất là nạn “cát tặc” hiện nay trên địa bàn Hải Phòng không chỉ gây bức xúc trong nhân dân, ảnh hưởng đến môi trường, tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định về ANTT mà còn làm thất thoát nghiêm trọng về tài nguyên, thất thu thuế cho ngân sách.

Thành phố Hải Phòng sẽ quyết liệt hơn trong việc thanh tra, kiểm tra, xử lý các sai phạm của các đơn vị, doanh nghiệp trong khai thác khoáng sản trên toàn thành phố. Đó là khẳng định của lãnh đạo UBND và HĐND TP Hải Phòng.