Trần Văn Minh lĩnh án 17 năm tù, Văn Hữu Chiến 12 năm tù, Vũ "nhôm" 30 năm tù

• Ngày mai, tuyên án 2 cựu Chủ tịch TP Đà Nẵng và đồng phạm
• Đề nghị xem xét cấp phó của cựu Chủ tịch TP Đà Nẵng ở vai trò thứ yếu
• Cựu Chủ tịch TP Đà Nẵng lý giải về việc bán nhà đất công giá rẻ cho Vũ “nhôm"

Chiều 13-1, Hội đồng xét xử sơ thẩm TAND TP Hà Nội đã ra phán quyết đối với hai cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh (SN 1955, cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, giai đoạn từ năm 2006-2011) và Văn Hữu Chiến (SN 1954, cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, giai đoạn từ năm 2011-2014) cùng 19 đồng phạm trong vụ thâu tóm nhà, đất công sản trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, gây thiệt hại cho Nhà nước gần 22.000 tỷ đồng.

Nhà nước thiệt hại vô cùng lớn

Thay mặt Hội đồng xét xử, Thẩm phán Lưu Ngọc Cảnh, Chủ toạ phiên toà công bố bản án. Bản án sơ thẩm xác định, vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí và vi phạm các quy định về quản lý đất đai xảy ra tại TP Đà Nẵng là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, được dư luận xã hội quan tâm. 

Các bị cáo giữ vị trí lãnh đạo chủ chốt của UBND TP Đà Nẵng thực hiện chức năng quản lý Nhà nước và bộ máy hành chính của thành phố, lãnh đạo và tổ chức thực hiện các biện pháp phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn thành phố. Vì những động cơ khác nhau, bị cáo Trần Văn Minh và các đồng phạm đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng, cố ý làm trái các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước, các quy định về quản lý đất đai trong thời gian dài từ năm 2006 đến năm 2014 giúp cho bị cáo Phan Văn Anh Vũ (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Xây dựng 79, Công ty cổ phần Bắc Nam 79) thu lợi bất chính đặc biệt lớn thông qua việc nhận nhiều đất dự án, mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước, tạo dư luận bức xúc, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng cho ngân sách Nhà nước.

Từ hành vi trái pháp luật như trên, bị cáo Trần Văn Minh và đồng phạm đã tạo điều kiện cho bị cáo Vũ trực tiếp được nhận chuyển giao tài sản, quyền quản lý, khai thác đối với 15/22 nhà, đất công sản và 6/7 dự án đất trên cơ sở tạo cơ hội cho bị cáo Vũ có quyền quyết định việc chuyển nhượng, khai thác, sử dụng… nhằm trục lợi. Hậu quả, số tiền Nhà nước bị thiệt hại tại 22 nhà, đất công sản là trên 2.400 tỷ đồng; tại 7 dự án khác là trên 19.600 tỷ đồng. 

Tổng số tiền Nhà nước bị thiệt hại là hơn 22.000 tỷ đồng, riêng Dự án 29 ha Khu đô thị Quốc tế Đa Phước số tiền Nhà nước đã thiệt hại là trên 11.200 tỷ đồng. Ngoài 4 bất động sản trị giá trên 874 tỷ đồng đã được Tòa án tuyên thu hồi tài sản cho Nhà nước (Bản án hình sự phúc thẩm số 346/2019/HSPT ngày 13-6-2019 của TAND cấp cao tại Hà Nội) thì toàn bộ 42 tài sản là bất động sản liên quan đến hành vi phạm tội hoặc sở hữu của bị cáo Vũ cũng được kê biên trong vụ án này và 2 dự án gồm 29ha và Dự án Phú Gia Compound đã bị chuyển dịch trái pháp luật với tổng giá trị trên 15.700 tỷ đồng cần phải thu hồi để bảo vệ tài sản Nhà nước.

Phan Văn Anh Vũ có quyền lực lớn ở TP Đà Nẵng

Bản án sơ thẩm xác định, căn cứ vào lời khai của các bị cáo cho thấy, bị cáo Phan Văn Anh Vũ có quan hệ với nhiều lãnh đạo thành phố Đà Nẵng, trong đó có cố Bí thư Thành ủy Đà Nẵng kiêm Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh. Ngoài ra, bị cáo Vũ còn mượn danh “công ty bình phong” để gây ảnh hưởng với các lãnh đạo thành phố Đà Nẵng nhằm thực hiện mục đích thâu tóm đất công sản. Nhiều bị cáo khẳng định, họ bị lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng thời điểm là Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến chỉ đạo việc mua bán nhà đất với các công ty của bị cáo Vũ nên phải thực hiện theo, dù biết là việc đó trái quy định của pháp luật. 

Do đó, có cơ sở kết luận, bị cáo Vũ có quyền lực rất lớn ở thành phố Đà Nẵng. Các bị cáo thuộc UBND TP Đà Nẵng đã làm trái quy định, giao cho bị cáo Vũ các nhà, đất, dự án bất động sản ở vị trí đắc địa, có giá trị cao. Và việc Viện KSND tối cao truy tố bị cáo Phan Văn Anh Vũ ở vai trò đồng phạm là đúng pháp luật. HĐXX nhận định,

Bị cáo Vũ không thuộc đối tượng được mua các nhà đất công sản, nhưng Vũ đã lợi dụng mối quan hệ với người có chức vụ cao, có ảnh hưởng xã hội để yêu cầu các doanh nghiệp Nhà nước để mua dự án, chuyển quyền sử dụng dụng, sang tên mình hoặc người thân. 

“Căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án và kết quả thẩm vấn công khai tại phiên toà có đủ căn cứ xác định, bị cáo Trần Văn Minh là người ra chủ trương quyết định trong việc bán nhà đất công sản, đồng thời chỉ đạo bị cáo Văn Hữu Chiến và các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội nên bị cáo Minh, bị cáo Chiến giữ vai trò chính trong vụ án. Các bị cáo khác phạm tội với vai trò đồng phạm, có mức độ”, Hội đồng xét xử nhấn mạnh. 

Việc Vũ cho rằng, bị cáo thành lập 5 công ty và sử dụng tư cách pháp nhân công ty để mua bán nhà công sản và nhận quyền sử dụng đất dự án ở thành phố Đà Nẵng thực chất là lợi dụng chủ trương trái pháp luật tại các văn bản của UBND thành phố do bị cáo Trần Văn Minh ký ban hành, đồng thời lợi dụng mối quan hệ thân thiết với các cấp lãnh đạo Thành ủy, HĐND và UBND TP Đà Nẵng để thực hiện hành vi phạm tội. 

Để tạo điều kiện cho Vũ được nhận nhà, đất công sản và đất dự án, bị cáo Minh đã ban hành chủ trương giao tài sản và chỉ đạo cấp dưới hoàn thiện thủ tục không qua đấu giá, áp dụng đơn giá thấp hơn mức giá UBND quy định, giảm hệ số sinh lợi, giảm 10% tiền sử dụng đất và nhiều phương thức khác trái quy định.

Bị cáo Vũ dù không thuộc đối tượng được mua chỉ định nhà công sản và nhận chuyển giao đất không qua đấu giá, nhưng Vũ đã lợi dụng văn bản pháp lý của UBND TP Đà Nẵng để bàn bạc, thỏa thuận với các bị cáo là cựu lãnh đạo doanh nghiệp được mua nhà chỉ định để thay đổi quyền sử dụng đất sang cho người thân, cá nhân và công ty của bị cáo. Vũ còn lợi dụng văn bản của cơ quan chức năng để công ty của bị cáo được mua và nhận giao tài sản không qua đấu giá rồi chuyển sở hữu sang tên của bị cáo. Hành vi của bị cáo Vũ gây thiệt hại cho Nhà nước gần 22.000 tỷ đồng. Mặc dù bị cáo Vũ phạm tội với vai trò đồng phạm nhưng phải chịu mức hình phạt cao so với các bị cáo. Về trách nhiệm bồi thường, Hội đồng xét xử xác định, các bị cáo đều có trách nhiệm bồi thường, trong đó bị cáo Vũ phải chịu mức bồi thường cao nhất so với các bị cáo khác.

Đối với bị cáo Trần Văn Minh, Hội đồng xét xử nhận định, bị cáo Minh là người giữ vai trò chính, ban hành các chủ trương, chính sách pháp luật, trực tiếp quyết định giao nhà đất công sản, chỉ đạo cho các bị cáo dưới quyền và trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội cùng các bị cáo. Quá trình xét xử, bị cáo Minh chưa nhận thức rõ hành vi sai phạm và chưa chịu trách nhiệm là người đứng đầu nên phải chịu mức án cao so với các bị cáo.

Đối với bị cáo Phạm Quang Thành (cựu Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát, em vợ bị cáo Vũ) và bị cáo Phan Minh Cương (cựu Giám đốc Công ty TNHH I.V.C, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng 79), Hội đồng xét xử nhận định, căn cứ vào diễn biến phiên toà và các quy định của pháp luật, Hội đồng xét xử sẽ miễn trách nhiệm hình sự cho hai bị cáo này về hành vi vi phạm các quy định về quản lý đất đai. 

Đối với bị cáo Nguyễn Văn Cán (cựu Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng), Hội đồng xét xử nhận định, trong vụ án này, bị cáo Cán có vai trò đồng phạm giản đơn nên căn cứ diễn tiến, quy định pháp luật được miễn trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định quản lý đất đai.

Hội đồng xét xử nhận định, các bị cáo còn lại dù giữ vai trò đồng phạm với bị cáo Trần Văn Minh nhưng căn cứ theo quy định của pháp luật nên cũng phải chịu trách nhiệm và nhận hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội. 

Sau khi phân tích, đánh giá hành vi phạm tội của từng bị cáo, cũng như các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, Hội đồng xét xử tuyên phạt các bị cáo mức án như sau:

Đối với nhóm bị cáo phạm tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và tội vi phạm các quy định đề quản lý đất đai:

1. Trần Văn Minh 12 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 5 năm tù tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng hợp hình phạt 17 năm tù. 
2. Văn Hữu Chiến 9 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 3 năm tù tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng hợp hình phạt từ 12 năm tù. 
3. Phan Văn Anh Vũ 17 năm về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; 8 năm tù về tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng hợp với các bản án đã có hiệu lực mà Vũ bị tuyên trước đó là 30 năm" nên hình phạt chung là 30 năm tù.
4. Nguyễn Ngọc Tuấn (SN 1958, cựu Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng) 3 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và 2 năm tù vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng hợp hình phạt là 5 năm tù.
5. Phan Xuân Ít (SN 1954, cựu Phó Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng 4  năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và 2 năm tù về tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai. Tổng hợp hình phạt là 6 năm tù.
6. Nguyễn Quang Thành (SN 1980, cựu Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát) 3 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; miễn trách nhiệm hình sự về tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
7. Phan Minh Cương (SN 1971, cựu Giám đốc Công ty TNHH I.V.C, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng 79) 3 năm tù về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; miễn trách nhiệm hình sự về tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai.

Đối với nhóm bị cáo phạm tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí:

1. Nguyễn Văn Cán (SN 1954, cựu Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng): miễn trách nhiệm hình sự. 

2. Đào Tấn Bằng (SN 1975, cựu Phó Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng) 18 tháng tù.

3. Nguyễn Điểu (SN 1958, cựu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Đà Nẵng) 3 năm tù.

4. Trần Văn Toán (SN 1957, cựu Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP Đà Nẵng) 30 tháng tù.

5. Lê Cảnh Dương (SN 1975, cựu Giám đốc Ban Xúc tiến và hỗ trợ đầu tư TP Đà Nẵng) 18 tháng tù.

6. Nguyễn Thanh Sang (SN 1957, cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Đà Nẵng) 3 năm tù.

7. Nguyễn Thị Thu Hà (SN 1957, cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Đà Nẵng) 3 năm tù.

8. Nguyễn Viết Vĩnh (SN 1978, cựu Trưởng phòng Quản lý đô thị thuộc Văn phòng UBND TP Đà Nẵng, cựu Giám đốc Cảng vụ đường thủy nội địa, Sở Giao thông Vận tải TP Đà Nẵng) 2 năm tù.

9. Nguyễn Đình Thống (SN 1954, cựu Giám đốc Công ty Quản lý và khai thác đất TP Đà Nẵng) 2 năm tù.

10. Nguyễn Công Lang (SN 1954, cựu Giám đốc Công ty Quản lý nhà TP Đà Nẵng) 4 năm 6 tháng tù.

11. Trần Phi (SN 1955, cựu Tổng Giám đốc Công ty cổ phần xuất nhập khẩu TP Đà Nẵng) 2 năm tù.

12. Lê Anh Tuấn (SN 1959, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Cung ứng tàu biển TP Đà Nẵng) 3 năm tù.

13. Phan Ngọc Thạch (SN 1961, cựu Giám đốc Công ty cổ phần du lịch TP Đà Nẵng) 18 tháng tù.

14. Huỳnh Tấn Lộc (SN 1952, cựu Giám đốc Công ty cổ phần công nghệ phẩm TP Đà Nẵng) 18 tháng tù.

Ngoài hình phạt tù, căn cứ vào tính chất, mức độ phạm tội của từng bị cáo, Hội đồng xét xử còn buộc các bị cáo phải bồi thường về dân sự vì gây thiệt hại cho Nhà nước gần 22.000 tỷ đồng.