Hệ lụy từ di cư trái phép

• Ngăn chặn tình trạng xuất cảnh, di cư trái phép để lao động “chui”

Tuy nhiên, việc di cư đến các nước trên thế giới để lao động, tăng thu nhập là một trong những mảnh đất màu mỡ của các đối tượng buôn bán người trong và ngoài nước. Nhiều người dân mơ hồ đi theo những lời lẽ dụ dỗ của các đối tượng để thiệt mạng. Một trong những giải pháp để người dân hiểu rõ, hiểu đúng và đầy đủ thông tin khi muốn ra nước ngoài lao động đó là việc tổ chức các buổi tuyên truyền thông qua hình thức “Đối thoại cộng đồng” nhằm hạn chế tình trạng di cư trái phép.

Ông Nguyễn Thăng Long, trú ở xã Hải Phú, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, hiện có người con trai đang tham gia xuất khẩu lao động tại nước ngoài. Việc xuất khẩu lao động của người thân trong gia đình ông là đi theo các chương trình hợp tác giữa Việt Nam với các nước trên thế giới có nhu cầu. Chính vì thế, khi đặt chân đến nước bạn, con trai ông đã có việc làm, có thu nhập ổn định và hàng tháng gửi tiền về cho bố mẹ ở nhà trả nợ và trang trải cuộc sống.

Vì vậy, khi được tham gia hội nghị đối thoại cộng đồng do Cục Quản lý Xuất nhập cảnh Bộ Công an, Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh Công an tỉnh Quảng Bình, đại diện Đại sứ quán Australia tại Việt Nam và Tổ chức Di cư quốc tế IOM tại Việt Nam phối hợp tổ chức tại địa bàn, ông rất đồng tình với những giải pháp di cư hợp pháp. Ông Nguyễn Thăng Long cho biết: Nhìn chung con em đi đường chính ngạch thì làm ăn rất thuận lợi. Tuy nhiên, rất nhiều con em ở trong địa phương đi con đường không chính ngạch. Và hệ quả thì thật đáng sợ, may mà về được, nhưng tay không, thậm chí vỡ nợ…

Cũng giống như con trai ông Long, anh N.V.H cũng “ôm mộng” nước ngoài. Tuy nhiên, con đường anh đến nước Úc xa xôi không phải là con đường xuất khẩu lao động hợp pháp. Vì vậy sau khi bị bắt, lực lượng chức năng sở tại đã trục xuất anh về nước. Dù sao thì trường hợp của anh H. còn may mắn hơn một số người khác là được sớm phát hiện và có sự hỗ trợ kịp thời của các đơn vị chức năng, vì vậy sự trở về của anh cũng gặp ít rủi ro hơn so với những người khác. Một số người đã nghe theo sự dụ dỗ của một số đối tượng trong và ngoài nước nên đã đánh đổi tất cả để thực hiện việc di cư trái phép đến các nước, mà không lường trước hậu quả, như bị bỏ đói, bị đánh đập, không xin được việc làm và có thể mất mạng. Có nhiều người đã trở thành nạn nhân của các đối tượng lừa đảo, mất hàng tỷ đồng; bị đánh đập, cướp hết tài sản, thậm chí là bỏ mạng nơi đất khách quê người sau khi xuất cảnh trái phép sang các nước.

Việc người dân thiếu hiểu biết và thiếu thông tin pháp lý về việc di cư đến các nước khác là một trong những nguyên nhân chính gây nên những hệ lụy khó lường cho gia đình và xã hội. Tại tỉnh Quảng Bình, hằng năm có hàng ngàn người dân tham gia xuất khẩu lao động tại thị trường ở các nước. Đại đa số người dân đều đi theo các chương trình hợp tác rõ ràng. Chính vì thế để kịp thời ngăn chặn việc di cư trái phép và định hướng cho người dân khi có nhu cầu di cư chính đáng, đúng pháp luật trong nước và quốc tế, việc phối hợp các buổi truyền thông cộng đồng cho hàng trăm người dân địa phương, tiếp tục giúp họ có thêm những thông tin về chính sách di cư an toàn và phòng ngừa mua bán người và di cư trái phép... Qua đó tạo điều kiện để người dân có thể tham gia, tiếp cận các chương trình hợp tác trong việc tham gia các thị trường lao động ở nước ngoài một cách an toàn, hiệu quả.

Ông Nguyễn Hữu Hồng - Phó Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình, cho biết: Là địa phương có lượng người tham gia xuất khẩu lao động tại thị trường các nước tương đối lớn. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp đã tham gia việc di cư trái phép. Đây là điều hết sức nguy hiểm. Vì việc di cư trái phép không chỉ vi phạm pháp luật của nước sở tại mà còn nguy hiểm đến tính mạng, tài sản, tiền mất, tật mang. Những người có ý định di cư trái phép là đối tượng để bọn lừa đảo, buôn bán người trong và ngoài nước dụ dỗ… Vì thế chúng tôi chỉ đạo các ban, ngành và chính quyền các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền để bà con hiểu được việc di cư trái phép là hết sức nguy hiểm.

Thượng tá Trần Thị Thủy - Phó Trưởng phòng Quản lý xuất nhập cảnh, Công an tỉnh Quảng Bình, cho rằng: Hằng năm, chúng tôi đã tổ chức truyền thông cho bà con trên các địa bàn trọng điểm nhằm mục đích nâng cao nhận thức cho bà con để bà con tiếp cận được thông tin chính thống về thị trường cũng như thủ tục xuất nhập cảnh. Chúng tôi mong muốn người dân hạn chế được những rủi ro không đáng có để di cư một cách an toàn, đúng pháp luật trong nước cũng như quốc tế để việc xuất khẩu lao động ra nước ngoài thực sự là một trong những cách để xóa đói, giảm nghèo cho người dân trên địa bàn…

Thông điệp mà Chính phủ Australia muốn chuyển tải đến người dân đó là: “Không cơ hội dành cho người di cư trái phép sang Úc bằng tàu thuyền. Bạn sẽ buộc phải quay trở lại, hãy di cư an toàn và hợp pháp”.

Cùng với thông điệp này, người dân tại các địa bàn đã được cung cấp nhiều thông tin về các quy định đối với công tác phòng chống di cư, đặc biệt là di cư trái phép sang Australia. Bởi việc xuất khẩu lao động, di cư trái phép tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro khó lường như mất tiền cho các đối tượng đưa người đi nước ngoài, nhưng những người di cư vẫn bị bỏ đói, bị đánh, bị bóc lột sức lao động và thậm chí mất tính mạng… và khi đến được Australia thì sẽ bị bắt giữ và trả về Việt Nam...