Nhiều cựu lãnh đạo Sở không được hưởng lợi từ việc bồi thường “thừa”
Trước khi phiên toà chuyển sang phần tranh luận, đại diện Viện KSND tỉnh Sơn La thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử đã nêu quan điểm giải quyết vụ án và hình phạt đối với các bị cáo.
Theo quan điểm của đại diện Viện kiểm sát, quá trình điều tra và thẩm vấn công khai tại phiên toà có đủ cơ sở xác định, đầu năm 2000, tỉnh Sơn La đã phối hợp với các bộ, ngành Trung ương tiến hành khảo sát, đánh giá tại khu vực mặt bằng công trường tại huyện Mường La và xã Tân Lập (huyện Mộc Châu).
| Các bị cáo tại phiên xử. |
Từ đó tổ chức lập phương án bồi thường, hỗ trợ đất đai, cây cối, hoa màu, tài sản trên đất đối với các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức bị thu hồi đất phục vụ xây dựng Nhà máy Thuỷ điện Sơn La và di chuyển dân ra khỏi mặt bằng công trường.
Ngày 22-10-2003, UBND tỉnh Sơn La có Quyết định số 3708/QĐ-UB về việc thu hồi 2.070ha đất tại một số xã của huyện Mường La và xã Liệp Tè (huyện Thuận Châu) tạm giao cho Ban Quản lý dự án Nhà máy Thuỷ điện Sơn La để xây dựng tổng mặt bằng thi công công trình thuỷ điện Sơn La, đồng thời triển khai phương án bồi thường, hỗ trợ theo cơ chế, chính sách hiện hành. Khi trả tiền bồi thường, nhiều hộ dân có đất thu hồi tại khu vực Nhà máy Thủy điện Sơn La không đồng ý vì cho rằng còn thiếu nhiều diện tích chưa được hỗ trợ.
Năm 2014, ông Trương Tuấn Dũng (thời điểm này là Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La, kiêm Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Mường La) trực tiếp chỉ đạo công tác đo đạc, lập bản đồ địa chính phục vụ bồi thường, hỗ trợ đất nông nghiệp cho các hộ thuộc khu vực trong và ngoài công trường Nhà máy thuỷ điện Sơn La.
Quá trình chỉ đạo tổ chức thực hiện, ông Dũng ký ban hành Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La không đúng với các văn bản hướng dẫn của UBND tỉnh Sơn La, Bộ Tài nguyên và Môi trường, trong đó nghiêm trọng nhất là việc ông Dũng đã cho phép đơn vị tư vấn đo đạc, lập bản đồ địa chính khi không có các thủ tục pháp lý, dẫn tới việc thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ sai cho hộ dân Đèo Văn Ban (63 tuổi, trú tại xã Mường Chùm, huyện Mường La, là Phó Bí thư Chi bộ và cũng là bị cáo trong vụ án này) số tiền gần 1,2 tỷ đồng.
Ông Phan Tiến Diện thời điểm phạm tội là Phó Chủ tịch UBND huyện Mường La (sau khi kiện toàn là Chủ tịch Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện Mường La thay ông Dũng) tiếp tục chỉ đạo công tác thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ cho các hộ dân.
Ông Diện biết Kế hoạch số 41 do ông Dũng ký ban hành có nội dung không đúng các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của cấp trên nhưng vẫn ký các quyết định phương án thu hồi đất, phương án bồi thường hỗ trợ, dẫn đến việc bồi thường hỗ trợ sai cho các hộ dân, trong đó có hộ ông Đèo Văn Ban.
Với chức vụ Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Sơn La, ông Triệu Ngọc Hoan có thẩm quyền ký ban hành bản đồ địa chính do đơn vị chuyên môn và Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện nhưng đã không thực hiện đúng quy trình, quy định, không kiểm tra tài liệu, không nắm được bản đồ địa chính do Văn phòng đăng ký đất đai lập có đúng hay không, nhưng vẫn ký xác nhận hỗ trợ cho các hộ dân.
Các bị cáo khác dù biết Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La trái với văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La cũng như Bộ TN&MT, nhưng vẫn thực hiện dẫn đến việc thất thoát ngân sách Nhà nước số tiền lớn.
“Vì vậy, cáo trạng truy tố 13/17 bị cáo về tội cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. 4 bị cáo còn lại bị truy tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là không oan”, đại diện Viện kiểm sát khẳng định.
Từ quan điểm của mình, đại diện Viện kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt 13 bị cáo bị truy tố về tội cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng từ 30 tháng tù đến 7 năm tù.
Bốn bị cáo còn lại gồm: Triệu Ngọc Hoan (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Sơn La), Sòi Ngọc Hùng (nguyên Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Sơn La), Cà Văn Tỉnh (nguyên Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy quân sự xã Tạ Bú, huyện Mường La) và Đỗ Tiến Đồng (nguyên Giám đốc Trung tâm kỹ thuật tỉnh Sơn La) từ 24-36 tháng tù về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Ngoài bị cáo Đèo Văn Ban bị đại diện Viện kiểm sát đề nghị thêm hình phạt bổ sung, các bị cáo còn lại không bị đề nghị hình phạt này.
Theo quan điểm của đại diện Viện kiểm sát, trong vụ án này, ngoại trừ bị cáo Đèo Văn Ban hưởng lợi trái quy định tiền bồi thường của Nhà nước, các bị cáo còn lại không được hưởng lợi gì. Các bị cáo trong thời điểm giữ chức vụ lãnh đạo một số Sở, ngành và lãnh đạo huyện dù biết Kế hoạch số 41 của UBND huyện Mường La không đúng với các văn bản hướng dẫn của UBND tỉnh Sơn La và quy định Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhưng vẫn làm theo Kế hoạch số 41 hoặc thiếu kiểm tra, giám sát để hậu quả xảy ra.