Bị tuyên “chung thân” sau hơn 1 năm xử "vô tội"
Án mạng từ việc chơi bài?
Theo cáo trạng, khoảng 10h ngày 28-1-2013, Nguyễn Văn Đồng điều khiển xe gắn máy đến nhà ông Trần A Ửng (ngụ thôn 8, xã Đức Liễu, huyện Bù Đăng, Bình Phước) chơi. Lúc này, ông Ửng đang ở nhà cùng vợ là bà Hà Nam Cú, các con là Trần Ký Moi, Trần Ký Thảo, Trần Ký Cường.
Ông Ửng cùng Đồng ngồi uống rượu và đánh bài xì phé ăn tiền ở ngoài vườn gần sân nhà. Đến khoảng 14h cùng ngày, cháu Moi chở mẹ đi mua đồ dùng trong nhà. Lúc này, thấy con khóc nên ông Ửng nghỉ chơi bài để bế con nhưng Đồng không đồng ý, dẫn đến hai bên cãi vã và xô xát nhau.
 |
| Bị cáo Đồng tại phiên toà phúc thẩm. |
Trong lúc xô xát, Đồng cầm gạch và khúc cây đánh ông Ửng làm rách da đầu chảy máu. Bị đánh, ông Ửng đi ra ngồi cạnh giếng (cách nhà khoảng 11m) thì Đồng chạy tới đánh tiếp rồi đẩy nạn nhân xuống giếng. Thấy vậy, hai đứa con ông Ửng khóc rồi ra đường đứng chờ mẹ.
Lúc này, cháu Moi điều khiển xe vừa về đến hỏi có chuyện gì thì 2 đứa em cho biết cha chết. Cùng thời điểm này, vợ chồng ông Điểu Bré đi làm rẫy nhìn thấy ông Đồng điều khiển xe gắn máy đi từ nhà ông Ửng ra. Hàng xóm hay tin Ửng chết nên đã đến Công an xã trình báo sự việc. Một ngày sau thì Đồng bị bắt giữ. Quá trình điều tra, Công an xã thu giữ của Đồng 1 xe mô tô, 1 điện thoại và 1 đồng hồ đeo tay có dính vết màu nâu.
Theo kết quả giám định pháp y, nạn nhân Ửng tử vong do ngạt nước nhưng trên đầu có 3 vết thương dập rách da đầu do vật tày tác động. Với các chứng cứ nêu trên, Đồng bị truy tố tội "giết người".
Từ trắng án đến tù chung thân...
Cuối tháng 8- 2015, TAND tỉnh Bình Phước đưa vụ án ra xét xử. Tại tòa, bị cáo Đồng không thừa nhận hành vi phạm tội. Sau khi nghị án, HĐXX tuyên Đồng không phạm tội giết người. Toà nhận định, chứng cứ đặc biệt quan trọng để chứng minh tội phạm của Đồng là chiếc đồng hồ đeo tay của bị cáo được Công an xã thu giữ chiều cùng ngày xảy ra vụ án có ghi: “... quai đồng hồ có 1 vết màu nâu”.
Tuy nhiên, Đồng cho rằng khi thu giữ đồng hồ không có vết màu nâu này. Ngoài ra, nhân chứng trực tiếp duy nhất trong vụ án là cháu Thảo, tính đến ngày xảy ra vụ án mới 5 tuổi 6 tháng 13 ngày, chưa đủ độ tin cậy, tính khách quan.
Không đồng ý với quyết định trên, sau phiên sơ thẩm, phía nạn nhân đã làm đơn kháng cáo, VKSND tỉnh Bình Phước cũng ra văn bản kháng nghị theo hướng Đồng có tội, cho rằng Tòa sơ thẩm chưa đánh giá đầy đủ toàn bộ chứng cứ và tài liệu vụ án. Viện cho rằng tại tòa Đồng khai như trên là để phản cung, để chối tội.
VKS cho rằng, không lấy dấu vân tay là do khi Công an tới hiện trường thì hiện trường đã xáo trộn, viên gạch bị vỡ làm bốn mảnh và khúc cây có bề mặt gồ ghề nên khó để lại dấu vân tay...
Đến ngày 24-2-2016, TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xử phúc thẩm theo kháng cáo của đại diện hợp pháp gia đình bị hại và kháng nghị của VKS. Bị cáo Đồng tiếp tục không nhận tội.
Sau khi xem xét toàn diện vụ án, HĐXX cấp phúc thẩm cho rằng: căn cứ vào hồ sơ vụ án, biên bản khám nghiệm tử thi, khám nghiệm hiện trường ghi nhận các vết máu trên nền nhà, trên tay quay giếng và một số vật chứng cho thấy trước khi nạn nhân rơi xuống giếng đã có xảy ra xô xát. Đối với chiếc đồng hồ, bị cáo có nhiều lời khai mâu thuẫn.
Cụ thể, quá trình điều tra bị cáo khai không hiểu tại sao lại có vết máu của nạn nhân trên đồng hồ dù trước đó bị cáo không đánh nhau với ai, khi nạn nhân Ửng chết bị cáo cũng không đến (!?). Tuy nhiên, tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo lại thay đổi lời khai khi cho rằng khi thu giữ đồng hồ không có vết màu nâu. Đối với vết thương trên đầu nạn nhân, cấp sơ thẩm cũng chưa giám định cơ chế hình thành vết thương, bản thân bị cáo Đồng có nhiều biên bản tự khai mâu thuẫn nhưng chưa được điều tra, đối chất.
Vì vậy, theo HĐXX, với nhiều tình tiết vụ án chưa được làm rõ như trên, việc tòa án cấp sơ thẩm tuyên bị cáo không phạm tội là chưa có căn cứ nên cần thiết phải hủy án, trả hồ sơ vụ án về cho cấp sơ thẩm điều tra, xét xử lại từ đầu.
Sau khi vụ án bị huỷ án điều tra lại, VKS vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố.
Ngày 28 và 29-3 vừa qua, TAND tỉnh Bình Phước ra xét xử lần 2. Tại phiên toà, bị cáo Đồng tiếp tục không nhận tội và cho rằng bị truy tố oan. Trong khi đó, đối chất tại toà, con của nạn nhân Ửng khai rằng chính bị cáo đánh và đẩy cha mình xuống giếng…
Dựa vào các chứng cứ trong hồ sơ vụ án và qua xét hỏi, tranh tụng công khai tại phiên tòa, đồng quan điểm với VKS nên HĐXX cho rằng đủ chứng cứ để kết luận bị cáo đã có hành vi giết nạn nhân như đã truy tố và tuyên phạt mức án tù chung thân.