Bức thư kỳ lạ của một liệt sĩ
- Có một dòng sông mang tên Liệt sĩ
- Cây đại già bên nghĩa trang liệt sĩ
- Xúc động tìm thấy kỷ vật của 14 liệt sĩ hy sinh chiến khu Tam giác sắt1
Bà bàng hoàng đoán rằng chồng mình đã có chuyện chẳng lành xảy ra khi đang chiến đấu tại Thành cổ Quảng Trị. Quả nhiên, một thời gian sau bà nhận được giấy báo tử của chồng. Đặc biệt hơn, liệt sĩ Huỳnh như tiên đoán được cái chết của mình, đã viết một bức thư chỉ rõ ràng nơi chôn thi thể. Sau nhiều năm, lần theo thông tin ấy, gia đình đã tìm được hài cốt của anh.
7 ngày làm vợ
Bà Xơ nhiều năm nay một mình sống trong ngôi nhà tình nghĩa ngôi nhà, tuy nhỏ nhưng gọn gàng. Tài sản lớn nhất của người phụ nữ này là bức di ảnh và lá thư của chồng là liệt sỹ Lê Văn Huỳnh gửi cho bà.
Lá thư được phục dựng (đề ngày 11-9-1972, trước lúc liệt sĩ hy sinh 3 tháng 20 ngày (ngày hy sinh 2-1-1973), đóng lồng kính cẩn thận rồi đặt ở nơi trang trọng nhất để thấy bà trân trọng nó thế nào.
Nhắc đến chuyện tình yêu với liệt sĩ Huỳnh, bà Xơ trở nên ngượng ngùng, ấp úng như thiếu nữ vừa mới yêu lần đầu. Bà bảo, ngày xưa hai ông bà là hàng xóm với nhau, lớn lên cùng nhau từ tấm bé. Ông Huỳnh thông minh, học giỏi lắm từ bé, lớn lên ông thi đỗ Đại học Xây dựng. Ngày ông đỗ đại học như thể một sự kiện lớn, làm vẻ vang cả làng, cả huyện.
Tình yêu của hai người đến tự nhiên, khi ấy bà Xơ chỉ chờ một lời tỏ tình của ông bởi bà đã ngưỡng mộ ông từ lâu. "Ngày đó, ông ấy thông minh và học rất giỏi, ở làng không ít cô gái để ý.
Sau này tôi với ông ấy yêu nhau, chuyện của chúng tôi thì ai cũng biết, hai bên gia đình nhiều lần giục cưới nhưng chúng tôi cứ khất lần. Cả hai đều không muốn chuyện lập gia đình vì sợ ảnh hưởng đến việc học hành".
| Bức di ảnh của liệt sỹ Huỳnh. |
Rồi đến Tết Dương lịch, ông Huỳnh xin trường về quê thăm nhà và thông báo với người yêu: "Anh sắp lên đường nhập ngũ". Chiến tranh vốn tàn khốc, đi không hẹn ngày trở lại, họ đã quyết định làm đám cưới trong vài ngày ngắn ngủi đó. Vậy là một đám cưới ấm cúng thời chiến được tổ chức vào ngày 2-1-1972.
Đôi vợ chồng trẻ ở bên nhau được đúng 3 ngày ông Huỳnh phải lên trường. Tết Nguyên đán năm đó, ông được nghỉ và về nhà thêm 3 ngày nữa là 6 ngày. Trước khi lên đường Nam tiến ông được về nhà thăm vợ đúng 1 ngày rồi mãi mãi không trở về nữa. Vậy là họ ở bên nhau vỏn vẹn 7 ngày, 7 đêm.
Bà Xơ nhìn về tấm di ảnh của chồng rồi lẳng lặng nói: "Lần cuối cùng gặp nhau, ông ấy đã nắm tay tôi mà dặn dò: "Mình là vợ chồng. Anh đi chiến đấu, sau này ngộ nhỡ anh trở về không lành lặn, xin em đừng hắt hủi anh, em nhé". Tôi nghe mà ứa nước mắt: "Dù anh có thế nào đi chăng nữa, em vẫn là vợ của anh trọn đời".
Nhưng tôi không bao giờ ngờ rằng, ngay cả việc được đón ông ấy trở về, dù không lành lặn, cũng trở thành một ước mơ quá đỗi xa vời. Sau ngày nhập ngũ, ông ấy theo đơn vị vào chiến trường Quảng Trị, chiến trường khốc liệt nhất những năm 1972-1973. Và ông ấy đã mãi mãi nằm lại nơi đó".
Phải mấy tháng sau khi ông Huỳnh hy sinh, gia đình mới nhận được giấy báo tử. Thế nhưng điều kỳ lạ là, bà Xơ đã đoán định được về cái chết của chồng đúng ngày ông nằm xuống. Bà Xơ kể: "Tôi không biết mọi người nghĩ gì về chuyện tâm linh nhưng với tôi là có.
Đúng cái ngày 2-1-1973, tôi có một giấc mơ lạ lắm. Ông ấy về gặp tôi, mặc bộ quần áo bộ đội, mặt mày lấm lem, đứng cạnh một dòng sông. Tôi hỏi ông ấy: "Ở đâu mà đẹp thế?". Ông ấy không nói gì, chỉ buồn rầu nhìn tôi. Ánh mắt của ông ấy khác lạ lắm, như thể luyến tiếc, như là xót xa.
Ông ấy nhìn tôi mãi, rồi mới mở miệng: "Chuyến này anh đi là không về nữa. Anh đi, em đừng buồn. Thân xác anh không còn nhưng linh hồn anh mãi ở bên em. Nói xong câu đó, ông ấy biến mất. Tôi giật mình choàng tỉnh, mồ hôi vã ra từ đầu đến chân. Tôi còn nhớ rõ, đó là ngày kỷ niệm 1 năm ngày cưới của tôi với ông Huỳnh, và cũng là ngày ông ấy hi sinh theo giấy báo tử".
| Bà Xơ bên ban thờ chồng. |
Lá thư kỳ lạ
Giấy báo tử của liệt sỹ Lê Văn Huỳnh về đến địa phương. Ai nấy đều lo sợ bà Xơ không chịu nổi cú sốc quá lớn này, người chị dâu khi đó đang làm ở xã đã xin hoãn báo tử 3 tháng. Đến mãi tháng 5-1973, giấy báo tử mới chính thức về đến tay bà Xơ và gia đình cùng toàn bộ quân tư trang của liệt sĩ Huỳnh. Lúc nhận quân tư trang của chồng, bà Xơ không hề hay biết có lá thư của chồng cất trong ba lô.
Bà chỉ biết lặng lẽ cất quân tư trang của chồng vào tủ, không dám đụng đến vì quá đau đớn. "Đến rằm tháng 7 năm đó, mẹ chồng tôi bảo tôi mang đi hóa các di vật đó đi để ông ấy ra đi cho mát mẻ. Lúc đó tôi mới phát hiện bức thư nhàu nát ở đáy ba lô. Cứ nghĩ đến bức thư của ông ấy là tôi lại quặn thắt lại" - bà Xơ rưng rưng.
| Bức thư kỳ lạ của một liệt sĩ. |
Lá thư của liệt sĩ Huỳnh viết trước khi hy sinh, có đoạn: "... Em sẽ đọc thư này cho mọi người trong gia đình nghe trong buổi lễ truy điệu anh. Cho anh gửi lời chúc sức khoẻ những người quen thuộc trên quê hương trong buổi lễ truy điệu lịch sử này. Thôi nhé em đừng buồn, khi được sống hòa bình hãy nhớ tới anh. Nếu thương anh thực sự thì khi hòa bình có điều kiện vào Nam lấy hài cốt anh về. Đường đi như sau: đi tàu vào thị xã Quảng Trị, qua sông Thạch Hãn là nơi anh đã hy sinh khi đưa hàng qua sông. Từ thị xã qua cầu ngược trở lại hỏi thăm về Nhan Biều 1, nếu tính xuôi theo dòng nước thì ở cuối làng. Về đấy tìm sẽ thấy bia ghi dòng chữ tên anh đục trên mảnh tôn. Thôi nhé, đó là có điều kiện, còn không thì em hãy cứ làm tốt những điều anh dặn ở trên là tốt lắm rồi...".
Cho đến ngày hôm nay, mọi người đều không hiểu được bức thư kỳ lạ của liệt sĩ Huỳnh là như thế nào. Tất cả lý giải đều chỉ là phỏng đoán, và mọi người tin rằng đó là tâm linh. Cứ mỗi lần mang lá thư của chồng ra đọc đến đoạn trên là bà Xơ lại bật khóc nức nở mà nói: "Tôi chỉ có một thân một mình, đường sá không biết, làm sao tìm được ông về?".
Thế rồi, vào năm 2002, trong một giấc mơ, giọng nói năm nào của chồng lại vọng về: "Bây giờ, người ta đã đưa tôi quy tập bên cạnh 3 người đồng đội. Bà cứ đi vào Quảng Trị, tôi sẽ mách đường cho bà".
| Bà Xơ bật khóc kể lại những tháng ngày đẹp đẽ ở bên chồng. |
Thấy trong vườn có 3 ngôi mộ liệt sĩ, có một ngôi khắc bằng tôn, bà Ngân và những người trong làng đều chăm sóc và hương khói rất chu đáo. Hoà bình lập lại, đã 2 lần địa phương đến quy tập những ngôi mộ đó về nghĩa trang của tỉnh, nhưng đều không tìm được hài cốt nên chuyện những ngôi mộ cũng dần dần bị quên lãng. Tuy vậy, như có điều gì đó mách bảo, bà Ngân vẫn gom 3 tấm mộ chí bằng tôn đó về một góc vườn để hương khói.
Cuối năm 2002, khi tôi và gia đình tìm đến thôn Thượng Phước, không biết ông Trời đun đẩy thế nào, tôi lại bước vào khu vườn nhà bà Ngân. Tại đó, chúng tôi đã tìm được ông Huỳnh, ngay chính tại nền đất mà bao lâu nay ai ai cũng đã tưởng rằng vô vọng... Có người giải thích chuyện này là do những thay đổi của nền đất tại khu vườn; nhưng cũng có người bảo đấy là ông Huỳnh vì đã hẹn nên cố "chờ" tôi đến đón về".