Chung tay giúp phạm nhân gột rửa lỗi lầm

Theo Trung tá Trịnh Thị Quế, hiện nay không riêng gì Trại giam Thủ Đức (Tổng cục VIII, Bộ Công an, đóng tại huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận), mà các trại giam khác trên cả nước cũng đang gặp rất nhiều khó khăn trong công tác quản lý, cải tạo phạm nhân. Nguyên nhân là vì tính chất tội phạm rất đa dạng phức tạp, luôn có đầy đủ các loại tội trạng và các mức án cao thấp khác nhau.

Chẳng hạn, ở Trại giam Thủ Đức có phạm nhân với mức án chỉ vài tháng nhưng cũng có phạm nhân có án chung thân. Đa số phạm nhân có trình độ học vấn thấp, chưa kể có tới gần 10% phạm nhân không biết chữ; về độ tuổi thì hiện trại có hơn 200 phạm nhân ở độ tuổi vị thành niên…

Để khắc phục những khó khăn này, chủ trương chung của Ban Giám thị là luôn quan tâm chỉ đạo thực hiện đồng bộ tất cả các mặt công tác, trong đó trọng điểm là ba công tác chính: Quản lý trại giam an toàn - Giáo dục phạm nhân - Tổ chức các hoạt động giáo dục hướng nghiệp dạy nghề.

Trong đó, công tác giáo dục phạm nhân thì trại luôn thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về chế độ chính sách, về ăn ở, về khám chữa bệnh, quan tâm tạo môi trường lành mạnh với các hoạt động văn hóa văn nghệ thể thao thường xuyên được tổ chức, xây dựng thư viện cho phạm nhân, đặc biệt các hoạt động hướng nghiệp dạy nghề những công việc thiết thực, phù hợp với các phạm nhân để chuẩn bị cho các phạm nhân khi ra trại.

Đặc biệt, quỹ Tấm lòng vàng do Đại tá Trần Hữu Thông, Giám thị Trại giam Thủ Đức, có ý tưởng và tiến hành thực hiện nhiều năm qua đã mang lại nhiều ý nghĩa và hiệu quả thiết thực. Quỹ này do các cán bộ chiến sĩ của trại, cá nhân, doanh nghiệp có lòng hảo tâm và gia đình các phạm nhân có điều kiện đóng góp vào. Hiện quỹ đã có số tiền hơn 2 tỷ đồng.

Đối tượng nhận quỹ là những phạm nhân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, trong một năm không có ai thăm nuôi, hoặc các phạm nhân thường xuyên ốm đau phải điều trị tại bệnh viện… Sau quá trình thực hiện hiệu quả, hiện mô hình quỹ này đã được nhân rộng ra toàn bộ các trại giam trên toàn quốc…

Chính những mặt công tác này đã mang đến những hiệu quả thiết thực trong công tác quản lý, cải tạo phạm nhân những năm qua. Đặc biệt, trong năm 2015, số phạm nhân xếp loại kém đã giảm một cách rõ rệt. Chỉ có 2,78% phạm nhân xếp loại kém và có 2% phạm nhân vi phạm kỷ luật, đây là con số có thể nói là thấp nhất trong các trại giam trên cả nước. Để đạt được kết quả này, các cán bộ chiến sĩ của trại đã nỗ lực cố gắng hết mình vì công việc cùng với sự phối hợp, giúp đỡ của các cơ quan đơn vị, doanh nghiệp tại địa phương (Bình Thuận), chưa kể cả những chuyển biến, nỗ lực cố gắng cải tạo tốt của các phạm nhân tại trại.

Tại Hội nghị Tổng kết công tác phối hợp giáo dục, giúp đỡ phạm nhân trong độ tuổi thanh niên tái hòa nhập cộng đồng giai đoạn 2012-2015 và tiếp tục triển khai ký kết chương trình phối hợp giai đoạn 2016-2020 do Trại giam Thủ Đức và Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam (LHTNVN) tỉnh Bình Thuận phối hợp tổ chức vào chiều 11-12-2015, hai đơn vị này đã đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm qua hơn 3 năm triển khai thực hiện Kế hoạch 9330/KHPH của Trung ương Hội LHTNVN và Tổng cục VIII - Bộ Công an "về việc phối hợp giáo dục phạm nhân, trại viên trong độ tuổi thanh niên và giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng giai đoạn từ năm 2012-2015".

Theo đó, trong 3 năm qua, Trại giam Thủ Đức và Hội LHTNVN tỉnh Bình Thuận đã tổ chức nhiều nội dung phối hợp giáo dục, giúp đỡ phạm nhân trong độ tuổi thanh niên tái hòa nhập cộng đồng mang lại kết quả rõ nét.

Trong đó, thông qua các hình thức tuyên truyền như giới thiệu về các gương thanh niên vượt khó, các gương phạm nhân chấp hành án phạt, cải tạo tốt; phạm nhân sau khi ra tù có tinh thần trách nhiệm đối với cộng đồng…; các diễn đàn "Thanh niên sống đẹp, sống có ích", "Thắp sáng ước mơ hoàn lương"… đã góp phần làm cho phạm nhân nhận thức đầy đủ hơn về giá trị của cuộc sống, các kiến thức chăm sóc sức khỏe, tâm sinh lý để họ yên tâm cải tạo, học tập, lao động, sớm được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước, tái hòa nhập cộng đồng.

Đặc biệt, từ năm 2013 đến nay, Trại giam Thủ Đức đã cảm hóa được rất nhiều phạm nhân, có 8.619 phạm nhân trong độ tuổi thanh niên được giảm án, 536 phạm nhân trong độ tuổi thanh niên được đặc xá. Năm 2013 có  2.880 phạm nhân trong độ tuổi thanh niên được xếp loại cải tạo khá, tốt; năm 2014, tăng lên 3.749 phạm nhân; 6 tháng đầu năm 2015 là 4.226 phạm nhân…

Nhằm giúp phạm nhân xóa bỏ dần mặc cảm tội lỗi, nhận được sự tha thứ của người bị hại, gia đình người bị hại và cộng đồng xã hội, Trại giam Thủ Đức còn tổ chức cho phạm nhân viết hơn 7.000 thư gửi lời xin lỗi. Hoạt động này đã góp phần tạo môi trường lành mạnh để phạm nhân yên tâm cải tạo, thu hút sự quan tâm, giúp đỡ của toàn xã hội vào công tác giáo dục phạm nhân, giúp đỡ họ tái hòa nhập cộng đồng, tránh tái phạm…

Về công tác hướng nghiệp, dạy nghề, truyền nghề cho phạm nhân trong độ tuổi thanh niên, Trại giam Thủ Đức luôn chú trọng đến lĩnh vực này. Trong 3 năm đã có 410 pham nhân trong độ tuổi thanh niên được học các nghề như đan lát, nghề trồng trọt như thanh long, mít nghệ, nghề mộc, xây dựng, chăm sóc và khai thác mủ cao su, may công nghiệp, may thủ công, tin học văn phòng, điện dân dụng, điện công nghiệp, kỹ thuật xây dựng, hàn xì, gò rèn, sửa chữa xe máy… nhằm giúp phạm nhân có kỹ năng nghề để có thêm cơ hội tìm kiếm được việc làm sau khi hết án.

Chung tay giúp đỡ phạm nhân

Anh Đoàn Sơn Long là đại diện thanh niên hoàn lương tiêu biểu, tái hòa nhập cộng đồng thành công, cho biết, sau khi ra trại năm 2005, cuộc sống của anh có nhiều khó khăn nhưng nhờ gia đình ủng hộ và các anh chị đoàn hội giúp đỡ, anh đã tái hòa nhập được với cộng đồng. Hiện anh Long đang là thôn đội trưởng ở Tánh Linh (Bình Thuận). Ngoài ra, từ việc học nghề thợ xây trong trại, anh Long đi làm thợ rồi sau một thời gian anh đã có thể nhận thầu các công trình xây dựng nhỏ.

Phạm nhân Phạm Thị Bích Nga (Phan Thiết) là một trong những người đang chấp hành án được Ban Giám thị Trại giam Thủ Đức đánh giá cao về ý thức tích cực cải tạo cũng như chấp hành các quy định của trại giam. Trước đó, sau khi học xong lớp 12, Nga bị bạn bè xấu rủ rê sử dụng  trái phép chất ma túy, về sau có người nhờ mua hộ rồi bán lại, khiến Nga dính sâu vào chuyện mua bán ma túy.

Chị Nga xúc động chia sẻ: "Sở dĩ trong thời gian qua tôi tích cực cải tạo, lao động tốt, chấp hành các quy định, nội quy của trại là do bản thân đã nhận ra được những sai lầm đã mắc phải. Khi mới vào trại, tôi cũng đã gặp không ít khó khăn nhưng tôi đã được các cán bộ trại quan tâm, chia sẻ động viên nên bản thân đã vượt qua để cải tạo tốt, sớm được trở về với gia đình".

Là một trong những cá nhân có những hoạt động đầy hiệu quả trong công tác giải quyết việc làm cho thanh niên chấp hành xong án phạt, tái hòa nhập cộng đồng, anh Đỗ Khắc Đông Quân, Giám đốc chi nhánh Công ty Dịch vụ bảo vệ Hoàng Khương đồng thời là Phó Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Bình Thuận tỏ ra rất tâm đắc với chương trình này: "Tôi rất mong chương trình này được phổ biến, tuyên truyền sâu rộng hơn nữa trên báo chí, các phương tiện thông tin truyền thông để các doanh nhân, doanh nghiệp hiểu rõ hơn và sẽ có cái nhìn khác đi về chuyện phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, về phía bản thân các phạm nhân khi về với gia đình, xã hội, các anh chị cũng phải thực sự chứng minh để chúng tôi thấy được là các bạn muốn hoàn lương làm lại cuộc đời. Qua đó chúng tôi sẽ tạo điều kiện giúp đỡ các anh chị".

Cùng ý kiến, Đại tá Trần Hữu Thông nhấn mạnh: "Trại giam Thủ Đức có thời điểm quản lý hơn 8.000 phạm nhân, trong đó số lượng phạm nhân thanh niên khá đông. Hội nghị hôm nay đã đánh giá, nêu lên những mặt tích cực, hiệu quả và nghiêm túc đánh giá lại những khó khăn, tồn tại trong công tác phối hợp giáo dục, giúp đỡ phạm nhân trong độ tuổi thanh niên tái hòa nhập cộng đồng để có thể sửa đổi, bổ sung làm thế nào công tác tái hòa nhập cộng đồng đi vào thực tiễn có hiệu quả hơn.

Những cá nhân tiên tiến, điển hình về việc tái hòa nhập cộng đồng và phạm nhân cải tạo tốt chuẩn bị ra trại giao lưu sẽ là những tấm gương thực tiễn, bài học quý giá để các phạm nhân khác, nhất là những phạm nhân thanh niên phạm tội thấy được các giá trị thực tiễn đó để quyết tâm cải tạo tiến bộ, chuẩn bị tâm lý để tái hòa nhập cộng đồng.

Chúng tôi mong rằng trong thời gian tới, Trung ương Đoàn TNCS và Trung ương Hội LHTNVN và các cơ quan ban ngành, tổ chức đoàn thể xã hội từ địa phương đến Trung ương sẽ phối kết hợp tốt hơn, lãnh đạo chỉ đạo để triển khai thực hiện tốt Nghị định 81 của Chính phủ, đặc biệt là chỉ đạo để phối hợp giữa các đơn vị, trại giam thuộc Tổng cục VIII với Trung ương Hội LHTNVN nói chung và Hội LHTNVN ở các địa phương nói riêng để ngày càng phát huy hiệu quả hơn trong việc giúp đỡ phạm nhân ra trại có công ăn việc làm và hạn chế thấp nhất việc tái phạm, góp phần vào việc giữ gìn an ninh trật tự an toàn xã hội".