Hà Nội tái khởi động quy hoạch hai bên bờ sông Hồng

• Quy hoạch đô thị hai bên bờ sông Hồng có gì mới?

Muốn quy hoạch hai bên bờ sông Hồng và các dòng sông khác, phải làm quy hoạch thoát lũ, vì thế, thành phố đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp, thẩm định để trình Thủ tướng phê duyệt, tạo điều kiện cho thành phố triển khai.

Theo Bí thư Thành uỷ Vương Đình Huệ, Hà Nội do không có quy hoạch nên hiện nhiều nguồn lực bị lãng phí. Các khu đất bãi ven sông nhiều năm qua không ai dám đầu tư vì không có quy hoạch thì chỉ được đấu thầu 5 năm. "Tôi đi Đan Phượng, Hoài Đức, đất ngoài bãi mênh mông mà không dùng được. Có đất bãi giữa ở Hoàn Kiếm, muốn mượn dùng tạm một số việc cũng không được. Tất cả đều chờ quy hoạch", ông Huệ nói.

Thực tế, từ năm 1994 tới nay đã có một số dự án quy hoạch hai bên sông Hồng nhưng chưa thành hiện thực.

Năm 1994, dự án Trấn Sông Hồng được nhà đầu tư Singapore đề xuất xây dựng tại một mảnh đất ngoài đê khu vực An Dương, tổng vốn đầu tư dự kiến khi đó là 240 tỷ đồng. Theo thỏa thuận với UBND thành phố Hà Nội lúc đó, phía Singapore đã thiết kế một khu dân cư hiện đại với các cao ốc là một quần thể gồm nhà ở, văn phòng thương mại, khách sạn, khu vui chơi và sinh hoạt cộng đồng nhằm giúp Hà Nội có một tiểu khu như ở đảo quốc sư tử. Hà Nội cũng đã lập ban quản lý dự án. Tuy nhiên, do có một số vướng mắc, đặc biệt là vấn đề trị thủy nên dự án chưa triển khai được.

Giữa năm 2006, lãnh đạo TP Hà Nội và Thị trưởng thành phố Seoul (Hàn Quốc) đã ký thỏa thuận hợp tác quy hoạch, cải tạo và phát triển hai bên bờ sông Hồng, đoạn chảy qua Hà Nội. Theo đó, thành phố Seoul sẽ cử chuyên gia hỗ trợ Hà Nội xây dựng phương án quy hoạch, cải tạo và khai thác hai bên bờ sông Hồng, bao gồm việc trị thủy, khai thác sử dụng đất và bố trí tái định cư cho người dân. Chi phí nghiên cứu khoảng 5 triệu USD, trong đó thành phố Seoul đảm nhận 90% kinh phí. Năm 2007, đồ án quy hoạch thành phố hai bên sông Hồng chính thức được giới thiệu đến công chúng Thủ đô.

Theo đề xuất của quy hoạch, tuyến đê hai bên bờ sông Hồng sẽ được củng cố, nâng cao khả năng chống lũ, đây cũng là các trục giao thông lớn dọc bờ sông. Tuyến vận tải thuỷ trên sông được cải tạo, kết hợp chặt chẽ với hệ thống giao thông đường bộ. Theo tính toán của đơn vị tư vấn, dự án thành phố bên sông Hồng chia theo 4 khu vực, với tổng diện tích 1.500 ha.

Trong đó, khu vực một, từ điểm cuối dự án (Chèm) đến cầu Thăng Long; khu vực 2 từ cầu Thăng Long đến cầu Chương Dương; khu vực 3 từ cầu Chương Dương đến gần cầu Thanh Trì; khu vực 4 từ cầu Thanh Trì đến Bát Tràng. Quy hoạch định hướng khu vực ven sông Hồng đoạn qua Hà Nội trong tương lai sẽ là nơi ở của 97.000 hộ dân, chiếm 50% diện tích.

Diện tích còn lại sẽ dành cho các công trình công cộng và khu thương mại dịch vụ. Dự án thành phố bên sông được dự kiến có tổng vốn đầu tư hơn 7,1 tỷ USD, triển khai từ năm 2008 đến năm 2020… Sau nhiều lần hội thảo, lấy ý kiến các chuyên gia, đến năm 2008, dự án quy hoạch thành phố bên sông Hồng bất ngờ bị dừng triển khai.

Đến năm 2015, việc nghiên cứu quy hoạch hai bên bờ sông Hồng được khởi động lại. UBND TP Hà Nội đã phê duyệt dự án hỗ trợ kỹ thuật “Chiến lược phát triển quy hoạch đô thị hai bên bờ sông Hồng tại Hà Nội, đoạn từ cầu Thăng Long đến cầu Long Biên” do Chính phủ Hàn Quốc tài trợ. Quy mô nghiên cứu dự án này khoảng 3.000ha (trong phạm vi hai tuyến đê tả và đê hữu sông Hồng hiện có) với chiều dài khoảng 11km dọc sông...

Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, năm 2018 thành phố đã phối hợp Viện Quy hoạch thuỷ lợi xây dựng quy hoạch phân lũ, trong đó thống nhất phương án làm đê kết hợp với đường. "Làm con đường song song chạy từ cầu Thăng Long đến cầu Vĩnh Tuy hai bên bờ sông. Những khu vực hẹp và cao như đoạn qua Cảng Hà Nội có thể làm cầu vượt dọc theo taluy như sông Hàn của Hàn Quốc", ông Chung nói.

Chủ tịch Hà Nội cho biết Tờ trình quy hoạch phòng chống lũ của từng tuyến sông, trong đó có sông Hồng đã được rút ra khỏi chương trình kỳ họp HĐND thành phố cuối năm 2018. Khi có quy hoạch phân lũ, Hà Nội sẽ thực hiện quy hoạch đô thị sinh thái hai bên bờ sông Hồng. Khoảng 900.000 người dân dọc hai bên bờ sông sẽ được tạo sinh kế khi quy hoạch được xây dựng.

Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường cho biết, sẽ cử lực lượng khoa học giỏi phối hợp với Hà Nội rà soát lại quy hoạch phân lũ, làm cơ sở cho thành phố xây dựng quy hoạch hai bên bờ sông Hồng.