Khách hàng mua nhà bị lừa, chủ đầu tư dự án vô can?

• Vì sao cuộc chiến chung cư, căng thẳng không lối thoát?!
• Chung cư chưa hoàn thiện đã gọi khách đến nhận nhà

Dù cơ quan Công an đã khởi tố vụ án hình sự "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" nhưng Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) không phê chuẩn, khiến người mua nhà nhiều năm nay phải lặn lội khiếu nại đủ cấp nhưng cứ vô vọng…

Một căn hộ được chủ đầu tư bán cho 4 người

Ngày 29-9, người mua căn hộ tại dự án chung cư Gia Phú (số 68 đường Lê Văn Chí, phường Linh Trung, quận Thủ Đức) đã tiếp tục kéo đến trụ sở VKSND TP Hồ Chí Minh khiếu nại về quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Hùng Nghiêm về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Ông Nguyễn Hùng Nghiêm là Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Địa ốc Gia Phú (Công ty Gia Phú), chủ đầu tư dự án chung cư Gia Phú và là người đứng tên ký hợp đồng mua bán với khách hàng (trong khi đó, vợ ông Nghiêm là bà Đoàn Thị Hoàn My làm Tổng Giám đốc công ty này).

Điều người mua căn hộ bức xúc là nhiều năm qua, họ mất tiền mà không được nhận căn hộ, trong khi đó đại diện Công ty Gia Phú lại không bị xử lý về hành vi lừa đảo, dù những dấu hiệu lừa đảo khá rõ ràng khi chủ đầu tư bán một căn hộ cho nhiều người.

Có thể nói, câu chuyện đau lòng của người mua căn hộ tại chung cư Gia Phú là một trong những điển hình cho nỗi đau của người mua nhà bị lừa hiện nay ở TP Hồ Chí Minh. Bởi theo phản ánh của người mua căn hộ chung cư Gia Phú, nhiều năm qua, họ đã nhiều lần liên hệ tìm kiếm chủ đầu tư nhưng đều bất thành. Địa chỉ Công ty Gia Phú, chủ đầu tư dự án chung cư này đến nay đã không còn hoạt động. Trong khi đó, người mua nhà đã nhiều năm đi gõ cửa các cơ quan chức năng đòi quyền lợi vẫn phải chờ đợi.

Dự án chung cư Gia Phú được xây dựng gồm 2 khối nhà cao 18 tầng, trong đó có 1 tầng hầm, 2 tầng làm trung tâm thương mại và 15 tầng làm chung cư với 199 căn hộ. Từ năm 2012 - 2013, đã có hàng trăm khách hàng đóng tiền đặt cọc, nhiều trường hợp đã đóng 100% giá trị hợp đồng để mua căn hộ tại dự án này. Thế nhưng, từ đó đến nay, dự án này chưa hoàn thành và khách hàng cũng không thể có được căn hộ mình đã mua.

Dù bức xúc vì chờ đợi nhưng người mua căn hộ còn bàng hoàng hơn khi phát hiện thêm chuyện "động trời" - chủ đầu tư bán một căn hộ cùng lúc cho nhiều người.

Bà Phạm Thị Minh Toàn, đại diện cho những người mua căn hộ tại chung cư này cho biết, bà mua căn hộ B4-9 với giá trên 1 tỷ đồng. Theo cam kết, bà sẽ được nhận nhà vào quý 1/2013. Thế nhưng, khi đã đóng hơn 800 triệu đồng cho chủ đầu tư, gần đến ngày nhận nhà, bà Toàn chỉ nhận kết quả là những lời hứa suông từ lãnh đạo Công ty Gia Phú.

Bức xúc vì bị chậm giao nhà, bà Toàn bỏ công đi tìm hiểu nguyên nhân thì bàng hoàng phát hiện căn hộ B4-9 mà bà mua đã bị chủ đầu tư bán cho 4 người khác, trong đó có ông N.Đ.H. Ông H. là trường hợp khách hàng còn bi đát hơn bà Toàn khi ông H. đầu tư tới hơn 5 tỷ đồng để mua 6 căn hộ tại dự án chung cư này. Theo ông H., lúc đầu khi biết giá căn hộ khá mềm nên ông đã gom góp của anh em trong gia đình, bạn bè để mua 6 căn hộ với mục đích để đầu tư, hy vọng bán lại có lời. Nhưng sau nhiều năm không được giao căn hộ, ông H. đã lâm vào cảnh nợ nần chồng chất.

Ngoài ra, trong khoảng thời gian 2011-2012, ông Nghiêm, đại diện chủ đầu tư đã ký hợp đồng bán căn hộ C6-5 cho bà Lê Thị Thu Huyền thu về 787 triệu đồng, nhưng sau đó tiếp tục bán căn hộ này cho bà Nguyễn Thị Ngọc Hân thu tiếp 731 triệu đồng, và tiếp nữa là ông Đỗ Xuân Dung thu về 731 triệu đồng… Có thể nói, hành động bán một căn hộ cho nhiều người như thế này là chuyện không thể chấp nhận được.

Theo tìm hiểu thì đa số những người mua căn hộ tại dự án này đều là người thu nhập trung bình với mong ước có chốn an cư ổn định. Hơn hết, để có được tiền đóng cho chủ đầu tư đúng tiến độ, họ đã phải tích góp, tằn tiện nhiều năm, thậm chí vay mượn của người thân, bạn bè, ngân hàng nên khi vướng vào tình trạng này nhiều khách hàng đã lâm vào cảnh cùng quẫn... Trong khi đó, kể từ ngày bị người mua phát hiện thủ đoạn gian dối, chủ đầu tư đã gần như lánh mặt, khiến dự án ngưng trệ cho đến nay.

Quá bức xúc với cách hành xử vô trách nhiệm và gian dối của chủ đầu tư nên suốt 4 năm qua, người mua nhà đã mang đơn đi khắp nơi, gõ cửa các cơ quan chức năng nhờ can thiệp. Qua xác minh, điều tra vụ việc, cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TP Hồ Chí Minh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" tại Công ty Gia Phú và khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Hùng Nghiêm.

Tuy nhiên, ngày 31-8-2016, VKSND TP Hồ Chí Minh bất ngờ có quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can và quyết định không phê chuẩn lệnh bắt tam giam bị can đối với ông Nghiêm với lý do "Chủ đầu tư còn tiền nên không khởi tố" khiến nhiều người mua nhà lo lắng. Bởi theo họ, nếu trường hợp ông Nghiêm bỏ trốn ra nước ngoài thì số tiền mà họ bỏ ra mua căn hộ có nguy cơ mất trắng.

Điều đáng nói là quyết định hủy quyết định khởi tố bị can đối với ông Nghiêm của VKSND TP Hồ Chí Minh căn cứ vào lời khai của ông này rằng: Việc trong số 130 căn hộ mà Công ty Gia Phú đã ký hợp đồng bán cho khách hàng trước đó nhưng ông Nghiêm lại tiếp tục ký hợp đồng bán 31 căn hộ trên cho 37 người khác với số tiền 20,5 tỷ đồng. Những căn hộ "bán trùng" là do thiếu tiền kinh doanh nên phải đi vay của chủ nợ, không có tiền nên chủ nợ ép phải ký bằng hợp đồng mua bán… Hiện tại còn 16 căn hộ và 3 sàn thương mại tổng trị giá khoảng 81,2 tỷ đồng chưa bán, 10 căn còn lại chưa thể hiện rõ... Do vậy cơ quan chức năng cho rằng không đủ yếu tố cấu thành tội phạm (?!).

Có đủ yếu tố cấu thành tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản"?

Cho rằng lý do mà VKSND TP Hồ Chí Minh đưa ra không thuyết phục, ngày 6-7 vừa qua, nhiều người dân đã kéo đến trụ sở cơ quan này để tìm gặp lãnh đạo. Tại đây, người mua căn hộ đã có cuộc đối thoại thẳng thắn với lãnh đạo VKSND TP Hồ Chí Minh về quan điểm mà Viện hủy bỏ quyết định khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan CSĐT Công an TP Hồ Chí Minh.   

Đại diện cho nhóm người mua căn hộ tại dự án, bà Toàn cho biết, trong số 16 căn hộ ông Nghiêm khai với cơ quan CSĐT và Viện KSND nêu là không đúng sự thật. Người dân có đủ chứng cứ 10/16 căn hộ này đã có hợp đồng mua bán. Trong đó, có người đã ký hợp đồng mua bán với bà Đoàn Thị Hoàn My. Còn lý do ông Nghiêm nêu không có tiền trả chủ nợ nên ép phải ký bằng hợp đồng mua bán là yếu tố khác, không liên quan gì đến yếu tố khiếu kiện của người mua nhà.

"Việc tài sản của chủ đầu tư còn hay không, không phải là yếu tố quyết định để cấu thành tội phạm lừa đảo. Hơn nữa, chủ đầu tư lấy lý do thiếu tiền kinh doanh, bị chủ nợ ép để bán một căn hộ cho nhiều người để lấy tiền là hết sức vô lý. Bởi vì, người mua nhà bỏ tiền ra để sở hữu căn nhà, chứ không phải giải quyết khó khăn tài chính cho chủ đầu tư", bà Toàn bức xúc.

Cũng theo bà Toàn thì hành vi của ông Nghiêm ký hợp đồng bán một căn hộ cho nhiều khách hàng khác nhau để chiếm đoạt số tiền lớn là hành vi lừa đảo.

Ông Lê Hữu Hùng, một khách hàng có căn hộ bị chủ đầu tư bán cho hai người cũng bày tỏ lo lắng khi hiện nay, đại diện chủ đầu tư đã "biến mất".

Trả lời những thắc mắc của người dân, ông Đoàn Tạ Cửu Long, Phó Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh cho biết: "Nếu có chứng cứ thể hiện rằng kết quả điều tra chưa đầy đủ, chưa khách quan, chúng tôi sẽ phục hồi lại quyết định khởi tố. Chúng tôi sẽ báo cáo với Viện trưởng, tập thể lãnh đạo xem xét lại toàn bộ những chứng cứ và đưa ra quyết định trong thời gian sớm nhất".

Tưởng rằng sẽ có kết quả khả quan sau buổi làm việc này, nhưng sau đó mọi việc vẫn tái diễn như cũ. Thậm chí, trong văn bản trả lời của cơ quan này do ông Nguyễn Văn Tấn, Phó Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh ký còn cho rằng: "Mặc dù ông Nghiêm, Giám đốc Công ty Gia Phú có hành vi gian dối trong việc bán căn hộ (một căn hộ lại bán cho nhiều người), nhưng tiền thu được đã sử dụng để đầu tư xây dụng chung cư. Dự án chung cư Gia Phú đã hoàn thành phần thô, do không đủ tiền nên chưa tiếp tục hoàn thiện. Vì vậy, chưa có đủ cơ sở để phê chuẩn quyết định khởi tố bị can đối với ông Nghiêm". 

Đáng chú ý, do chưa đủ cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông Nghiêm và những người liên quan, VKSND đã đề nghị khách hàng làm đơn khởi kiện đến Tòa án để đảm bảo quyền lợi. Tuy nhiên, thực tế mấy năm qua, một số khách hàng mua chung cư này đã khởi kiện Công ty Gia Phú ra tòa án dân sự. Qua xét xử, Tòa án tuyên buộc Công ty Gia Phú phải trả lại tiền cho khách hàng. Nhưng mãi đến nay, người thắng kiện vẫn không nhận được tiền khi công ty này không chịu thi hành án…

Ngoài ra, để giải quyết hậu quả của việc ông Nghiêm đầu tư xây dựng cao ốc bán căn hộ nhưng chưa hoàn thiện, giao căn hộ cho người mua, ngày 21-8-2017, VKSND TP Hồ Chí Minh cũng đã có văn bản kiến nghị Thành ủy và UBND thành phố chỉ đạo cơ quan liên quan có biện pháp giải quyết để đảm bảo quyền lợi của những người đã mua dự án.

Trao đổi về vụ việc này, một luật sư của Trung tâm Tư vấn pháp luật TP Hồ Chí Minh cho rằng, ông Nghiêm có hành vi gian dối, bán một tài sản cho nhiều người, tức đã cấu thành tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Việc số tiền nhận được sử dụng vào mục đích gì không liên quan đến cấu thành tội phạm trong tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Ngay khi người có hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt và đã chiếm đoạt được tiền thì hành vi phạm tội đã xảy ra. "Các nạn nhân trong vụ việc này có thể tố cáo sự việc lên Cục Điều tra - VKSND Tối cao để được xem xét giải quyết", luật sư này cho biết.