"Lan đột biến" và những chiêu lừa tiền tỷ
Dùng các chiêu trò để lừa đảo
Khoảng 5 năm trở lại đây, phong trào chơi lan nở rộ khắp các tỉnh, thành trên cả nước. Khi nhu cầu chơi lan càng lớn thì việc kinh doanh lan đã trở thành một nghề hốt bạc. Đặc biệt là những dòng lan hiếm hay còn gọi là lan "đột biến" được rất nhiều người chơi cũng như giới kinh doanh săn lùng.
Có rất nhiều dòng lan đột biến có giá bán khiến nhiều người không chơi lan không thể tưởng tượng nổi. Thường thì dòng lan đột biến được giao dịch bằng việc đo chiều dài của cây. Có những loại vài chục nghìn, vài trăm nghìn, vài triệu thậm chí hàng trăm triệu/cm. Chính vì thế mà nhiều người phải sửng sốt với những giao dịch một giò lan lên đến hàng tỷ đồng, thậm chí cả chục tỷ.
| Nhóm đối tượng lừa đảo tại huyện Yên Thủy - Hòa Bình bị Công an bắt giữ. |
Cũng vì lý do lợi nhuận cao, khiến người dân lao động có mức thu nhập thấp thấy hoang mang, nhiều người không hiểu thực hư câu chuyện trong giới lan ra sao. Thực tế đã có nhiều nhà vườn, chăm, nuôi và kinh doanh lan đổi đời.
Đây chính là lý do mà rất nhiều đối tượng lợi dụng tình hình để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của những người có nhu cầu mua lan đột biến. Các đối tượng này sử dụng rất nhiều chiêu trò hòng bán cây không đúng để thu tiền, sau đó "bặt vô âm tín".
Trong giới chơi lan, kinh doanh lan thời gian qua liên tục xảy ra những câu chuyện dở khóc dở cười vì phải đền tiền khi khách mua cây bán không đúng mặt hoa. Đã có nhiều người tán gia bại sản vì phải đền tiền cho khách khi bán sai cây. Trong giới chơi lan, có những luật đền cây khá đặc biệt. Hai bên mua cây của nhau, thường người bán sẽ có một tờ giấy gọi là bảo hành mặt hoa cho người mua. Nếu khi nở hoa sai, người mua sẽ được hoàn tiền bằng cách đo độ dài của cây hiện tại và nhân với giá trên thị trường.
Chính vì việc đền cây sau 1 thời gian dài khi cây ra hoa, cộng với giá ngày càng lên cao, nhiều người bán phải chịu một số nợ rất lớn. Anh Nguyễn Tú (Tân Lạc, Hòa Bình) cho hay: "Đã có rất nhiều người bán cây tán gia bại sản vì phải đền cây cho người mua. Cũng không hiểu lý do vì sao mà họ bán sai cây, có thể ban đầu họ mua cũng bị sai, nhưng chưa nở hoa lại sang tay cho người khác.
Ví dụ, một cây 5 cánh trắng Hiển Oanh (HO) năm nay mới chỉ được 10cm, giá thị trường khoảng 2 triệu 1/cm, như vậy cây này là 20 triệu. Khi tôi bán, tôi phải bảo hành cây cho người mua, tuy nhiên phải mất ít nhất 2 năm cây mới ra hoa. Như thế trong 2 năm từ 1 cây 10cm sẽ lớn lên, nhân cây con… có thể lên tới vài mét. Khi ấy có hoa nhưng không đúng tôi phải đo cây này và nhân với giá hiện tại. Giá trị cây sau 2 năm không còn là 20 triệu nữa, có thể lên đến vài tỷ".
| Trên mạng xã hội, nhiều người đã lập cả một trang chuyên bóc phốt những kẻ lừa đảo bán phong lan. |
Tuy nhiên, với những người làm vườn lớn, uy tín lâu năm thì việc đền cây sai dường như là điều bắt buộc. Nếu như không trọng chữ tín những nhà vườn lớn đương nhiên sẽ bị tẩy chay trong giới, không thể bán hàng cho người khác được.
Còn với những người ít vốn thì việc đền cây dường như là không thể. Trong giới chơi lan đã từng truyền tai nhau những câu chuyện như: Không có tiền đền cây, chủ vườn tự tử. Rồi, xảy ra đánh nhau khi người bán không chịu đền cây sai.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc mua bán lan chủ yếu vẫn dựa vào uy tín, thực tế không có cơ sở pháp lý nào ràng buộc. Nếu khi xảy ra tranh chấp thì việc giải quyết theo luật là vô cùng khó khăn. Vì thế rất nhiều đối tượng đã lợi dụng kẽ hở để lừa đảo những người mới chơi lan như lấy bông hoa lan của cây đột biến, sau đó gắn vào thân hoa lan thường rồi đăng tải bán trên Facebook, thậm chí livestream trên mạng xã hội để quảng cáo. Khi có khách mua, thỏa thuận và giao dịch là các đối tượng này sẵn sàng biến mất, hoặc không chịu trách nhiệm về chất lượng giống cây mình đã bán.
Đó chỉ là một trong những chiêu trò của các đối tượng chuyên lừa đảo người mua lan. Có những đối tượng còn thuê đất, thuê nhà dựng vườn lan hoành tráng sau đó đi thu mua những cây lan bình thường, có thân lá tựa như những dòng lan đột biến. Các đối tượng này bắt đầu tạo dựng thanh thế, "số má" trong giới chơi lan bằng cách đăng hình ảnh vườn lớn, thường xuyên đi giao du với những người có tên tuổi trong giới. Khi đã kết thân với những người có tiếng tăm, họ bắt đầu đăng đàn bán những dòng lan đột biến.
Anh Đỗ Văn Thịnh (Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc) chia sẻ: "Cách đây 1 năm, tôi có vào Yên Thủy - Hòa Bình mua một số giống lan đột biến. Tổng giá trị lên đến vài trăm triệu. Thực ra tôi cũng chỉ biết họ trên Facebook, trên các hội nhóm chơi lan. Thấy họ có giống nên vào mua, sau đó bán lại kiếm chút lời. Khi mua bán với nhau, họ cũng viết giấy bảo hành.
Sau một năm, những cây tôi mua của họ ra hoa không đúng. Biết là mình bị lừa thì đã quá muộn rồi, trở lại nơi mình từng mua, giàn lan ấy chỉ còn một bãi đất hoang. Tôi lên chính quyền địa phương hỏi thì được biết, đây là một nhóm người từ tỉnh khác đến, thuê đất để làm giàn sau một năm họ đã dọn đi sạch. Tôi còn thấy người dân xung quanh nói, đã có rất nhiều người đến đây để hỏi và muốn bắt đền cây".
Anh Thịnh cho biết mua hai loại phi điệp đột biến là 5 cánh trắng Hiển Oanh và phi điệp hồng Yên Thủy, tổng số tiền để mua lô cây này là 400 triệu đồng. Sau khi mua, anh có để lại cho một người bán với giá 415 triệu, lãi 15 triệu. Tuy nhiên, sau 1 năm số cây này nở sai hoa, anh Thịnh được người bạn này chụp ảnh hoa, gửi lại.
Nói về việc này, anh Thịnh cho hay: "Thực sự tôi là người bị lừa, tôi cũng chẳng biết ăn nói thế nào với bạn mình. Sau khi trở lại tìm những người bán cho mình thì không thấy đâu, thôi thì chỗ người quen mình phải có trách nhiệm đền bù cho người mình bán. Cũng may là bạn tôi không đo cây, nhân với giá hiện tại, nếu tính theo luật trong giới thì tôi phải bỏ ra hơn 1 tỷ để đền. Bạn tôi nói chỉ lấy số tiền gốc bỏ ra từ năm trước".
Người mới chơi lan hãy cảnh giác trước khi xuống tiền
Trong giới chơi lan, nhiều người cũng phải ngậm trái đắng với 1 thủ đoạn hết sức trắng trợn. Khi người mua đã tin vào người bán, họ giao dịch với nhau, cũng viết giấy bảo hành, quay clip, chụp ảnh để làm bằng chứng. Tuy nhiên, sau 1 năm người mua báo lại cho người bán là cây đã không đúng thì người bán cãi trắng, họ cho rằng đây không phải cây của mình.
Anh Lê Bảo Thắng (Thành phố Điện Biên) kể lại: "Trước đây tôi có mua 1 cây phi điệp 5 cánh trắng Phú Thọ của anh T. (Phú Thọ) sau 2 năm cây đó mới nở hoa và không phải hoa. Khi đó tôi có gọi điện, mang hẳn cây xuống nhà anh T. thế nhưng anh ấy cãi bay cãi biến đó không phải cây của mình. Anh T giải thích rằng, sau 2 năm cây lớn lên, thay đổi giá thể, thay đổi chậu trồng, rồi cắt thân nhân giống. Vậy không có gì đảm bảo đó là cây của anh ấy bán cho tôi.
| Hoa phi điệp 5 cánh trắng Phú Thọ hiện có giá trị khoảng 1 triệu/cm. |
Anh ấy nói, nếu để tôi bảo hành cây cho anh ấy thì hàng tháng tôi phải chụp ảnh, quay clip tình trạng cây. Thay chậu, cắt nhân giống hay làm bất cứ việc gì đều phải quay lại clip thì mới đủ điều kiện chứng minh đó là cây của anh ấy. Anh ấy nói vậy thì tôi cũng đành chịu chứ biết làm thế nào. Vậy là tôi đã mất toi 40 triệu, mất công chăm sóc 2 năm. Giờ bán 2 cây mua sai đó chỉ được có vài trăm nghìn thôi".
Với thủ đoạn này, các đối tượng đã thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của hàng chục, thậm chí hàng trăm người. Như mới đây nhất, Công an huyện Yên Thủy (Hòa Bình) đã đấu tranh, làm rõ chiêu trò lừa đảo thông qua mua bán, giao dịch hoa lan của các đối tượng lừa đảo.
Tại cơ quan Công an, các đối tượng đều thừa nhận về hành vi lừa đảo của mình. Chúng khai, do thấy lợi nhuận về hoa lan đột biến rất cao nên đã nảy sinh hành vi lừa đảo. Bằng cách chúng mua cây hoa lan loại thường (có giá trị thấp), sau đó lấy keo 502, dây thép gắn bông hoa của cây lan đột biến (đột biến 5 cánh trắng Phú Thọ) vào thân hoa lan đã chuẩn bị. Gắn ghép xong, chúng chụp ảnh, quay video rồi đăng tải lên các trang mạng xã hội để bán với giá cao.
Trước đó, ngày 7-8, Công an huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An, đã chuyển hồ sơ vụ việc nhóm chuyên lừa đảo chiếm đoạt tiền mua bán hoa lan lên Công an tỉnh Nghệ An để tiếp tục điều tra, làm rõ. Thông tin ban đầu thì nhóm này gồm 11 đối tượng ở Hòa Bình đến thuê nhà ở khối 4, thị trấn Cầu Giát, Quỳnh Lưu, Nghệ An.
Trong quá trình ở đây, nhóm này sử dụng facebook để đăng tải thông tin bán hoa lan với giá rẻ hơn thị trường rất nhiều. Khi có khách hỏi mua, nhóm này tư vấn và tiến hành giao dịch chuyển tiền. Tuy nhiên, ngay khi nhận được tiền, nhóm này lập tức chặn facebook, xóa toàn bộ thông tin đã liên hệ với khách hàng để chiếm đoạt số tiền đã giao dịch…
Làm giàu không bao giờ là việc dễ. Ai cũng có giấc mơ trở thành tỷ phú. Nhưng mỗi người hãy tỉnh táo trước cơn sốt lan đột biến để không biến mình thành nạn nhân của kẻ lừa đảo.