“Liều thuốc” chống đường cao tốc hóa… đường làng
Vi phạm tràn lan
Để đẩy mạnh giao thương hàng hóa, phát triển kinh tế, du lịch ở một số địa phương phía Bắc, tuyến cao tốc Nội Bài (Hà Nội) – Lào Cai với tổng chiều dài 262 km đi qua địa bàn các tỉnh: Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Yên Bái, Lào Cai đã được đưa vào khai thác, sử dụng từ năm 2014.
Sẽ không có gì đáng bàn nếu trên tuyến đường cao tốc này trong thời gian qua không xuất hiện tình trạng vi phạm Luật Giao thông đường bộ diễn ra khá phổ biến.
Nhằm đảm bảo hành lang ATGT trên tuyến đường, Tổng Công ty Đầu tư phát triển Đường cao tốc Việt Nam – đơn vị quản lý, khai thác tuyến đường này đã cho lắp đặt hệ thống hàng rào chắn ngăn không cho người đi bộ “vượt” lên đường cao tốc.
Vậy nhưng, bất chấp biển báo cấm cũng như hệ thống hàng rào được hàn gắn cố định, một bộ phận người dân thiếu ý thức sinh sống gần khu vực có đường cao tốc đi qua đã “xé” rào, lên đường cao tốc bắt xe khách không đúng quy định.
Ghi nhận thực tế, chúng tôi nhận thấy, trên dọc tuyến xuất hiện khá nhiều điểm hàng rào đảm bảo hành lang ATGT đã bị người dân tự ý tháo dỡ. Không ít điểm chỉ sau một thời gian cơ quan chức năng khắc phục, hàn gắn, cảnh hàng rào bị dỡ đâu lại hoàn đó.
Đáng chú ý, theo thông tin từ Tổng Công ty Quản lý đường cao tốc Việt Nam, có những điểm đơn vị này phải làm lại rào chắn đến cả chục lần. Hành vi phá dỡ hàng rào cho thấy, sự coi thường pháp luật, bất chấp nguy cơ tai nạn luôn rình rập xảy ra.
 |
| Lực lượng CSGT tăng cường kiểm tra, xử lý xe khách vi phạm trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai. |
Cùng với tình trạng người đi bộ “xé” rào, đi lên đường cao tốc là cảnh tài xế xe khách vì tư lợi khi vắng bóng lực lượng CSGT tuần tra kiểm soát đã giảm tốc độ đón, trả khách vô tội vạ.
Trưa 21-7, chúng tôi chứng kiến từ Km10 đến Km30, cao tốc Nội Bài – Lào Cai có khá nhiều điểm người đi bộ tay xách nách mang hành lý đứng bên đường đợi vẫy xe khách. Và tất nhiên, khi thấy số khách này, không ít tài xế xe khách chạy tuyến Hà Nội – Yên Bái, Hà Nội – Lào Cai đã giảm tốc độ, táp vào lề đường.
Nguy hiểm hơn vào lúc 12h5, khi lưu thông đến Km32, chúng tôi không khỏi giật mình trước cảnh 3 mẹ con leo qua dải phân cách cứng giữa hai chiều đường để vọt sang đường, bất chấp nguy hiểm cận kề.
Trên tuyến cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên, tình trạng xe khách vi phạm cũng xuất hiện khá nhiều khiến người dân bất bình. Bởi, chỉ cần một phút thiếu quan sát, không làm chủ tốc độ, khi chiếc xe khách đi phía trước bất ngờ chuyển làn, táp vào lề đường bắt khách không đúng quy định, tài xế điều khiển phương tiện lưu thông phía sau rất dễ gặp va chạm dẫn đến TNGT.
Anh Nguyễn Trung Kiên, 36 tuổi, nhà ở phố Đội Cấn (quận Ba Đình – Hà Nội), người thường xuyên đi trên tuyến đường cao tốc này cho biết, xe khách dừng đón trả khách không đúng quy định trên đường cao tốc Hà Nội – Thái Nguyên là rất nguy hiểm.
Lỗi vi phạm này cần phải xử lý nghiêm, nếu không TNGT xảy ra thì hậu quả của nó thật khôn lường. “Lúc đi trên đường cao tốc, các phương tiện – ô-tô đều chạy với tốc độ cao 70-100km/h. Nên nếu xe khách cứ bắt khách như vậy thì lái xe chúng tôi lo lắm”, anh Kiên nói thêm.
| Xe khách dừng, đón trả khách trên đường cao tốc – hành vi vi phạm cần ngăn chặn. |
Chưa xảy hậu họa - chưa sợ
Với đặc thù là đường cao tốc, nên tốc độ lưu thông của các phương tiện ô-tô luôn cao, điển hình như trên tuyến đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai, tốc độ tối đa là 100km/h, đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng là 120km/h. Do vậy, cùng với sự xuất hiện của các lỗi vi phạm liên quan đến xe khách, người đi bộ là nỗi lo về TNGT luôn thường trực.
Nhiều người đã phớt lờ các quy định ngặt nghèo đảm bảo TTATGT trên đường cao tốc, coi đường cao tốc như… đường làng của mình. Để rồi, khi tai nạn nghiêm trọng xảy ra thì đã quá muộn.
Cách đây không lâu, ngày 27-5, trên đường cao tốc Hà Nội – Bắc Giang, đoạn dưới chân cầu vượt Đình Trám, huyện Việt Yên (Bắc Giang) đã xảy ra vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng.
Trước đó, khoảng 14h, chiếc xe tải chở sắt mang BKS 98C-0753x xuôi theo hướng Bắc Giang – Hà Nội do anh Trần Văn Thắng, trú tại huyện Yên Dũng (Bắc Giang) điều khiển đã đâm vào xe chở khách mang BKS 29B-0359x do anh Phạm Đức Quang, ở huyện Hữu Lũng (Lạng Sơn) điều khiển đi cùng chiều.
Vụ tai nạn làm anh N.V.K, ở huyện Kim Động (Hưng Yên) và anh L.V.T, ở huyện Điện Biên (tỉnh Điện Biên) tử vong và nhiều người khác bị thương.
Có thể thấy rằng, hành vi tự ý dỡ hàng rào đảm bảo hành lang an toàn đường cao tốc đã trở thành vấn nạn trên tuyến đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai.
Theo Luật sư Nguyễn Tiến Trung, Công ty Luật Trung Nguyễn cho rằng, hành vi tự ý tháo rào chắn hai bên đường để kinh doanh dịch vụ ăn uống, bán nước… lấn chiếm trái phép hành lang ATGT, tạo điểm dừng đỗ trái phép cho các phương tiện gây mất ANTT, ATGT là vi phạm pháp luật.
Theo Khoản 4, Điều 15, Nghị định 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt quy định, sẽ phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 5 triệu đồng đối với cá nhân, từ 6 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với tổ chức nếu có hành vi “Tự ý tháo dỡ, di chuyển, treo, đặt, làm sai mục đích sử dụng hoặc làm sai lệch biển báo hiệu, đèn tín hiệu giao thông, rào chắn, cọc tiêu, cột cây số, vạch kẻ đường, tường bảo vệ, mốc chỉ giới; cấu kiện, phụ kiện của công trình đường bộ”.
Cũng trong Nghị định này, tại điểm b, Khoản 5, Điều 15 quy định sẽ phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 7 triệu đồng đối với cá nhân, từ 10 triệu đồng đến 14 triệu đồng đối với tổ chức nếu có hành vi “Phá dỡ trái phép dải phân cách, gương cầu, các công trình, thiết bị an toàn giao thông trên đường bộ, trừ các hành vi vi phạm quy định tại Điểm c, Khoản 4 Điều này”.
Mặt khác, theo Nghị định 46/2016/NĐ-CP, sẽ xử phạt người điều khiển, người ngồi trên xe mô-tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô-tô và các loại xe tương tự xe gắn máy vi phạm quy tắc giao thông đường bộ từ 500 ngàn đồng đến 1 triệu đồng nếu điều khiển xe đi vào đường cao tốc (trừ xe phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc); phạt tiền từ 100 ngàn đồng đến 200 ngàn đồng đối với người đi bộ đi vào đường cao tốc (trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc).
Đồng thời, sẽ phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 6 triệu đồng đối với người điều khiển xe ô-tô thực hiện hành vi đón, trả hành khách trên đường cao tốc.
| Cần ngăn chặn tình trạng “xé” hàng rào đảm bảo hành lang ATGT trên đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai. |
Cần triển khai đồng bộ các giải pháp
Vì sao tình trạng xé rào, coi đường cao tốc như…đường làng diễn ra phổ biến trên tuyến đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai trong thời gian qua?
Đại tá Phạm Văn Hòa, Phó trưởng Phòng Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc kiêm Đội trưởng Đội TTKS giao thông đường bộ cao tốc số 1 (Cục CSGT – Bộ Công an) cho biết, nguyên nhân khiến tình trạng người dân “xé” rào lên đường cao tốc xuất hiện là do nhu cầu bắt xe khách trên dọc tuyến của người dân quá lớn, trong khi đó, cơ sở hạ tầng của hệ thống đường gom, trạm dừng nghỉ chưa được hoàn thiện, bố trí hợp lý đáp ứng nhu cầu của người dân.
Người dân bất chấp biển báo cấm, liều mình đi vào đường cấm, coi đường cao tốc là… đường làng. Do vậy, “liều thuốc” chống đường cao tốc thành… đường làng, không gì khác, các đơn vị chức năng cần đầu tư một cách đồng bộ cơ sở hạ tầng; chính quyền địa phương đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, qua đó nâng cao ý thức người dân, hiểu được điều gì nên làm, điều gì không nên làm, nhất là phải chấp hành nghiêm Luật Giao thông đường bộ, không “xé” rào, đi bộ, bắt xe trên đường cao tốc.
Bên cạnh đó, do lực lượng CSGT mỏng, trong khi tài xế xe khách chỉ cần mất khoảng 30 giây là có thể đón, trả được khách, nên các đơn vị chức năng sớm nghiên cứu đưa vào vận hành hệ thống camera giám sát một cách đồng bộ, để làm cơ sở cho lực lượng CSGT tiến hành phạt nguội.
Rõ ràng việc sớm nghiên cứu, triển khai các giải pháp nhằm kiềm chế TNGT trên các tuyến đường cao tốc là yêu cầu cấp thiết hiện nay. Đặc biệt, bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tuần tra kiểm soát, xử lý các trường hợp cố tình vi phạm, các đơn vị quản lý đường cao tốc cần tiếp tục gia cố, lắp đặt thêm hệ thống hàng rào đã bị xâm hại; đồng thời trang bị thêm nhiều hệ thống camera giám sát để cung cấp cơ sở dữ liệu cho lực lượng chức năng tiến hành lập biên bản xử lý theo hình thức phạt nguội, nhất là đối với các lỗi dừng, đỗ sai quy định, đi bộ, đi xe máy trên đường cao tốc là nguyên nhân chính gây ra TNGT.