Phải làm rõ vì sao "voi chui lọt lỗ kim"?
Trước đó, trong kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ về vụ việc cấp giấy phép nhập khẩu, giấy đăng ký lưu hành đối với 10 loại thuốc của Công ty Helix, cấp giấy phép hoạt động cho Công ty Helix và việc trúng các gói thầu cung cấp thuốc cho các bệnh viện của Công ty Cổ phần VN Pharma, đã nhận định, thuốc chữa bệnh là một loại hàng hóa đặc biệt, nhưng trong thời gian qua, ngành y tế còn để xảy ra những thiếu sót, vi phạm.
Cụ thể, việc thẩm định, cấp số đăng ký đối với 7 loại thuốc: Thời hạn thẩm định và cấp số đăng ký chậm so với quy định từ 100-150 ngày.
Biên bản thẩm định chỉ ghi tuần thẩm định, không ghi ngày thẩm định lần đầu. Bộ Y tế ban hành Thông tư số 22/2009/TT-BYT còn bất cập, nội dung chưa đầy đủ, đây là một trong những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý dẫn đến việc trong hồ sơ xin cấp số đăng ký có tài liệu bị làm giả nhưng không được phát hiện kịp thời.
Trong đó, 3 năm (2012, 2013 và 2014), Bộ Y tế đã cấp 607 giấy phép nhập khẩu thuốc chưa có số đăng ký, cũng không yêu cầu doanh nghiệp nộp giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam, trong đó có 3 loại thuốc (H-Capita, H-Epra 40 và H-Lastapen 500 mg).
"Trách nhiệm này thuộc lãnh đạo Bộ Y tế, Cục Quản lý dược thời điểm năm 2009 trong việc tham mưu, xây dựng và ban hành thông tư; đồng thời lãnh đạo Bộ Y tế, Cục Quản lý dược thời kỳ 2011-2014 cũng chịu trách nhiệm chính trong việc thiếu sự quan tâm, chỉ đạo để sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh nội dung Thông tư số 22/2009/TT-BYT cho phù hợp" - kết luận thanh tra chỉ rõ.
Việc thẩm định, cấp giấy phép nhập khẩu đối với 3 loại thuốc, Thanh tra Chính phủ cho rằng thời hạn xét duyệt, cấp giấy phép nhập khẩu chậm từ 28-60 ngày là vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 11 Thông tư số 47/2010/TT-BYT.
Theo kết luận thanh tra, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 47 nội dung quy định còn bất cập, chưa đầy đủ. "Những bất cập, chưa đầy đủ của Thông tư số 47/2010/TT-BYT nêu trên là một trong những sơ hở, thiếu sót trong công tác quản lý dẫn đến việc thuốc H-Capita được cấp giấy phép nhập khẩu ngày 30/12/2013 nhưng giấy phép hoạt động của Công ty Austin Hồng Kông đã hết hạn từ ngày 6/10/2013 và ngày 11/4/2014 Chi cục Hải quan cửa khẩu Quốc tế Tân Sơn Nhất đã cho phép nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita vào Việt Nam" - kết luận thanh tra khẳng định.
Từ việc ban hành Thông tư số 47 không đúng nội dung với Quyết định số 151 dẫn đến việc cấp giấy phép nhập khẩu 200.000 hộp thuốc H-Capita và cho phép nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita vào Việt Nam là vi phạm Điều 5 Quyết định số 151.
Đối với việc thẩm định, cấp phép hoạt động cho Công ty Helix năm 2014, Thanh tra Chính phủ cho hay, trong thời hạn xét duyệt cấp giấy phép hoạt động chậm 53 ngày là vi phạm quy định Thông tư số 47.
Cùng với đó, quá trình thanh tra, Thanh tra Chính phủ cũng phát hiện một số vi phạm khác về đấu thầu mua thuốc, như thiếu sót trong xây dựng kế hoạch đấu thầu mua thuốc, thiếu tiêu chí theo quy định, kế hoạch thuốc xây dựng chưa sát với tình hình sử dụng thuốc; việc chấm, xét, chọn thầu, thời gian đánh giá hồ sơ dự thầu vượt quy định.
Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ kiểm điểm trách nhiệm lãnh đạo Bộ Y tế để xảy ra những tồn tại, vi phạm đã nêu tại kết luận thanh tra này.
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Y tế chỉ đạo Cục Quản lý dược tổ chức kiểm điểm và có biện pháp xử lý đối với tập thể, cá nhân có liên quan để xảy ra những vi phạm trong việc cấp phép nhập khẩu, cấp số đăng ký đối với 10 loại thuốc, cấp phép hoạt động cho Công ty Helix năm 2014.
Bộ Y tế chỉ đạo kiểm điểm và có biện pháp xử lý đối với tập thể, cá nhân có liên quan đến việc cho phép nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita Caplet 500 mg của Công ty Austin Hồng Kông vào Việt Nam ngày 11-4-2014 trong khi giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu làm thuốc của Công ty này đã hết hạn từ ngày 6-10-2013.
Thời gian qua, vụ án VN Pharma nhập thuốc chữa ung thư giả thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận, bởi việc Nguyễn Mạnh Hùng (cựu chủ tịch VN Pharma), Võ Mạnh Cường (cựu Giám đốc Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C) cùng 10 bị can đã làm giả tài liệu, hợp đồng, con dấu... đề nghị Cục Quản lý dược cấp phép nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita 500mg có thể coi như "con voi chui lọt lỗ kim". Vì vậy, dư luận hy vọng rằng với sự vào cuộc của cơ quan điều tra, những uẩn khúc đằng sau sẽ được làm rõ.