Trận đấu 'so găng' với tội phạm mạng

Minh họa sống động cho câu chuyện nghiệp vụ ấy, là trận đánh "đầu tay" của đơn vị với ổ nhóm lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng CNC tại Lạng Sơn. Trận đấu "so găng" giành phần thắng, đã cho lực lượng phá án những kinh nghiệm quý và củng cố niềm tin trong họ về khả năng khám phá mọi loại tội phạm.

1.Tội phạm thời @ với muôn hình vạn trạng những phiên bản, biến thể phức tạp. Lần tìm ra kẻ giấu mặt trong thế giới ảo, trên xa lộ hàng tỷ tỷ thông tin, không bao giờ là chuyện dễ dàng. Do không trực tiếp giao dịch với nạn nhân, mà chỉ thông qua môi trường giao tiếp số, trên mạng viễn thông, mạng internet… nên thủ phạm không để lại những dấu vết vật chất, hay có nhân chứng, người biết việc. Điều này giúp chúng có khả năng ẩn mình thật sâu.

Cũng vì thế, phương pháp và chiến thuật điều tra với loại tội phạm này rất khác "cách làm" với tội phạm truyền thống. Không những phải rất am tường về CNC, hiểu biết sâu về thương mại điện tử, các sản phẩm dịch vụ tài chính hiện đại và thanh toán quốc tế, lực lượng điều tra còn phải có cách nghĩ khác về cách "đánh" loại tội phạm này, nghĩa là phải hình dung được chứng cứ điện tử đang "nằm" ở đâu để mà tìm kiếm, khai thác. Làm án CNC, không có chỗ cho thái độ nôn nóng, hấp tấp. Công việc đòi hỏi sự tập trung cao độ, bền bỉ kiên trì, với sự phân công nhiệm vụ rạch ròi giữa các bộ phận thành viên Ban chuyên án.

Nhớ lại những ngày đầu tiên ra đời lực lượng phòng chống TPSDCNC của Việt Nam, đặt tại Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội, những người lính có lúc đã "thẫn thờ" bên hồ sơ vụ việc, bởi chưa hình dung được sẽ phải lần tìm thủ phạm bằng cách nào. Nhưng rồi, làm nhiều, vừa làm vừa học, kinh nghiệm sẽ được tích lũy, "lên tay" lúc nào chẳng hay.

2. TPSDCNC hoành hành không có biên giới, vì vậy, việc chúng xuất hiện tại các tỉnh  là điều đương nhiên. Cũng phải thừa nhận, nó đã gây ra không ít lúng túng, khó khăn, vì nhiều đơn vị chưa từng giải quyết các vụ việc tương tự nên không có kinh nghiệm. Lần thử sức đầu tiên của Công an TP Lạng Sơn với TPSDCNC lại là một "ca" khó.

Mọi chuyện bắt đầu từ đơn trình báo của bà Vũ Thị L. (trú tại P. Hoàng Văn Thụ, TP Lạng Sơn, Lạng Sơn). Bà L. cho biết: "Ngày 14/5/2014, một nam giới tự xưng là Cường đã gọi điện cho tôi, báo tin số điện thoại mà tôi đang dùng đã may mắn trúng giải nhì của Chương trình quay số trúng thưởng của Tập đoàn Viettel. Phần thưởng trị giá hơn 158 triệu đồng, quy ra hiện vật được 1 xe máy Novo, 1 chiếc điện thoại  Iphone 5 và 1 thẻ ATM trị giá 100 triệu đồng. Ngoài ra, Cường còn cho biết thêm lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn đã quyết định tặng thêm cho tôi 100 triệu nữa, nâng tổng trị giá phần thưởng hơn 258 triệu đồng.

Lúc đó, tôi như bị ma đưa lối, quỷ dẫn đường, u u mê mê trước lợi ích tưởng tượng, nên đã chấp nhận mọi điều kiện của Cường. Anh ta hướng dẫn tôi chuyển trước tiền lệ phí, thuế thu nhập cá nhân, tiền ủng hộ quỹ vì người nghèo, phí vận chuyển phần thưởng từ Đà Nẵng đến Lạng Sơn… bằng cách gửi tiền vào tài khoản do Cường cung cấp, và mua thẻ cào Viettel gửi mã số bí mật cho anh ta. Tổng số tôi đã chuyển 5 lần tiền và mã số thẻ cào, với tổng trị giá gần 90 triệu đồng. Sau khi chuyển số tiền trên, tôi mới giật mình vì biết đã bị lừa đảo".

3. Thượng tá Đoàn Văn Tôn nhớ lại: "Sau khi tiếp nhận tin báo, với những tài liệu, chứng từ gửi kèm theo, chúng tôi xác định có dấu hiệu của tội phạm cần phải điều tra làm rõ. Ngặt vì đơn vị từ trước đến nay chưa từng làm án liên quan đến TPSDCNC, nên anh em rất lo lắng. Ngày 19/5/2014, Đại tá Hoàng Anh (Trưởng Công an TP Lạng Sơn) đã ký quyết định xác lập chuyên án trinh sát, với thành phần được triệu tập gồm nhiều điều tra viên có kinh nghiệm và số cán bộ am hiểu về CNC, tôi được phân công làm Trưởng ban chuyên án.

Xác định đây là vụ án tuy hậu quả thiệt hại không lớn, nhưng có tính chất rất phức tạp, vì đối tượng giả danh cán bộ, đánh vào lòng tham của người dân, sử dụng mạng viễn thông để thực hiện hành vi phạm tội, nên chúng tôi đã tập trung cao độ, quyết tâm phá án trong thời gian sớm nhất. Qua xác minh tại Công ty viễn thông Viettel, biết việc bà L. trúng thưởng là "tin vịt", bản thân nạn nhân không quen biết Cường, cũng không rõ hắn ở đâu, làm gì, nên không nhận diện được đối tượng. Khó khăn lớn nhất với chúng tôi là lần đầu tiên giải quyết án CNC, chưa từng có kinh nghiệm.

Ban chuyên án nhận định thủ phạm có thể là một nhóm đối tượng tỉnh ngoài, cấu kết với người trong tỉnh để gây án. Vì thế, hướng điều tra đi theo 3 hướng, một mặt chúng tôi tập trung quân lực soát xét, sàng lọc các đối tượng, ổ nhóm có biểu hiện nghi vấn hoạt động phạm tội trên địa bàn.

Chỉ đạo các đội nghiệp vụ, Công an các phường, xã tăng cường công tác nắm địa bàn, đối tượng, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ điều tra, xác minh thu thập tài liệu chứng cứ, kết hợp các biện pháp quản lý hành chính để phát hiện các đối tượng nơi khác đến lưu trú và có nghi vấn hoạt động phạm tội. Chú ý nắm đối tượng cờ bạc, ham chơi điện tử, không có công ăn việc làm, đối tượng có tiền án, tiền sự lừa đảo. Tổ chức phát động quần chúng tố giác, cung cấp các thông tin liên quan đến TPSDCNC.

Mặt khác, Ban chuyên án cử những điều tra viên thiện chiến tỏa đi các tỉnh, thành phố trong cả nước để "dựng" tất cả các manh mối liên quan đến số tài khoản, số điện thoại của kẻ đã liên lạc với bà L. Đồng thời, một "trò chơi nghiệp vụ" được triển khai, để đối tượng tiếp tục hí hửng mà giữ liên lạc với nạn nhân. Được sự phối hợp hiệu quả của Phòng PC50 - Công an TP Hà Nội, Ngân hàng Vietcombank, Ngân hàng Agribank Việt Nam, Ngân hàng Vietinbank Cầu Giấy, Hà Nội… chỉ trong vài ngày liên tục truy xét, với quyết tâm cao độ, di chuyển trên nhiều địa bàn, Ban chuyên án đã lần ra địa chỉ nhóm đối tượng gây án ở xã Ngư Hóa, huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình. Chúng gồm Nguyễn Trường Chinh và Nguyễn Anh Tài. Lập tức một tổ công tác lên đường đi Quảng Bình truy lùng thủ phạm.

Qua nhiều "thao tác", các trinh sát đã bắt được các đối tượng. Khám xét khẩn cấp nơi ở của Nguyễn Trường Chinh và Nguyễn Anh Tài, cơ quan điều tra đã thu giữ được nhiều vật chứng của vụ án, cùng số tiền 38 triệu đồng. Đấu tranh xét hỏi các đối tượng, mới thấy sự tinh quái, xảo quyệt trong thủ đoạn hoạt động của những tên tội phạm "đầu xanh" này. Là kẻ đã gây ra nhiều vụ án lừa đảo qua mạng viễn thông, Chinh rất "cáo già" khi che giấu tung tích của mình bằng việc "zích zắc hóa" dòng tiền thụ hưởng thông qua các công cụ tài chính trung gian".

Kết quả điều tra chứng minh, để xóa dấu vết việc chiếm đoạt tiền của bà L., Chinh đã hướng dẫn nạn nhân chuyển tiền và mã số thẻ cào vào tài khoản của ông Dương Đức H. ở Chi nhánh Công ty RNG tại Hà Nội, công ty này chủ quản trị Gamebank bán thẻ điện thoại trên Internet.

Trước đó, Chinh đã mở 3 tài khoản trên trang mạng Gamebank để giao dịch mua thẻ điện thoại. Sau khi nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của ông H., Chinh liền đặt lệnh mua 130 chiếc thẻ điện thoại với nhiều mệnh giá và kích hoạt 286 mã thẻ mà bà L. đã chuyển, rồi nạp toàn bộ tiền vào tài khoản của mình trong trang Gamebank. Để xóa dấu vết đầu vào của số tiền trong tài khoản, Chinh tiếp tục đặt lệnh chuyển tiền qua lại giữa 3 tài khoản trên Gamebank, sau đó chuyển toàn bộ số tiền đó vào tài khoản ATM của mình. Từ ngày 17 đến ngày 19/5/2014, Chinh đã rút hết số tiền đó từ 3 cây ATM tại huyện Tuyên Hóa, Quảng Bình.

Từ những tài liệu, vật chứng thu giữ được trong quá trình khám xét và lời khai đối tượng, Công an TP Lạng Sơn đã mở rộng vụ án. Hiện có căn cứ chứng minh ngoài vụ lừa bà L., Nguyễn Trường Chinh còn gây ra một loạt các vụ khác vẫn với thủ đoạn này, như vụ lừa đảo chiếm đoạt hơn 10 triệu đồng của anh Phạm Minh Đ. (ở Văn Lâm, xã Liên Tiết, TP Phủ Lý, Hà Nam); lừa bà Nguyễn Thị Bích N. (ở tổ 19, ấp 1, xã Xuân Hưng, Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai), chiếm đoạt gần 16 triệu đồng. Kiểm tra 2 tài khoản ATM mà Chinh đang sử dụng, phát hiện tổng số giao dịch gần 800 triệu đồng. Như vậy, nhiều khả năng Chinh là "tác giả" của nhiều vụ án khác hiện chưa rõ thủ phạm.

Thượng tá Đoàn Văn Tôn cho biết: "Qua đấu tranh chuyên án này, chúng tôi đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý. Đồng thời có niềm tin vững chắc rằng, lực lượng Công an TP Lạng Sơn có khả năng điều tra khám phá mọi loại tội phạm, để bảo vệ bình yên nơi thủ phủ xứ Lạng".

Được biết, Công an TP Lạng Sơn là đơn vị có bề dày thành tích trong công tác và chiến đấu. Trong những năm qua, đơn vị luôn được công nhận danh hiệu "Đơn vị Quyết thắng" và 3 lần được Bộ Công an tặng cờ  "Đơn vị dẫn đầu trong phong trào thi đua vì ANTQ cấp cơ sở". Tập thể đơn vị và nhiều cá nhân CBCS đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều Huân chương Chiến công, Huân Chương bảo vệ Tổ quốc, Danh hiệu Anh hùng LLVTND, Bằng khen Chính phủ cùng nhiều bằng khen của các cơ quan TW và địa phương.