'Dễ' mà chưa 'đúng'

10:00 17/11/2015
Trong mấy ngày nay, cộng đồng xôn xao với "phát hiện" rằng bài thơ "Sông núi nước Nam" (Nam quốc sơn hà) trong SGK Ngữ văn lớp 7 bị thay đổi, sử dụng một bản dịch "mới", rất lạ tai, gây không ít ngạc nhiên cho các bậc phụ huynh.

Tất nhiên, dư luận phản ứng không phải không có lí. Nhưng người làm báo là phải soi xét kỹ càng vấn đề. Lật giở SGK Ngữ văn lớp 7, thì bài thơ này được đưa vào SGK từ năm 2003. Vì thế, một số tờ báo chưa xem xét kỹ càng, đã vội vã đưa lên công luận, biến thành phát hiện "động trời", gọi là bản dịch mới. Hành động này có thể coi là bới chuyện cũ làm án mới. Nhiều người còn tỏ ra nguy hiểm khi gán ghép vào một "thuyết âm mưu" nào đó.

Phóng viên từ nguồn tin trên mạng Internet đã mượn danh các bậc phụ huynh để dẫn lại các ý kiến xung quanh nickname: Đinh Nho AnhPham Phuc Thinh,  Thuha Nguyen, Mong Thuy Bui... Đã không xét kỹ nguồn gốc của SGK, còn không cả đọc kỹ trên trang sách ghi rõ: "Theo Lê Thước - Nam Trân dịch, Thơ văn Lí Trần, tập I, Nhà xuất bản Khoa học Xã hội 1977". Chính bởi vậy, phóng viên các tờ báo dẫn nhiều ý kiến của những người có danh, có tiếng song lại cho thấy thiếu sự tỉnh táo trước vấn đề tranh luận.

Chính vì chưa biết Lê Thước - Nam Trân là ai, đạo diễn Đỗ Minh Tuấn viết trên facebook: "Bản dịch trước vừa sát nghĩa vừa uy nghiêm, hùng tráng. Thay bằng bài này có phải nhằm hài hước hóa Tuyên ngôn độc lập của cha ông không?". Tiếp đó, vị đạo diễn này coi việc GS Nguyễn Khắc Phi và GS Nguyễn Đình Chú đưa bản dịch vào SGK là hành động của: "Hai lão già có danh mà vẽ ra để có việc".

Ông lo ngại sẽ khiến học sinh thành những đứa trẻ "nhân cách mất gốc", "vô văn hóa", "biến thái và độc ác". Đạo diễn Đỗ Minh Tuấn còn nâng tầm quan điểm, cho rằng hai ông Lê Thước và Nam Trân đã nhận tiền của ông Tập Cận Bình để dịch lại bài thơ này. May mắn thay là nhà Hán học Lê Thước đã mất từ năm 1975, dịch giả Nam Trân mất từ năm 1967, nếu không thật là khó thanh minh thanh nga được với "cáo buộc" của đạo diễn họ Đỗ.

Bản dịch cũ được cho là của Trần Trọng Kim.

Thậm chí, có bà nhà báo công tác trong TP Hồ Chí Minh trên facebook cá nhân còn đòi đem 2 ông Lê Thước và Nam Trân dịch bài thơ "Thần" cho lớp 7 ra "trảm". Bà viết: "Các tình yêu là phụ huynh có con cháu học lớp 7 mở sách Ngữ Văn lớp 7, tập 1, NXB Giáo dục, trang 62, đọc bản dịch bài thơ Thần - Lý Thường Kiệt, được xem là Bản Tuyên ngôn đầu tiên của Việt Nam, sẽ thấy sự dốt đến mức nào của người dịch".

Điều chúng tôi quan tâm đến là việc vì sao lựa chọn bản dịch của hai nhà Hán học Lê Thước và Nam Trân? Chia sẻ lý do, GS Nguyễn Đình Chú cho biết, bản dịch thơ "quen thuộc" và "êm tai" mà chúng ta từng học cách đây nhiều năm kia chưa rõ tác giả là ai.

Về quy cách biên soạn SGK, chưa rõ dịch giả thì người chủ biên tạm thời chưa dám dùng. Điều ấy cho thấy sự thận trọng của người chủ biên là cần thiết. Cũng phải thấy rằng bản dịch cũ về câu chữ có thể không hoàn toàn theo lối sát chữ, nhưng lại có được cái hùng khí. Giá như rõ dịch giả mà dùng bản ấy thì thuận hơn nhiều.

Thật sự là khi làm văn bản học, chúng tôi cũng rất bất ngờ trước điều này. Có người viết đó là bản dịch của cụ Hoàng Xuân Hãn. Chúng tôi đã tra trong sách "La Sơn Yên Hồ Hoàng Xuân Hãn" thì không thấy có bản dịch thơ này. Có người nói đó là của cụ Trần Trọng Kim trong sách "Việt Nam sử lược". Đọc trong "Việt Nam sử lược" thì chỉ có bản phiên âm. Lại có người khác nói hình như của cụ Dương Quảng Hàm. Đọc sách cụ Dương Quảng Hàm cũng chỉ thấy cụ sử dụng bản dịch dẫn lại từ sách "Lĩnh Nam chích quái"… Tóm lại, cho đến nay, qua công việc khảo cứu của chúng tôi, vẫn chưa rõ ai là người dịch bài thơ "êm tai" này.

Kiều Mai Sơn

Công an phường Bình Kiến (Đắk Lắk) đã tiếp nhận và đang tiến hành xác minh, thu thập chứng cứ để giải quyết đơn tố cáo một nam nhân viên có hành động biến thái lệch lạc với nữ đồng nghiệp trong ca trực đêm tại công sở hành chính.

Ngày 30/7, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN) ra mắt hai cuốn sách tham khảo đặc biệt về Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Bác là Hồ Chí Minh" và "Bác Hồ ở Thái Lan". Đây là những tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc, được đầu tư công phu, góp phần làm phong phú thêm tư liệu về cuộc đời và sự nghiệp vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

“Mỗi CBCS Công an tỉnh Sơn La tiếp tục cùng nhân dân khắc phục mọi khó khăn, nỗ lực, cố gắng hỗ trợ người dân, là điểm tựa vững chắc của đồng bào vùng cao cứu trợ, giúp đỡ nhân dân dọn dẹp hậu quả, giúp bà con sớm ổn định cuộc sống sau thiên tai” – Thiếu tướng Đặng Trọng Cường, Giám đốc Công an tỉnh nhấn mạnh trong chuyến công tác, làm việc, hỗ trợ người dân vùng lũ tại xã Chiềng Sơ ngày 30/7.

Sáng 30/7, Hội nghị toàn quốc tổng kết phong trào thi đua dân vận khéo và biểu dương mô hình, điển hình dân vận khéo của lực lượng CAND giai đoạn 2021 - 2025 đã diễn ra tại Hà Nội. Thượng tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an, Trưởng Ban Chỉ đạo “Thực hiện phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” Trung ương chủ trì hội nghị.

Ngày 30/7, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lâm Đồng cho biết đã nổ hủy thành công 3 quả bom MK-81 và M117 được người dân liên tiếp phát hiện trong thời gian qua khi hoạt động sản xuất nông nghiệp.

Trong khi tình trạng quá tải trường lớp của các bậc học trên địa bàn diễn ra gay gắt những năm qua, thì danh sách các dự án tồn đọng, dừng thi công do Sở KHĐT (nay là Sở Tài chính) báo cáo với UBND TP Hồ Chí minh vào ngày 11/11/2024 lại cho thấy, trong nhóm các dự án thực hiện theo Luật Đầu tư công có đến 46 dự án xây dựng mới, sửa chữa mở rộng trường học đang bị chậm tiến độ kéo dài, đã hết thời gian bố trí vốn ngân sách…

Dưới vỏ bọc tuyển dụng việc làm nhẹ nhàng, lương cao tại các quán karaoke, nhiều thiếu nữ - có cả trẻ vị thành niên - đã trở thành nạn nhân của những đường dây lừa đảo tinh vi, bị giam giữ, quản lý chặt chẽ, thậm chí cưỡng ép phục vụ khách trái ý muốn. Một hình thức buôn người trá hình đang ngày càng diễn biến phức tạp.

Sau nhiều ngày xét xử và nghị án kéo dài, sáng 30/7, Hội đồng xét xử sơ thẩm TAND tỉnh Hưng Yên đã ra phán quyết đối với bị cáo Đồng Xuân Thụ (cựu Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam) cùng 43 bị cáo khác là cựu lãnh đạo, cán bộ, phóng viên, nhân viên của Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam trong vụ án cưỡng đoạt tài sản của 84 bị hại trên địa bàn 16 tỉnh, thành phố với tổng số tiền hơn 5,2 tỷ đồng.

Những ngày gần đây, lực lượng CSGT Công an TP Hồ Chí Minh cùng với các trung tâm sát hạch lái xe trên địa bàn đã áp dụng nhiều biện pháp, làm việc bất kể ngày đêm để đẩy nhanh việc thi sát hạch lái xe...

Ngày 30/7, Viện KSND TP Hồ Chí Minh đã hoàn tất cáo trạng truy tố các bị can Huỳnh Thế Năng (SN 1959, cựu Tổng giám đốc Vinafood II), bị can Đinh Trường Chinh (SN 1974, cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Phát triển và Kinh doanh nhà) và ông Nguyễn Thọ Trí (SN 1961, cựu Phó Tổng giám đốc Vinafood II) cùng về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Khoảng 20h30’ tối 29/7, một vụ cháy lớn đã bùng phát tại Công ty Cổ phần Thương mại và Sản xuất LTT, nằm trong cụm công nghiệp Âu Lâu, phường Âu Lâu, tỉnh Lào Cai. Ngọn lửa nhanh chóng bao trùm khu nhà xưởng, kèm theo nhiều tiếng nổ lớn và cột khói đen bốc cao hàng chục mét, gây ảnh hưởng đến các khu vực lân cận.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.