Cần một cơ chế hoạt động cho TT Kiểm dịch y tế quốc tế Hà Nội
Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế Hà Nội trực thuộc Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, được thành lập tháng 5/2003, thời điểm dịch SARS hoành hành ở các nước trong khu vực. Đây là một quyết định hoàn toàn phù hợp với xu thế hội nhập và phát triển mạnh mẽ hiện nay.
Giám sát mầm bệnh và VSATTP - MT ngay từ cửa khẩu
Một trong những mảng hoạt động chính của Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế Hà Nội (TTKD) là công tác kiểm dịch y tế tại cửa khẩu. Hiện nay, TTKD mới chỉ triển khai được ở hai cửa khẩu Nội Bài và ga Hà Nội.
Đặc biệt tại cửa khẩu Nội Bài, đảm bảo giám sát 100% các đối tượng nhập cảnh. 100% hành khách nhập cảnh đều được kiểm tra thân nhiệt và thu thập các thông tin dịch tễ từ vùng đang lưu hành dịch bệnh đến.
Năm 2006, trung tâm đã kiểm tra hơn 1 triệu lượt khách nhập cảnh; phân loại giám sát hơn 400 ngàn lượt khách nhập cảnh từ vùng dịch SARS cũ và gần 500 ngàn lượt khách đến từ vùng lưu hành dịch cúm A H5N1.
Phương tiện giao thông vận tải nhập cảnh đều được kiểm tra giám sát chặt chẽ, đặc biệt các tàu bay nhập cảnh, quá cảnh từ vùng dịch. Trung tâm đã giám sát gần 10 ngàn lượt tàu bay nhập cảnh; trong đó hơn 9 ngàn chuyến bay thương mại.
Công tác giám sát tàu liên vận Hà Nội - Bắc Kinh và hành khách xuất cảnh theo Hiệp định Kiểm dịch y tế biên giới giữa hai nước Việt
Theo Thạc sĩ Nguyễn Tiến Hòa, Trưởng khoa kiểm dịch Y tế quốc tế Cửa khẩu Nội Bài: Năm 2006, TTKD đã tiến hành tổng kiểm tra với 243 lượt đơn vị. Riêng tuần lễ cấp cao APEC 14, TTKD đã tổ chức đợt giám sát tăng cường, kiểm thực 3 bước tại 4 nhà hàng lớn phục vụ APEC trong 9 ngày liên tục; lấy mẫu giám sát, xét nghiệm, phân tích gần 400 mẫu thực phẩm, dụng cụ chế biến, nước sinh hoạt... cùng hàng trăm xét nghiệm nhanh.
Trong năm 2006, TTKD đã tổ chức kiểm tra vệ sinh môi trường 32 lượt tại cửa khẩu Nội Bài với 428 lượt cơ sở và khu vực được kiểm tra, 4 lượt tại ga liên vận quốc tế Hà Nội, góp phần giảm thiểu nguy cơ dịch bệnh xảy ra.
Phối hợp cụm cảng hàng không, các hãng hàng không kiểm tra, giám sát chặt chẽ quy trình xử lý chất thải hàng không, lập quy trình xử lý chất thải đặc biệt đối với tất cả các chuyến bay đến từ vùng dịch hoặc trường hợp phát hiện các ca bệnh khi tàu bay nhập cảnh. Công tác giám sát mật độ chuột, chỉ số bọ chét tại cửa khẩu thường xuyên. Năm 2006 lấy 400 mẫu xét nghiệm huyết thanh phục vụ công tác giám sát dịch hạch tại cửa khẩu Nội Bài.
Cần lắm một hệ thống văn bản pháp quy
Một trong những bất cập là Nghị định 31/1998 quy định về chức năng, nhiệm vụ và phạm vi hoạt động của kiểm dịch đã lỗi thời không còn phù hợp với tình hình mới hiện nay.
Trong Quyết định số 14/2007 của Bộ Y tế về việc ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế đã quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của kiểm dịch y tế là được quyền kiểm tra y tế đối với con người và tất cả các hàng hoá, phương tiện xuất nhập cảnh, thế nhưng việc kiểm tra này chỉ thực hiện được ở cửa khẩu Nội Bài và ga Hà Nội.
Trong lúc đó, những địa điểm được coi như cửa khẩu đối với đối tượng kiểm dịch vì là nơi tập kết hàng hoá như ga Yên Viên, kho hàng Gia Lâm, Bưu điện quốc tế v.v... Lực lượng kiểm dịch y tế vẫn chưa được triển khai vì chưa có một văn bản pháp quy nào hướng dẫn thực hiện. Trong hoạt động kiểm soát y tế còn bị chồng chéo với các liên ngành khác như thủy sản, kiểm dịch động thực vật....
Ông Phạm Ngọc Tống, Giám đốc TTKD cho biết: Hiện nay, công tác quản lý sức khỏe cho người xuất nhập cảnh trong chức năng nhiệm vụ là có quy định nhưng vẫn chưa có những văn bản pháp quy hướng dẫn một cách cụ thể về cơ chế hoạt động tiêm chủng và cấp sổ tiêm chủng cho người xuất nhập cảnh vẫn chưa đầy đủ đối tượng, chưa tập trung về một đầu mối là kiểm dịch y tế quốc tế. Với cơ chế kiểu tự phát này, mạnh ai nấy làm, tất cả các cơ sở y tế khác đều có thể cấp sổ tiêm chủng cho người xuất nhập cảnh đều được chấp nhận.
Thiết bị hỗ trợ giám y tế sát tại cửa khẩu quốc tế đã lỗi thời
Hiện nay, tại cửa khẩu quốc tế Nội Bài, Khoa Kiểm dịch y tế quốc tế vẫn hoạt động giám sát dịch từ hành khách xuất nhập cảnh bằng hệ thống máy đo thân nhiệt bằng tia hồng ngoại. Máy được đặt mua từ
Đứng trước nguy cơ bùng nổ các dịch bệnh lạ và nguy hiểm, hệ thống máy này không còn khả năng đáp ứng công tác kiểm soát dịch nữa. Đã đến lúc các Bộ, ngành có liên quan cần phải quan tâm sát sao và cụ thể tới TTKD để Trung tâm thuận lợi hơn trong việc hoạt động, cũng như xứng tầm với chức năng nhiệm vụ đặt ra