Cây Kơ Nia của buôn M’oa
Nhà Aê Thuyết hiện nay có hơn 2 ha cà phê, 400 trụ hồ tiêu, 1.600m2 ruộng lúa nước, hơn chục con bò, 30 con dê và nhiều heo, gà, vịt.
Thu nhập bình quân của gia đình ông mỗi năm đạt hơn trăm triệu. Trong nhà ông lúc nào lúa cũng đầy sàn, những phương tiện sản xuất, đi lại, sinh hoạt ông mua sắm đầy đủ .
Năm nay, Aê Thuyết đã hơn 70 tuổi, còn Duôn Thuyết (vợ Aê Thuyết) cũng chỉ kém ông vài tuổi, vậy nhưng cả hai ông bà vẫn lao động rất cần mẫn. Bởi với họ, lao động không chỉ để làm ra của cải cho chính mình mà còn là để rèn luyện sức khỏe cũng vừa là để nêu gương cho con cháu trong dòng họ và bà con trong buôn làng.
Ham lao động và biết học hỏi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên từ lâu, nhà Aê Thuyết đã là một hộ khá giả trong buôn M'oa. Cách đây hơn 15 năm, bên cạnh nếp sàn thân quen, Aê Thuyết đã xây được ngôi nhà trị giá hơn 100 triệu đồng.
Theo gương Aê Thuyết, rất nhiều hộ dân trong các buôn làng ở xã Cư Huê bảo nhau chăm chỉ và gắn bó với ruộng, rẫy và phải học cách làm ăn của Aê Thuyết.
Từ cuộc sống thường ngày, bà con dần hiểu rằng, cùng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với các buôn làng ở Đắk Lắk cũng như ở Tây Nguyên, mọi người cứ chăm chỉ, ra sức làm nương, rẫy, chăn nuôi nhiều trâu, bò, heo, gà thì cuộc sống của mỗi nhà và mỗi buôn làng sẽ không ngừng no ấm.
Thế rồi, trong thời gian vừa qua, ở buôn M'oa của già Aê Thuyết và một số buôn trong huyện Ea Kar vẫn còn một số người do không chăm chỉ lao động, đầu óc lại u tối, mơ hồ, cả tin nên bị tay chân của bọn phản động FULRO lưu vong Ksơr Kơk dụ dỗ, lừa mị, lôi kéo theo chúng làm một số việc gây hại cho buôn làng.
Những người vi phạm sau đó đã được cán bộ, chính quyền và các già làng đưa ra kiểm điểm trước buôn làng và cho học tập, giáo dục để hiểu về chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và thấy rõ những âm mưu, thủ đoạn thâm độc của bọn phản động FULRO nhằm phá hoại tình đoàn kết anh em Kinh -Thượng, phá hoại sự bình yên trong các buôn làng ở Tây Nguyên.
Trong đó, ở buôn M'oa có Y Mới Niê (22 tuổi) và Y Giăng Niê (27 tuổi), buôn Tun Tai có Y Wong Ksơr (25 tuổi) và Y Bông Niê (30 tuổi). Biết được chuyện này, cái bụng của già Aê Thuyết rất lo lắng.
Chính vì vậy, khi có cán bộ Công an huyện và chính quyền về buôn bàn chuyện giúp đỡ những người sai phạm để họ thấy rõ sai phạm và sửa chữa lỗi lầm, già Aê Thuyết đã tích cực tham gia.
Là người thông hiểu nhiều chuyện của buôn làng Tây Nguyên và các luật tục của ông bà nên lời nói của Aê Thuyết nghe thật có lý, có tình và làm cho những người lỡ lầm lỗi hiểu được cái sai của mình. Lúc ở nhà, khi ngoài nương, rẫy, mỗi lần gặp họ là già làng Aê Thuyết lại ân cần nói chuyện, chỉ bảo.
Nghe cán bộ và già Aê Thuyết phân tích, giảng giải, cái đầu của những người sai phạm đã sáng ra rất nhiều. Họ không mơ hồ ảo tưởng nữa mà lo làm nương, rẫy và chăn nuôi nên đời sống đã được no ấm hơn.
Không chỉ với bốn người sai phạm trên mà tại các buổi họp buôn, già làng Aê Thuyết luôn nhắc nhở bà con trong các buôn cần rút ra bài học nâng cao cảnh giác không để mắc mưu độc của bọn phản động.
Ngoài ra, ông cũng nhắc bà con phải chú ý giáo dục thanh niên không vi phạm pháp luật để chính quyền phải xử lý, buôn làng phải xử phạt theo luật tục.
Cứ như thế, rất nhiều khi có công việc của buôn làng hoặc khi cán bộ chính quyền các cấp và Công an huyện cần, già Aê Thuyết lại tạm gác việc nương rẫy cùng cán bộ đến nhà của bà con trong các buôn để tuyên truyền, vận động mọi người chấp hành tốt pháp luật của Nhà nước, xây dựng đời sống, buôn làng văn hóa và cảnh giác với những lời lẽ xuyên tạc, lừa mị của bọn phản động FULRO Ksơr Kơk.
Do biết lo làm ăn nên Y Mới, Y Bông và Y Giăng đã có người bắt chồng và theo về buôn vợ ở các xã khác sống. Mỗi lần về thăm gia đình, họ lại đến thăm già làng Aê Thuyết.
Còn Y Wong thì chưa lấy vợ, hằng ngày, anh miệt mài với việc nương rẫy, mỗi khi vào vụ mùa lại nhờ già làng Aê Thuyết chỉ bảo. Được già Aê Thuyết giúp đỡ Y Wong làm rẫy có năng suất cao hơn, cuộc sống được cải thiện rõ rệt.
Còn già làng Aê Thuyết, khi thấy Y Wong chăm làm, nghe theo lời nói đúng của cán bộ và người già, cái bụng già vui lắm. Bà con ở Cư Huê ai cũng quí trọng già làng Aê Thuyết và ví ông như cây Kơ Nia cổ thụ của buôn M'oa...