Lân dỏm “đại náo” phố phường

Dù gia chủ không treo phong bì hay có yêu cầu xông đất nhưng nhiều đoàn lân trời ơi vẫn mặc sức tiến công, múa may đến khi nào được lì-xì mới chịu rút. Bị đám lân dỏm quấy rầy, dù rất bực tức nhưng với tâm lý sợ gây chiến sẽ dính phiền hà cả năm nên nhiều hộ dân, chủ kinh doanh, hộ tiểu thương trên đất Sài thành chỉ biết ngậm bồ hòn làm ngọt, bấm bụng trả tiền để mua lấy sự bình yên. 

"Cố né nhưng không thoát"

Rước lân vào nhà để xua đuổi tà khí, rước sự hanh thông may mắn là nét đẹp cổ truyền của dân tộc ta từ hàng trăm năm qua. Võ sư Lê Đình Phước, người khai sinh Đoàn lân - sư - rồng Phù Đổng ở quận 6 cho biết: "Trước khi xông đất nhà ai, lân phải được sự đồng ý, hoan nghênh tiếp đón của gia chủ chứ không được đường đột xông vào. Người Việt gốc Hoa còn có quan niệm càng lì-xì nhiều cho lân thì năm đó càng buôn may bán đắt nên nhờ vậy mà mùa Tết là mùa thu hoạch của nhiều đoàn lân có uy tín. Và để thử thách lân, bao giờ gia chủ cũng treo phong lì xì trên cây cao, chỗ khó lấy nhất".

Một nhóm lân dỏm.

Nhưng với những đoàn lân dỏm, văn hóa xông đất chỉ là khái niệm xa xỉ. Để tận thu, hễ thấy nhà ai mở cửa, nhất là với các gia đình giàu có hoặc những hộ kinh doanh là đám lân âm binh này xộc vào kiếm ăn ngay, bất chấp sự bất bình của gia chủ.

Bà Lê Thị Phụng, tiểu thương bán tạp hóa tại gia trên đường Kha Vạn Cân, quận Thủ Đức kể chuyện: "Vào mồng 8 Tết, dù tôi không có yêu cầu nhưng tự dưng có một con lân mắt mũi kèm nhem, dáng xơ rơ xác rác xộc thẳng vào nhà giữa lúc có nhiều khách đang mua hàng với tiếng trống gõ ùm ùm sai điệu lạc phách. Lân xông đất phải bừng bừng sức sống, phải thần khí ngời ngời, đằng này con lân kia bèo như con cóc ghẻ. Thấy chướng mắt quá, ông nhà tôi định tống ra ngoài nhưng mẹ tôi cản lại, bảo đầu năm đầu tháng không nên làm vậy và giục lì xì chút đỉnh đám lân hổ đẹp…".

Năm nào cũng bị lân hành!

Bức xúc của gia đình bà Phụng cũng là bức xúc của nhiều cư dân thành phố khi bị những đoàn lân dỏm ngang nhiên xông đất "vòi" tiền lì xì. Bà Loan, tiểu thương kinh doanh gạo gần khu vực chợ Tân Sơn Nhất (quận Tân Bình) kêu trời: "Năm nay nhà tôi phá kỷ lục năm ngoái với 4 đoàn lân từ trên trời rơi xuống. Có đoàn lựu đạn đến độ sau khi tiến công vào nhà, con lân rút sang nhà bên cạnh múa may, để lại hai ông địa và thần tài uốn éo chờ lấy phong bì".

Một hộ dân ở cạnh đấy ta thán: "Chuyện bà chị họ tôi ở phường An Lạc (quận Bình Tân) bị lân dỏm tấn công mới ghê. Trong ngày mồng 7 âm lịch, nhà chị bị đến 3 đoàn lân dỏm xông đất. Khoảng 6h chiều thì lại nghe có tiếng trống ầm ĩ đổ dồn. Đang tiếp khách, sợ bị làm phiền nên chị chạy ra xua tay. Chẳng thèm bận tâm, hai gã thanh niên múa lân xông thẳng ủi chị vào nhà xém té. Thấy tụi nó bặm trợn quá, chị lì xì năm chục (50.000 đồng) nhưng chúng vẫn chưa nhổ neo. Thêm một tờ nữa thì chúng mới chịu khuất dạng".

Không mời nhưng "ông địa" và "thần tài" vẫn tự ý xông đất kiếm tiền lì-xì gây bức xúc đối với tiểu thương.

Sáng 23/2, có mặt trên đường Trường Chinh (quận Tân Bình), chúng tôi được tận mắt chứng kiến màn đóng mặt dày "kiếm ăn" của một đoàn lân dỏm. Trong khi các đoàn lân chính quy mỗi khi xuất trận đi hàng chục người với đầu lân, thân rồng, đầu sư tử thì nhóm lân dỏm này chỉ có 4 người gồm một đánh trống, một gõ chập cheng, một đóng vai ông địa và một làm thần tài. Hễ gặp nhà ai mở cửa thì đám lân này ồ ạt xông vào kiếm chác. Bên ngoài trống, chập cheng dội ầm ầm. Bên trong ông địa và thần tài nhảy múa loạn xạ chờ lì-xì.

Nhìn cảnh ấy, ông Đoàn, cán bộ hưu trí ngán ngẩm: "Năm nào cũng bị đám lân xì-bộp này hành hết đó chú ơi! Năm ngoái bà nhà tôi nằm liệt một chỗ, dù mình không có yêu cầu nhưng mấy ổng cũng xông vào. Năm nay vì bị đám lân vào quậy mà bà nhà tôi chịu hết siết lên huyết áp phải đưa đi cấp cứu".   

Phải cương quyết tẩy chay

Khó có thể lột tả hết những bức xúc của người dân khi bị những đoàn lân dỏm ngang nhiên xông đất đòi lì xì. "Đó là hành vi phi văn hóa, đi ngược với truyền thống múa lân - sư - rồng của dân tộc. Nhiều bận tức quá tôi định méc mấy anh Công an nhưng suy cho cùng chẳng có cơ sở gì để xử lý đám lân dỏm ấy, bởi chúng đâu có o ép, lừa đảo, giựt dọc tài sản gì đâu. Cũng không thể xử lý chúng tội xâm phạm gia cư bất hợp pháp vì lân xông đất là chuyện bình thường mà. Có điều đám lân này mặt dày quá" - ông Đoàn tâm sự.

Khác với nhiều người, ông Trần Sáu, chủ một cơ sở may mặc ở quận Tân Bình kêu gọi mọi người nếu muốn không bị lân dỏm làm phiền cần phải cương quyết tẩy chay. "Đừng vì ngại xui ngại phiền mà chấp nhận, dung dưỡng hành vi kiếm tiền bất chính ấy của chúng".

Ông Sáu minh chứng quyết tâm bài trừ lân dỏm của mình bằng ví dụ điển hình: "Mới hôm qua, có nhóm lân lôm côm 5 đứa xộc vô nhà liền bị tôi chỉ tay đuổi ra. Dù vậy gã đóng vai ông địa vẫn mặt lì vừa xông vào vừa cất giọng quở "Thần tài vào ban lộc mà chối từ thì cả năm phước lộc không được hanh thông đâu đó". Nghe chướng quá, con trai tôi liền dắt con chó bec-giê ra khiến cả đám co giò dzọt lẹ"