Làng thanh niên mang no ấm cho buôn làng Tây Nguyên
Làng thanh niên đầu tiên được thành lập ở Kon Tum là làng thanh niên Đăk Rao Lớn, xã Pô Kô (huyện Đăk Tô) ra đời từ năm 1990. Sau hơn 16 năm xây dựng và phát triển mô hình làng thanh niên, đến nay toàn tỉnh đã thành lập được 109 làng thanh niên ở tất cả 14/14 huyện, thị xã thuộc các dân tộc: Ba Na, Xơ Đăng, Giẻ-Triêng, Gia Rai... trong toàn tỉnh.
Tất cả các làng thanh niên đều thành lập được chi đoàn, chi hội thanh niên, với gần 40.000 hội viên Hội LHTN.
Bằng nội lực của mình là chính, các làng thanh niên đã tổ chức xóa mù chữ cho gần 2.000 đoàn viên thanh niên, xây dựng được 45 đội cồng chiêng, đội múa xoang, 30 đội bóng đá, 28 đội bóng chuyền, 5 đội bắn ná; giới thiệu cho Đoàn và được kết nạp vào Đoàn hơn 1.200 thanh niên ưu tú, trên 500 đoàn viên được kết nạp vào Đảng.
Chuyển biến rõ nét nhất là phong trào "Thanh niên lập nghiệp" với sự trợ giúp của các cấp bộ Đoàn và Hội. Từ phong trào này, tuổi trẻ các dân tộc trong tỉnh đã từng bước tiếp cận và vận dụng khoa học, kỹ thuật vào đời sống, nâng cao chất lượng cuộc sống ở địa bàn dân cư.
Nhiều làng thanh niên đã bật dậy từ những vùng quê nghèo khó để hôm nay trở thành những mô hình tiêu biểu trong công tác đoàn kết tập hợp thanh niên như các làng: Nông Nội (xã Đắk Nông - Ngọc Hồi); Klâu Ngo (xã Ya Chim - thị xã Kon Tum); Đăk Rao Lớn (xã Pô Kô, huyện Đăk Tô); Kon Rôn (xã Ngọc Réo - huyện Đăk Hà); Kon Du, Kon Bui (xã Tân Lập, huyện Kon Plông)...
Chúng tôi về làng thanh niên Dục Nội (xã Đăk Nông, huyện Ngọc Hồi) được thành lập từ cuối năm 1998, suốt những năm qua, những chàng trai, cô gái người Giẻ - Triêng ở vùng biên giới này đã đoàn kết, nắm chặt tay nhau tạo lập cuộc đời mới. Công việc của Đoàn thanh niên ở đây được xác định rõ: phát triển kinh tế là trọng tâm, xây dựng Đoàn là then chốt.
Trang trại đồi rừng của đôi vợ chồng trẻ Kring Vương có 450 cây cà phê, 3.000 cây bời lời, 2.500m2 ruộng nước, 500m2 ao thả cá, 17 con trâu, thu nhập mỗi năm từ 15-20 triệu đồng.
Nhiều gia đình trẻ khác như Xiêng Thanh Thưa, Xiêng Thanh Thiếu, Y Hà, Y Mơi, Blong Xôm, Y Chen... cũng là những thanh niên giỏi làm kinh tế, nhiệt tâm với công tác thanh niên hoặc như ở 3 làng thanh niên của huyện Đăk Tô là: Đăk Ri Rốp (xã Tân Cảnh); Đăk Trâm (xã Văn Lem); Đăk Lung (xã Kon Đào)) đã nhận làm thí điểm 3ha ruộng nước với giống lúa mới, đạt năng suất trên 5 tấn/ha, cao hơn cách làm cũ của bà con trong làng gần 2 tấn.
Các làng thanh niên ở các xã Đăk Ui, Hà Mòn, Ngọc Réo, Đăk Hring... của huyện Đăk Hà đã nhận khoán hơn 100ha cao su của nông trường để quản lý, khai thác; trồng mới hàng chục ngàn cây bời lời và xây dựng trang trại kinh tế đồi rừng mà trước đây không ai làm được.
Tuổi trẻ ở các làng thanh niên đã xóa bỏ những tập tục xưa cũ, trân trọng, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Đặc biệt là phong trào "Thanh niên thực hiện chương trình DS-KHHGĐ" với tiêu chí "gái 22, trai 26" được đa số thanh niên hưởng ứng thực hiện; hạn chế tình trạng tảo hôn…
Tiêu biểu trong các phong trào này như ở xã Pô Kô (huyện Đăk Tô), xã Đăk Tơre (huyện Kon Plong), xã Rờ Kơi (huyện Sa Thầy), xã Đăk Ma (huyện Đăk Hà) v.v...
Và để thực hiện được những yêu cầu, tiêu chí mới về phát triển làng thanh niên trong tình hình mới thì vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng có tính quyết định.
Cấp ủy, chính quyền, mặt trận, đoàn thể, ngành từ tỉnh đến cơ sở cần ủng hộ về mọi mặt, gắn xây dựng làng thanh niên là một nhiệm vụ "Giúp đỡ các xã vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế mới khó khăn". HĐND các cấp cần đưa tiêu chí xây dựng làng thanh niên là một trong những hoạt động của mình.
Trên cơ sở các chương trình dự án phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh như: Chương trình 134, 135, trung tâm cụm xã, làng văn hóa... để đầu tư điểm cho các làng thanh niên theo sự điều hành của UBND các xã, nhằm tạo cơ sở vật chất cho làng thanh niên nên tiến hành triển khai chỉ đạo điểm về vai trò quản lý nhà nước về thanh niên ở địa bàn dân cư thông qua mô hình làng thanh niên, để mô hình làng thanh niên thực sự là ngôi nhà chung của tuổi trẻ Tây Nguyên, dựng xây buôn làng no ấm