Một nông dân 15 năm tìm hài cốt liệt sĩ

07:00 27/07/2005

Trong một lần hái củi mưu sinh, Trần Công Ngọc, thôn Lại Bằng, xã Hương Vân, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế tình cờ phát hiện, cất bốc được một bộ hài cốt liệt sĩ. Kể từ đó đến nay, duyên nợ ấy đã gắn chặt với đời anh. Hơn 15 năm không quản ngại nhọc nhằn, với một chiếc gậy sắt, anh ngày đêm xẻ dọc Trường Sơn tìm di hài liệt sĩ.

Giữa bộn bề cuộc sống còn rất nhiều khó khăn, ai nhìn vào cũng đều ái ngại trước những gánh vác, lo toan cực nhọc của vợ con anh, nhưng anh cười ấm áp, bảo rằng: "Vợ con tôi đều mong muốn, cố sức giúp tôi làm việc nghĩa!".

Ruộng nương anh gửi vợ anh cày

Sau ngày đất nước hòa bình, thống nhất, chàng trai Trần Công Ngọc tích cực tham gia tìm kiếm hài cốt liệt sĩ. Và anh đã tìm ra hai bộ hài cốt liệt sĩ là bác ruột và người anh con bác ruột. Một ngày giữa mùa khô năm 1990, khi đang hái củi, anh nghe tin Huyện đội Hương Trà tiến hành tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại điểm cây khế bãi trung, phía Bắc thượng nguồn sông Bồ, nhưng không tìm thấy. Hơn 10 giờ đêm hôm ấy, anh Ngọc một mình với chiếc gậy sắt (chiếc gậy anh dùng tìm kiếm phế liệu sau chiến tranh) đến địa điểm trên.

Dọc đường đi, một số người cùng quê hỏi anh: "Đi đâu khuya khoắt thế này?". Anh Ngọc trả lời: "Tôi đi tìm vàng". Đến sáng hôm sau, anh tất tưởi chạy về, vẻ mặt đầy rạng rỡ: "Tìm ra rồi, tìm ra rồi!". Đó là lần đầu tiên anh Ngọc một mình tìm thấy hài cốt liệt sĩ không phải người thân (liệt sĩ Đỗ Trường Giang, quê huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình). Kể từ đó đến nay, duyên nợ kiếm tìm hài cốt liệt sĩ giữa mênh mông rừng núi đã gắn chặt với cuộc đời anh. Những lúc chồng lên rừng, người vợ thủy chung, tần tảo và các con hiền ngoan chăm lo việc đồng áng, không hề phàn nàn kêu ca.

Những cuộc tìm kiếm ý nghĩa

Sau những chuyến đi không mấy hiệu quả, anh Ngọc nghĩ ra cách cưa phần nhọn chiếc gậy sắt để dễ xác định điểm có hài cốt liệt sĩ. Anh giải thích: "Đất ở các điểm chôn cất hài cốt thường lỏng, sau những trận mưa rừng dễ bị xói mòn và có độ trũng nhất định. Hơn nữa, hài cốt liệt sĩ thường được mai táng trong bọc nylon hoặc võng vải nên gậy sắt được cưa bằng có thể thuốn sâu xuống những điểm này, đồng thời khi đụng phải các vật dụng của bộ đội, đầu gậy sẽ chùn lại và phát ra âm thanh đặc biệt".

Tôi hỏi: "15 năm qua, anh đã vượt bao nhiêu suối khe, đồi núi và bằng kinh nghiệm của mình đã tìm được bao nhiêu hài cốt liệt sĩ?". Anh Ngọc mộc mạc: "Tôi không nhớ rõ số mộ liệt sĩ tìm được, chỉ nhớ đã tìm thấy nhiều nhất vào năm 2002. Sau mỗi lần tìm được hài cốt bộ đội, những ai có tên tuổi, quê quán, tôi liên hệ với gia đình đến nhận về, số khác tôi báo với chính quyền địa phương đưa các anh vào yên nghỉ tại nghĩa trang. Đến năm 2003, tôi mới ghi vào sổ tay số lượng hài cốt, tên tuổi, quê quán các anh để tiện cho thân nhân đến nhận".

Biết anh Ngọc có tài tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, Huyện đội Hương Trà đã cùng anh tổ chức hơn 60 lần tìm kiếm, cất bốc hài cốt liệt sĩ quy mô lớn. Kết quả, tìm thấy và cất bốc được 65 bộ hài cốt, đưa vào yên nghỉ tại nghĩa trang xã Hương Vân… Đặc biệt, tháng 3 năm 2005, sau nhiều năm tìm kiếm ở Lào không thấy, gia đình liệt sĩ Nguyễn Thị Chạy, thôn Đồng Lâm, xã Phong An, huyện Phong Điền đã nhờ anh Ngọc qua đó. Tại đây, sau 3 ngày đêm, anh đã giúp gia đình tìm được phần mộ của liệt sĩ Nguyễn Thị Chạy. Cũng trong năm nay, anh Ngọc còn tìm thấy hài cốt của liệt sĩ Nguyễn Văn Chung, hy sinh năm 1968 tại đỉnh đồi 935, thuộc khe Trăng, thượng nguồn sông Bồ.

Suốt 15 năm qua, ngoài hàng trăm hài cốt liệt sĩ vô danh, anh đã giúp đỡ không ít gia đình tìm thấy di hài của các anh hùng liệt sĩ có đầy đủ tên tuổi, quê quán như: Liệt sĩ Đặng Thị Bỉ, Nguyễn Thị Túy, Nguyễn Hoài Phương (Thừa Thiên - Huế), Đỗ Trường Giang (Ninh Bình), Lê Văn Mơ (Phú Thọ)...

Năm 2003, anh Trần Công Ngọc đã được Tư lệnh Quân khu 4 tặng Bằng khen về thành tích công tác quy tập hài cốt liệt sĩ. Tiếp chuyện tôi, thỉnh thoảng anh ngoái đầu ra vườn, ở đó vợ con anh đang cần mẫn tưới nước cho những hàng cây ăn quả. Nhưng bỗng chốc, anh lại hướng cái nhìn xa xăm về phía núi rừng, nơi vẫn còn những nấm mồ lạnh lẽo cần được anh đưa về yên nghỉ ấm áp trong nghĩa trang. Trước lúc lên đường, anh thắp nhang lên những am thờ phía trước nhà một cách nghiêm trang. Tôi nhận ra rằng, nơi đây, linh hồn các anh hùng liệt sĩ đang được sưởi ấm bởi tấm lòng của những con người biết sống theo đạo lý: "Ăn quả nhớ người trồng cây!"

Phan Thanh Bình

Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI - Sự kiện có ý nghĩa chính trị xã hội sâu sắc, là ngày hội lớn của tinh thần yêu nước và khát vọng cống hiến, nơi hội tụ, biểu dương và tôn vinh những tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến - những bông hoa đẹp nhất trong vườn hoa tươi thắm của phong trào thi đua yêu nước 5 năm vừa qua đã được tổ chức trọng thể tại Thủ đô Hà Nội sáng nay 27/12. 

Ngày 27/12, tại Hà Nội, Điện ảnh Công an nhân dân (CAND) tổ chức tuyển chọn diễn viên cho dự án phim điện ảnh Giờ sám hối. Kịch bản phim được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của Trung tá Vũ Liêm – tác phẩm đoạt giải tại Trại sáng tác văn học về đề tài “Hình tượng người chiến sĩ Cảnh sát nhân dân” do Bộ Công an tổ chức năm 2022 – nhằm tôn vinh hình tượng người cảnh sát hình sự trong thời kỳ mới.

Liên quan tới vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng khiến 9 người tử vong xảy ra tại xã Phình Hồ, tỉnh Lào Cai, chiều  27/12, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai vừa ký Công văn hỏa tốc số 5367/UBND-NC yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các xã, phường, Công an tỉnh, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị - xã hội khẩn trương khắc phục hậu quả vụ tai nạn giao thông này.

Dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, Đoàn đại biểu lực lượng CAND gồm 133 đồng chí là các Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Chiến sĩ thi đua toàn quốc, các điển hình tiên tiến xuất sắc trong phong trào thi đua "Vì an ninh Tổ quốc" giai đoạn 2020 - 2025, đại diện cho hàng nghìn tấm gương ưu tú thể hiện bản lĩnh, ý chí kiên cường, mưu trí, dũng cảm, sáng tạo trong công tác, chiến đấu, lao động, học tập, vì bình yên Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Các đại biểu đã chia sẻ những câu chuyện xúc động, gửi gắm ý kiến tâm huyết đến đại hội.

Chiều 27/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh cho biết đã ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Huỳnh Văn Lam (SN 1995, thường trú tỉnh Cà Mau) và Nguyễn Thị Thu Hà (SN 1994, thường trú tỉnh Lâm Đồng) về tội “Tham ô tài sản” xảy ra tại Công ty TNHH CityZoo, địa chỉ số 146D4 Nguyễn Văn Hưởng, phường An Khánh, TP Hồ Chí Minh.

Sáng 27/12, Tổng Bí thư Tô Lâm; nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã đến thăm gian trưng bày của Masan High-Tech Materials (doanh nghiệp sở hữu và vận hành mỏ vonfram đa kim Núi Pháo), một trong những mỏ vonfram lớn nhất thế giới đang được khai thác hiệu quả.

Ngày 26/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt tạm giam đối với Nguyễn Văn Tuyền (SN 1990, trú tại thôn Đanh Xá, xã Ân Thi, tỉnh Hưng Yên) về hành vi sản xuất hàng giả.

Ngày 27/12, Bộ Công an và UBND TP Hà Nội phối hợp tổ chức diễn tập phương án chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ (CNCH) tại tòa nhà Technopark Tower và Chung cư S2.18 nằm trong tổ hợp Vinhomes Ocean Park 1, xã Gia Lâm, TP Hà Nội nhằm diễn tập thực hành vận hành cơ chế phối hợp chỉ huy, điều hành, hiệp đồng tác chiến, tổ chức giải quyết các tình huống tai nạn, sự cố phức tạp có nhiều người bị nạn.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文