Mũ bảo hiểm: Giả nhiều hơn thật
Một lần nữa, thị trường mũ bảo hiểm lại sôi động khi Nghị quyết 32/2007/NQ-CP về một số giải pháp cấp bách nhằm kiềm chế tai nạn giao thông và ùn tắc giao thông của Chính phủ ban hành.
Nhiều người ý thức được mức độ quan trọng của việc đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông nên ngay lập tức tìm mua mũ bảo hiểm, một bộ phận khác cũng mua mũ bảo hiểm, nhưng để chống đối, tránh bị phạt. Nhưng thực tế đang diễn ra tình trạng loạn mũ bảo hiểm, loạn cả mẫu mã, chất lượng và giá cả…
Nhiều hàng giả, hàng nhái
Khi tìm hiểu thị trường mũ bảo hiểm tại Hà Nội, chúng tôi thực sự bất ngờ khi thấy rằng, mũ giả, mũ nhái gần như độc chiếm thị trường hàng bình dân. Hầu hết những "đại gia" sản xuất mũ bảo hiểm hiện nay đều gặp vấn nạn mũ giả, mũ nhái dưới đủ dạng khác nhau.
Khảo sát tại các cửa hàng, chúng tôi nhận thấy loại mũ bảo hiểm mang nhãn hiệu Amoro bị làm giả, làm nhái nhiều nhất, chiếm lĩnh phần lớn trên các kệ trưng bày. Trên phố Huế (Hà Nội) có tới khoảng 40 cửa hàng kinh doanh mũ bảo hiểm của Công ty TNHH Amoro Việt Nam thì chỉ có khoảng 20 cửa hàng có bán hàng thật, còn lại là hàng nhái, hàng giả.
Tại phố Nguyễn Văn Cừ, Ngô Gia Tự, quận Long Biên, Hà Nội cũng vậy, tuyến phố này có 15 đại lý bán mũ Amoro thì gần như đại lý nào cũng bán xen kẽ hàng nhái, hàng giả. Mũ nhái thường được mang tên Amaro, Amono... Nhưng chủ yếu vẫn là hàng giả, mang nhãn hiệu Amoro và tất nhiên là giá cả thì đủ kiểu.
Điều đáng lo ngại là trên những chiếc mũ giả này đều có dán tem nhỏ màu ánh bạc, in chữ Amoro. Phần đông khách hàng không hiểu về chất lượng mũ và tem thật tem giả thì sẽ tin rằng đó là hàng chính hãng.
Ngay cả các nhãn hiệu mũ bảo hiểm khác như: Honda, Protect, Azura, Lucky... cũng như vậy. Hầu hết trên mỗi chiếc mũ đều có dán một con tem nào đó, những mẫu mã của tem cũng phong phú không kém gì nhãn hiệu, chất lượng và giá cả.
Người sản xuất, thậm chí là người bán hàng đã sử dụng loại tem tự tạo hoặc na ná tem thật để đánh lừa người tiêu dùng. Một số loại tem có ghi chữ tiếng Việt dễ đọc để người mua lầm tưởng đó là tem chuẩn. Có thể coi đó là một công nghệ lừa khách hàng.
Thấy chúng tôi xem kỹ tem trên mũ, bà chủ cửa hàng trên phố Ngô Gia Tự nguýt dài, xem chừng vẻ khó chịu. Bà đưa ra chiếc mũ mang nhãn hiệu Honda, quay phía sau cho chúng tôi xem chiếc tem có ánh bạc rồi nói: "Cô tưởng có tem mà thật à? Tem cũng giả. Tem đây này, nhưng có phải hàng thật đâu. Hàng rởm đấy. Cứ tìm tem làm gì? Hàng giả thì mới có giá rẻ, còn hàng thật thì tất nhiên là đắt hơn nhiều...".
Một chiếc mũ bảo hiểm nhái hoặc giả thường có giá rẻ hơn hàng thật tới vài chục nghìn, thậm chí là cả trăm nghìn. Bởi người bán thường nhập hàng với giá chỉ 30.000 đồng/chiếc mũ có nguồn gốc Trung Quốc mang nhãn hiệu Amoro.
Sau đó người ta có thể đẩy nó lên mức giá 60.000 đồng hoặc lên ngang bằng với giá hàng thật là 100.000 đồng - 120.000 đồng.
Đại diện Công ty TNHH Amoro Việt Nam đưa ra một con số đáng ngại minh chứng cho sự bùng nổ hàng giả, hàng nhái: Trước đây một đại lý lớn trên phố Huế lấy 200-300 mũ bảo hiểm/tháng, thì hiện nay khi nhu cầu tiêu dùng nhiều hơn, số lượng hàng mà các đại lý này lấy về lại giảm đi tới 4 - 5 lần (chỉ 50 chiếc/tháng).
Chọn mũ bảo hiểm thế nào cho an toàn?
Do các công đoạn làm mũ bảo hiểm khá đơn giản nên nhiều tư nhân trong nước cũng có thể làm ra mặt hàng này, mặc dù là sản xuất lén lút và nhập các nguyên liệu quá rẻ. Đặc điểm của loại mũ này chất lượng vừa kém, không được qua kiểm định nên không thể đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Một "chuyên gia" đã nhiều năm trong nghề gia công mũ bảo hiểm trên đường G.P "bật mí": Chủ cơ sở gia công thường nhập nguyên liệu từ nhiều nguồn khác nhau rồi về lắp ráp lại. Một chiếc khuôn nhựa (vỏ mũ) đặt từ Trung Quốc có giá rất rẻ, chỉ vài nghìn đồng. Sau khi đưa khuôn về, người ta gia công xốp, quai mũ, dán tem giả… hết khoảng 15-20 ngàn đồng rồi đưa ra thị trường.
Với công nghệ sản xuất như vậy nên giá thành một chiếc mũ chỉ vài chục ngàn đồng. Nhưng khó có thể nói nó sẽ đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Tuy nhiên, các cơ sở sản xuất đó phải hoạt động lén lút nên cơ quan chức năng khó phát hiện. Đối với loại mũ này, người tiêu dùng không nên sử dụng.
Điều dễ nhận biết đối với mũ dỏm đó chính là lớp xốp bảo vệ trong mũ. Theo quy định thì lớp xốp này được cấu tạo rất chắc chắn, chống va đập không vỡ. Tuy nhiên tại một cửa hàng, chúng tôi đã thử kiểm tra một chiếc mũ bảo hiểm dởm và chỉ cần một cái gẩy tay nhẹ lớp xốp bảo vệ đã tan ra từng mảnh.
Tiêu chuẩn đối với một chiếc mũ bảo hiểm đảm bảo chất lượng là các bộ phận tiếp xúc với đầu người sử dụng không được làm bằng vật liệu gây độc cho tóc, da; mũ phải đảm bảo về khối lượng, bề mặt phía ngoài của vỏ cứng và các bộ phận kèm theo phải nhẵn, không có vết nứt hoặc gờ sắc cạnh; mũ phải chịu được va đập và không bị nứt, vỡ, biến dạng; kết cấu mũ đảm bảo tầm nhìn của người sử dụng; kính chắn gió không gây nhầm lẫn giữa các màu trên biển báo và đèn tín hiệu giao thông; mũ phải có các lỗ thông gió, phần che tai có lỗ để nghe…
Để an toàn khi sử dụng mũ, theo một chuyên gia trong lĩnh vực này thì người tiêu dùng phải chọn mua loại mũ đã được kiểm tra, thử nghiệm đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Kể cả mũ sản xuất trong nước và mũ nhập khẩu cũng phải phù hợp với tiêu chuẩn Việt
Theo Quyết định 52/2001/QĐ-BKHCNMT, việc kiểm tra chất lượng mũ bảo hiểm nhập khẩu được tiến hành bởi một trong các tổ chức chứng nhận hoặc phòng thử nghiệm phù hợp tiêu chuẩn Việt
Mũ bảo hiểm đã được chứng nhận hoặc thử nghiệm phải có ghi đầy đủ, rõ ràng xuất xứ đơn vị sản xuất, có tem trắng, ánh bạc, có dòng chữ TCVN 5756:2001 (đối với mũ người lớn) hoặc TCVN 6979:2001 (đối với mũ trẻ em) ẩn phía dưới, chữ CS to màu đen nổi lên trên. Tem này do cơ quan kiểm định cung cấp cho nhà sản xuất, nhà nhập khẩu