Tâm sự kẻ tội đồ

Dòng tin nhắn cho tôi biết anh là cán bộ Nhà nước, là người tốt. Anh muốn được gặp tôi ở cà phê Bằng Lăng. Tại sao lại ở Bằng Lăng? Anh giải thích rằng, anh vừa mua và đọc bài báo viết về diễn viên Hồng Sơn đăng ở ANTG Cuối tháng 3 của tôi. Anh thấy có mình ở trong đó. Tại quán Bằng Lăng, tôi và anh Sơn đã có cuộc trò chuyện rất thân tình, nhờ đó mà tôi đã phần nào lột tả được những gì mà anh Sơn trải qua. Anh cũng muốn được tôi chia sẻ và hiểu về mình ở chính cái nơi dễ để người ta trút bầu tâm sự này.

Tôi đồng ý gặp. Anh cũng rất sốt sắng cho cuộc gặp. Nhưng những cơn sốt nối tiếp nhau suốt một tuần hành hạ tôi, nó khiến tôi căm ghét tiếng chuông điện thoại và cả những cuộc nói chuyện. Nó cũng khiến tôi ít nhất 3 lần lỡ hẹn với anh. Anh đã quá thất vọng. Anh không tin sẽ có một cô nhà báo chịu nghe chuyện và sẻ chia với mình. Tôi nhận được dòng tin nhắn đầy trách móc "Hình như em không muốn gặp những người như anh. Nhưng anh rất cần gặp người đã viết bài báo về anh Sơn". Tôi đọc những dòng chữ có vẻ oán hận mà tưởng như vô cảm. Tôi quá mệt không thể trả lời và cũng không biết nhắn gì.

Thế rồi cái ngày những con virus gây ra cho tôi những cơn sốt triền miên cũng chào tạm biệt ra đi. Tôi đến toà soạn như một kẻ mới lột xác bởi vẻ xanh xao và yếu mềm khác hẳn ngày thường. Người đầu tiên tôi liên lạc qua điện thoại là anh. Người đầu tiên tôi hẹn gặp cũng là anh. Trong không gian tràn ngập những bản tình ca Nga không lời, tôi gặp người đàn ông lạ mặt đã tìm thấy sự đồng cảm trong bài viết của mình.

Anh đến trong phong thái đĩnh đạc của một người đàn ông đứng tuổi và thành đạt. Anh hỏi tôi có bất ngờ khi gặp anh không, tôi lắc đầu. Bởi với tôi, những cuộc gặp gỡ với người chưa từng quen biết thì đây không phải lần đầu. Thế nên tôi có một thói quen, mà có khi nó trở thành bản năng là rất bình thản khi gặp họ. Có thể người tôi sắp gặp và chỉ gặp một lần nhưng với tôi đó đều là những cuộc gặp thú vị, đều để lại một "sàng khôn".

Tôi đã từng phải trò chuyện qua điện thoại, nhắn tin qua lại rất nhiều lần với một kẻ chuyên tổ chức thi thuê đại học. Đến khi anh ta tin tưởng và đồng ý gặp gỡ để trao đổi trực tiếp. Tôi đã gặp. Tôi không bất ngờ trước vẻ bề ngoài của anh ta nhưng thấy tiếc về việc anh ta làm. Còn anh ta thì sao? Chỉ khi tấm ảnh chụp cận cảnh anh bị đăng báo cũng như mọi mánh lới lừa đảo bị vạch trần, anh ta mới biết rõ người đã gặp mình là ai. Lại có người đàn bà bị lừa tình khi tuổi đã xế chiều tìm đến gặp tôi. Vẻ bề ngoài của bà khiến nhiều người có lối suy nghĩ "hiện đại" nghĩ "người như thế này làm sao tránh khỏi bị lừa". Hình như bà là người duy nhất còn sót lại ở thời "bao cấp". Một người đàn bà với vẻ ngoài "bao cấp", cách suy nghĩ "bao cấp" và một vẻ ngây thơ cũng rất "bao cấp". Những cuộc gặp gỡ bao giờ cũng cho ta thêm trải nghiệm cũng như chiêm nghiệm về nhân tình thế thái là thế.

Còn với anh thì sao? Nếu chọn một nét để đặc tả con người này thì tôi sẽ bảo rằng anh là hiện thân của giới công chức có tiền ngày nay. Béo tốt và sung mãn. Một con người có vẻ bề ngoài như vậy thì có gì phải dằn vặt, day dứt, nhất là trước một bài báo viết về người diễn viên đã từng sử dụng ma tuý, phá tan gia sản và tự sát không thành?

"Anh không đơn giản như vẻ bề ngoài em thấy", anh nói. "Em biết không, từ khi đọc bài báo, chúng nó gọi, anh đã không đi". "Chúng nó" là ai? Mà "gọi" đi đâu? Đó chính là những công chức, là "sếp" trong các cơ quan Nhà nước, là giám đốc các doanh nghiệp thành đạt và là con của các ông "bự". "Họ gọi anh đi làm gì?". "Đánh bạc!". Anh trả lời cụt lủn rồi ngồi im lặng. Còn tôi tự hỏi, đây mà là một con bạc ư? Trông anh không có vẻ như thế. Đó là một công chức mẫn cán và nhanh nhạy. Đó hẳn là một người chồng, người cha tốt. Và đó là một người có tiền.

"Khó tin lắm phải không em?". Tôi gật đầu. "Đến anh cũng không tin mình lại "dính". Công việc, quan hệ của anh chẳng ai nghĩ là liên quan đến dân cờ bạc. Những người anh quan hệ đều đạo mạo, đều là người Nhà nước và có chức vụ. Nếu kể tên họ ra đây thì mọi người quanh họ sẽ bất ngờ. Anh quan hệ với những người như thế thì làm sao trở thành con bạc khát nước được cơ chứ? Thế mà sự thật thì...". Anh còn nói rằng, thực tế ở nhiều cơ quan Nhà nước, mà ngay ở cơ quan anh, người ta vẫn đánh bài trong giờ hành chính. Nhưng là đánh nhỏ, vui là chính. Những trò cờ bạc công sở tưởng như là thú vui duy nhất của giới "sáng cắp ô đi, tối cắp ô về" anh đã chứng kiến bao nhiêu năm mà đâu có thèm chơi. Anh còn ghét cay, ghét đắng cái thói ăn cắp giờ Nhà nước, trốn chồng, trốn con lên cái chỗ gọi là cơ quan để sát phạt lẫn nhau. Thế mà ở cái tuổi sắp về hưu đến nơi, anh lại "dính" vào cái trò đỏ đen, bạc phơ, bạc phếch chứ.--PageBreak--

Chỉ mấy tháng gần đây mà anh đã thua hơn một tỷ bạc. Số tiền này đương nhiên không phải anh gom góp từ đồng lương công chức mà cả đời ngồi khom lưng trên cái ghế trong cơ quan để có được. Anh có nó do nhạy bén với cơ chế thị trường, những người cấp tiến như anh thường được trời cho ăn "lộc" này mà. Nó không chỉ là số tiền anh dành dụm mà còn để "làm ăn". Nhưng hỡi ôi! Cứ mỗi lần ngồi vào chiếu bạc là nó lại lần lượt ra đi. Anh không muốn đi nhưng "người ta" gọi. Nếu ở nhà thì có vợ con, gia đình níu chân, đằng này lại ở cơ quan thì có gì níu kéo đâu chứ. "Sếp" của anh và nhiều người cũng đang làm "sếp" đang đợi sẵn ở một căn phòng rộng, thoáng nào đó trong khách sạn ở ngay nội thành thì làm sao anh từ chối được chứ.

Bạn cờ bạc của anh đều là người đứng tuổi, thành đạt nên họ cũng không thiếu tiền. Anh không xếp mình ngang hàng họ, nhưng chắc cũng được đánh giá cao nên họ mới hay gọi anh đến thế. Tôi hỏi rằng có phải anh đến chiếu bạc vì quan hệ, muốn làm ăn, lên chức hoặc động cơ nào đấy nên anh phải "hầu hạ" họ. Lâu rồi chính anh biến thành con bạc lúc nào không hay? Anh lắc đầu. Anh bảo mình chẳng cần phải làm việc ấy. Tuy không làm lãnh đạo nhưng ở cơ quan anh rất có uy tín, "sếp" còn phải nể. Còn quan hệ làm ăn thì chẳng cần phải nhờ cậy đến họ, chỉ là xã giao thôi. "Thế thì anh tự nguyện ngồi vào chiếu bạc đấy chứ", tôi nói. "Ừ! Thì anh có bảo mình bị ép buộc đâu. Anh không biết ma đưa lối, quỷ đưa đường thế nào thôi. Cả đời đã tránh được, đến giờ này mới đâm đầu vào rọ".

Anh còn tự lục vấn mình rằng là tại sao lại thế này mà không phải thế kia. Cứ mỗi lần đến khách sạn đánh bạc, anh không chỉ găm tiền đầy túi mà còn mang theo vài cuốn sổ tiết kiệm. Hết cuốn này lại lấy cuốn khác. Có khi chỉ mấy tiếng đồng hồ đã hết veo mấy trăm triệu. Có lúc gặp vận đen đến mức anh bị "ù đền" mấy ván liền, mỗi lần "ù đền" 15 triệu, còn "móm" 10 triệu là bình thường. Đánh to như thế nên tiền hết nhanh cũng dễ hiểu. "Nhưng nếu càng thua anh càng ngồi lâu. Mà càng gỡ càng thua đau". "Anh đã bao giờ thắng chưa?", "Có thắng nhưng chỉ 10 triệu là cùng. Tổng kết lại thì anh là kẻ thua đau".

"Anh rất sợ mình giống Hồng Sơn. Anh không “chơi” ma tuý và chắc chắn suốt đời không đụng đến nó nhưng anh lại chơi bạc giống anh Sơn. Anh Sơn có tới 4 ngôi nhà trên phố cổ mà đến giờ không còn một mảnh đất cắm dùi, liệu anh có đẩy mình và vợ con ra đường không? Dễ lắm. Anh chỉ cần ngồi chiếu bạc vài lần nữa là đi tong ngôi nhà thôi". Mỗi lần thua đau, anh ra đường như kẻ mộng du. Về nhà anh cũng như kẻ hoang tưởng. Vợ anh cũng lờ mờ đoán ra nhưng không dám can ngăn. Chị biết anh là chủ gia đình, lâu nay anh vẫn là cái trụ vững chắc để gia đình được no đủ mà. Người đàn bà chỉ biết có vậy và cam chịu. Còn anh sau những day dứt lại đâu vào đấy. Tôi chưa từng gặp con bạc nào "biết nghĩ" như anh và cũng thắc mắc tại sao biết vậy mà anh vẫn không dứt ra được. Rõ ràng lương tâm đã thức tỉnh, bản chất tốt đẹp của một công chức Nhà nước trong anh đang trỗi dậy bởi những danh dự, hạnh phúc gia đình và tiền bạc không cho phép anh dấn sâu hơn nữa nhưng...

Anh không biết những người làm "sếp" kia họ có day dứt như mình không. Nhưng anh thấy thắng thua với họ chỉ là "con muỗi", vài chục triệu, trăm triệu chẳng thấm vào đâu. Nhưng anh thấy đau, ở cơ quan họ là lãnh đạo, chỉ đạo hàng trăm con người. Trong các cuộc họp, họ ngồi ở vị trí cao nhất, trang trọng nhất. Không chỉ cầm lái công việc ở đơn vị, họ còn dạy dỗ, giáo dục người khác. Với nhiều người, đặc biệt là những nhân viên trẻ tuổi, chắc hẳn còn coi họ là thần tượng. Đạo mạo, oai phong. Có tiền và có quyền nhưng thực ra họ cũng chỉ là những con bạc. Với đỏ đen, họ "say" đến như vậy thì không biết trong công việc, họ có lái con thuyền đi theo vết trượt đó không. Ngẫm mình rồi ngẫm người ta, anh thấy lo sợ như vậy đấy.

Trước khi anh đến gặp tôi, "bọn nó" vừa gọi rủ anh đi, anh cho tôi biết như vậy. Anh đã từ chối được vài lần, anh hy vọng sẽ chối từ được mãi mãi. Tôi cũng cầu mong anh làm được điều đó. Anh mong có được những người bạn cùng chia sẻ, một người chưa từng cầm đến lá bài như tôi chẳng hạn. Trước lúc chia tay, anh bảo sẽ cố gắng. "Nhưng anh thấy lo em ạ, còn rất nhiều những "người Nhà nước" như anh, họ đâu có thức tỉnh sau một bài báo". Cả tôi cũng có suy nghĩ như anh, những công chức Nhà nước, những người lãnh đạo trong các cơ quan Nhà nước và họ chính là những con bạc. Đáng báo động lắm thay!