Công an chính quy về xã và chuyện hòa giải ở cơ sở

• Xây dựng nghị định về Công an xã, thị trấn chính quy

1. Tháng 11-2018, Đại úy Nguyễn Sỹ Trường, cán bộ Công an huyện Đô Lương (Nghệ An) nhận quyết định về làm Trưởng Công an xã Đặng Sơn, một trong những địa bàn giáp ranh với thị trấn, lâu nay tiềm ẩn nhiều nguy cơ, bất ổn về an ninh trật tự. Tệ nạn ma túy, đánh bạc đã len lỏi về xã vùng ven này, đặc biệt thi thoảng xảy ra hiện tượng tự tử do mâu thuẫn gia đình tích tụ từ năm này qua năm khác nhưng không được giải quyết dứt điểm.

Nhận công tác ở cương vị mới, việc đầu tiên Đại úy Trường làm là giải quyết những tồn đọng cũ, đồng thời dành nhiều thời gian “ba cùng, bốn bám” để quan tâm, thăm hỏi, động viên bà con nhân dân, qua đó nắm bắt tâm tư, nguyện vọng để kịp thời giải quyết những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng và bức thiết của quần chúng nhân dân.

Hiệu quả bước đầu của việc triển khai chủ trương đưa công an chính quy xuống đảm nhiệm các chức danh công an xã ở Đặng Sơn là không chỉ các vụ việc phức tạp, mâu thuẫn kéo dài được giải quyết mà niềm tin của quần chúng nhân dân đã tăng lên. Bằng chứng là mới đây, xã Đặng Sơn tổ chức phát động tố giác tội phạm, đã nhận được nhiều nguồn tin có giá trị, tăng nhiều hơn so với những lần phát động trước đây.

Nguyên nhân của các vụ việc kéo dài ở vùng nông thôn, theo Đại úy Trường là do không có sự quan tâm sát sao, giải quyết kịp thời của ban ngành, đoàn thể dẫn đến sự việc tích tụ, kéo dài thậm chí có lúc bế tắc. Do vậy, kinh nghiệm cho thấy, dù bất cứ việc gì, với ai thì với cương vị là trưởng công an xã, phải luôn gần gũi, tiếp xúc với nhân dân để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, từ đó cùng bàn bạc phương hướng giải quyết. Với cách làm này, anh đã giải quyết được nhiều vụ việc phức tạp tồn đọng, làm an yên lòng dân từ cơ sở.

Anh Lê Văn H. (45 tuổi, trú tại xóm 3 xã Đặng Sơn), là người nghiện rượu, mỗi lần nhậu xỉn anh này thường xuyên gây gổ với hàng xóm láng giềng, đánh đập, xúc phạm vợ con. Chuyện này đã xảy ra từ 4-5 năm nay nhưng chính quyền gần như bất lực. Anh H. cũng viện lý do sức khỏe yếu nên không đi làm việc gì, chỉ ở nhà uống rượu rồi gây sự.

Thời điểm anh Trường về nhận công tác, trong 3 ngày người này đã gây ra 3 vụ gây gổ liên tiếp. Nắm được sự việc, Đại úy Trường đã trực tiếp đến nhà, dành thời gian để phân tích, trao đổi phải trái nhưng không thành công nên phải dùng biện pháp cứng rắn hơn. Đến khi anh H. gây sự với láng giềng, Đại úy Trường đã quyết định lập hồ sơ, đưa ra giáo dục tại xã.

Sau một thời gian kiên trì tác động, vừa mềm mỏng vừa cứng rắn, đến nay anh H. đã có chuyển biến, ít uống rượu hơn, không còn gây sự với hàng xóm, không đánh vợ con mỗi khi nhậu say và đã tham gia vào tổ thợ xây của xã, hằng ngày đi làm kiếm tiền.

Sự việc đáng nhớ hơn cả là câu chuyện nối lại tình cảm cha con cho gia đình ông Trần Văn L. trú tại xóm 4 xã Đặng Sơn. Ông L. từng là cán bộ bảo hiểm xã hội tỉnh về hưu, có 2 người con, đứa con gái đầu bị thiểu năng trí tuệ, mọi hi vọng dồn cả cho con thứ hai là anh Trần Văn Th. (SN 1982). Nhưng anh này cũng có tính “tài tử”, 3 lần trước đó thi đậu đại học thì cả 3 lần đều bỏ ngang, từ đó mâu thuẫn cha con xảy ra thường xuyên do bất đồng quan điểm.

Khi Đại úy Trường về nhận công tác, anh Th. đang là sinh viên năm 3 trường Đại học Công nghiệp TP Hồ Chí Minh, đóng tại TP Vinh nhưng rất ít khi về nhà. Mâu thuẫn xảy ra đỉnh điểm vào ngày 27 tết âm lịch vừa qua, đi tất niên với bạn về, anh Th. tiếp tục xung khắc với bố nên xảy ra xô xát, bỏ nhà đi, còn ông L. trình báo sự việc lên Công an xã Đặng Sơn.

Nắm bắt sự việc, Đại úy Trường đã gặp gỡ riêng từng người để tâm sự, kiên trì dành thời gian để nói lời thiệt hơn, chỉ ra những điều chưa hợp lý trong cách ứng xử của anh Th. đối với cha mẹ, cũng như những việc không nên áp đặt cho con cái khi trao đổi với ông L.

Mưa dầm thấm lâu, anh Th. sau đó đã về nhà xin lỗi bố mẹ, ông L. cũng nhận ra cái sai của mình trong việc áp đặt, nuôi dạy con cái nên đã điều chỉnh được hành vi. Hai bố con đã hòa giải sau nhiều năm xung khắc. Ông L. tin tưởng giao cả xe máy, mua sắm laptop, điện thoại cho con ăn học - những điều mà trước đây chưa bao giờ ông dám đặt niềm tin.

Mới đây, ông L. cũng đã viết thư cảm ơn gửi Ban công an xã Đặng Sơn và Trưởng Công an huyện Đô Lương. “Từ đáy lòng, vợ chồng tôi xin hứa với đồng chí Trưởng Công an, vợ chồng tôi sẽ đổi mới tư duy trong giáo dục con để có hiệu quả hơn”, trích thư cảm ơn của ông L. 

2. Xã Nghĩa Dũng, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An cũng là địa bàn tương đối phức tạp, luôn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về an ninh trật tự. Cũng như nhiều địa phương cấp xã khác, nơi đây còn tồn tại nhiều bất cập, đặc biệt là an ninh nông thôn, tranh chấp, mâu thuẫn trong nhân dân và các tệ nạn xã hội  như ma túy, cờ bạc. Thậm chí đây còn là địa phương được biết đến khi xảy ra tình trạng người dân khiếu kiện tập thể, thuê xe ra Hà Nội để khiếu kiện, khiếu nại.

Trước tình hình đó, ngay khi có chủ trương bố trí công an chính quy về xã, Ban Giám đốc Công an Nghệ An đã điều động Thượng úy Nguyễn Ngọc Hiền, cán bộ Công an huyện Tân Kỳ về giữ chức vụ Trưởng công an xã Nghĩa Dũng vào tháng 8-2018.

Ông Nguyễn Doãn Loan, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Dũng đánh giá, sau khi công an chính quy được đưa về xã, nhiều tồn tại, hạn chế của công an xã trước đó đã được khắc phục. Đồng thời, công tác nắm và xử lý tình hình; công tác gọi hỏi, răn đe các đối tượng có biểu hiện nghi vấn phạm tội đã chủ động hơn, có nhiều chuyển biến tích cực.

Đặc biệt, công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm đã có nhiều kết quả nổi bật, trong đó công an xã trực tiếp bắt 1 vụ và phối hợp với công an thị trấn bắt 1 vụ liên quan đến hành vi tàng trữ trái phép chất ma túy, chuyển công an huyện lập hồ sơ đề nghị truy tố trước pháp luật, phối hợp bắt 2 vụ khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn.

Theo Thượng úy Hiền, về với dân ở cơ sở, khó nhất vẫn là giải quyết những mâu thuẫn tích tụ giữa các thành viên trong gia đình với nhau hoặc giữa những người hàng xóm, láng giềng. Ở Nghĩa Dũng, nhắc đến câu chuyện mâu thuẫn giữa gia đình ông Hoàng Đình L. (sinh năm 1973) với ông Bùi Khắc Th. (sinh năm 1969) liên quan đến tranh chấp đất rừng, người dân nơi đây chẳng ai còn lạ vì sự việc kéo dài đã hơn 10 năm. Tòa án dân sự đã phân xử nhưng không thành công, tình làng nghĩa xóm ngày càng rạn vỡ.

Nghiên cứu hồ sơ vụ việc, Đại úy Hiền đã rất đau đầu để nghĩ cách hòa giải. Anh dành rất nhiều thời gian để về cơ sở, gặp gỡ từng gia đình, đến hiện trường tranh chấp để xem xét, ghi nhận thực tiễn cũng như nguyện vọng của từng gia đình nhưng hai bên vẫn tiếp tục căng thẳng. Thậm chí, UBND xã Nghĩa Dũng đã xin ý kiến cấp trên, lên kế hoạch tổ chức cưỡng chế vào ngày 25-3 để bàn giao đất theo phán quyết của tòa án.

Theo kế hoạch, 8 giờ ngày hôm sau đoàn cưỡng chế sẽ làm việc, 12 giờ đêm trước ngày thực thi, Thượng úy Hiền vẫn kiên trì nói chuyện phải trái với gia đình ông Th. là người không chịu trả đất. Kiên trì, mềm mỏng, gần gũi, thân thiện là những gì mà Trưởng Công an xã Nghĩa Dũng đã cố gắng để truyền đạt cho gia đình ông Th., kết quả là chỉ ít tiếng đồng hồ trước giờ cưỡng chế, các thành viên trong gia đình ông này đã tự nguyện trả lại phần đất lấn chiếm cho gia đình ông L.

Nhờ vậy, đoàn cưỡng chế đã hủy bỏ mệnh lệnh thi hành cưỡng chế. Đến nay, hai gia đình đã hòa giải, cùng vui vẻ bắt tay lao động sản xuất trên phần đất của chính nhà mình.

Từ khi được tăng cường về cơ sở, Thượng úy Nguyễn Ngọc Hiền đã giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc từ khi mới manh nha, kịp thời phát hiện, xử lí nhiều vụ việc liên quan đến an ninh trật tự, nhất là tội phạm ma túy. Mới đây nhất, vào ngày 10-4, anh đã phát hiện một vụ tàng trữ trái phép chất ma túy, bắt và bàn giao đối tượng liên quan là Bùi Văn Hào (sinh năm 1988, trú tại xóm Đình, xã nghĩa Dũng) cho Công an huyện Tân Kỳ thụ lý theo đúng thẩm quyển với tang vật thu giữ 0,6 gam ma túy đá.

3. Xã Nghi Đức là một trong những địa bàn trọng điểm về an ninh trật tự của thành phố Vinh. Đại úy Đàm Ngọc Hưng, Phó trưởng Công an tâm sự, thời gian đầu nhận nhiệm vụ mới, có lúc bản thân thấy rất bỡ ngỡ vì nhiều tình huống dở khóc dở cười, trong đó có những vụ việc không liên quan đến các vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của Cơ quan Công an. Nhưng rồi phát huy thế mạnh từ cán bộ làm công tác phong trào, anh đã nhanh chóng bắt nhịp, chung tay cùng lực lượng công an xã đẩy mạnh việc xây dựng các tổ tự quản, vận động, tuyên truyền công tác đảm bảo an ninh trật tự đến từng người dân, cộng đồng và dòng họ tại địa phương, giúp tình hình ngày càng ổn định.

Bản thân Đại úy Hưng đã cùng với Ban Công an xã lập công xuất sắc khi bắt thành công 2 đối tượng truy nã vào ngày 14 và 18-8-2018. Đó là Lê Văn Thắng (sinh năm 1981, trú tại xã Nghi Phong, huyện Nghi Lộc, Nghệ An) bị truy nã về tội cố ý gây thương tích và Lương Văn Nhân (sinh năm 1986) bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hưng Yên phát lệnh truy nã toàn quốc về tội giết người.

Đại tá Hồ Văn Tứ, Phó Giám đốc Công an Nghệ An cho biết: Nghệ An là tỉnh rộng, dân số đông với 448 xã, phường, thị trấn. Thực hiện chủ trương đưa công an chính quy đảm nhận chức danh công an xã nhằm tăng cường lực lượng chiến đấu ở cơ sở. Kinh nghiệm thực tiễn từ những địa bàn đã được tăng cường, thời gian sắp tới Công an Nghệ An sẽ rà soát, tạo mọi điều kiện thuận lợi, không chỉ đảm bảo các chế độ chính sách, hỗ trợ công tác nghiệp vụ mà còn chú trọng cả về cơ sở vật chất, nghiên cứu xây dựng mô hình trụ sở làm việc, trang cấp phương tiện và công cụ hỗ trợ, để các đồng chí Công an xã chính quy hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần đảm bảo ANTT tại cơ sở và nâng cao uy tín của lực lượng công an xã chính quy đối với cấp ủy, chính quyền và nhân dân tại địa phương.