Đường vào trại giam của cựu Giám đốc Đại học Huế
Sau nhiều tháng điều tra làm rõ, Công an TP Huế đã hoàn tất hồ sơ vụ án “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” đối với Lê Anh Phương (sinh năm 1974, trú tại phường An Cựu, TP Huế), cựu Giám đốc Đại học Huế và ông Nguyễn Văn Vinh (sinh năm 1987, trú tại phường Dương Nỗ, TP Huế), nguyên Phó trưởng phòng phụ trách Phòng Đào tạo sau đại học Trường Đại học Sư phạm (ĐHSP) Huế. Lê Anh Phương bị truy tố khi thời gian làm Hiệu trưởng ĐHSP Huế đã chỉ đạo cấp dưới thu học phí chứng chỉ B1 tiếng Anh của hơn 1.000 học viên tại nhiều tỉnh, thành để chiếm đoạt số tiền chênh lệch hơn 3 tỷ đồng.
Liên kết đào tạo chứng chỉ tiếng Anh B1
Theo hồ sơ vụ án, Trường Đại học Sư phạm thuộc Đại học Huế (viết tắt là Trường ĐHSP Huế) là đơn vị có chức năng đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục trình độ đại học và sau đại học. Ngày 31/12/2021, Hội đồng Đại học Huế có Nghị quyết công nhận Lê Anh Phương là Hiệu trưởng Trường Đại học sư phạm, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Ngày 19/7/2021, Nguyễn Văn Vinh được Hiệu trưởng Trường ĐHSP Huế bổ nhiệm là Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Đào tạo sau đại học, có trách nhiệm quản lý, điều hành, tổ chức đào tạo các khóa cao học theo quy định của Trường ĐHSP Huế; Phòng Đào tạo sau đại học có chức năng tham mưu cho Hiệu trưởng xây dựng chiến lược và giải pháp phát triển đào tạo sau đại học; thực hiện công tác quản lý, điều hành các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng sau đại học của trường căn cứ theo quy định chức năng, nhiệm vụ của các phòng, trung tâm, viện nghiên cứu trực thuộc Trường ĐHSP Huế. Hiệu trưởng Lê Anh Phương trực tiếp phụ trách theo dõi, chỉ đạo Phòng Đào tạo sau đại học theo phân công nhiệm vụ trong Ban Giám hiệu.
Năm 2020 và 2021, Trường ĐHSP Huế đào tạo 2 khóa cao học K29, K30 do Phòng đào tạo sau đại học quản lý. Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về điều kiện đầu ra cao học thì học viên phải có chứng chỉ hoặc chứng nhận B1 về ngoại ngữ nhưng Trường ĐHSP Huế không có chức năng đào tạo và tổ chức thi chứng chỉ, chứng nhận B1 cho học viên. Trong khi đó, Trường Đại học Ngoại ngữ thuộc Đại học Huế (sau đây viết tắt là Trường ĐHNN Huế) được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận là một trong các đơn vị đủ năng lực hoạt động khảo thí ngoại ngữ và cấp chứng chỉ, chứng nhận. Để tăng nguồn thu của hoạt động ôn thi và thi đánh giá năng lực ngoại ngữ, ĐHNN Huế đã ban hành thông báo về việc tổ chức ôn thi và thi đánh giá năng lực ngoại ngữ, cấp giấy chứng nhận B1 với tổng kinh phí là 4,9 triệu đồng/học viên (kinh phí ôn thi 3,7 triệu đồng, kinh phí thi 1,2 triệu đồng) và giao ông Phan Thanh Tiến, Phó trưởng Phòng đào tạo trực tiếp liên hệ, quảng bá đến các trường đại học thuộc Đại học Huế.
Trường ĐHNN Huế căn cứ vào Quy chế chi tiêu nội bộ đã họp bàn thống nhất chủ trương chung trong Hội đồng Nhà trường là trích lại 30% trong kinh phí ôn thi thu được để hỗ trợ, khuyến khích các trường phối hợp thu nhận hồ sơ, kinh phí học viên mà các trường đang đào tạo để Trường ĐHNN Huế tổ chức ôn tập và thi đánh giá năng lực tiếng Anh bậc B1 và cấp Giấy chứng nhận B1. Năm 2020, ông Phan Thanh Tiến đã trực tiếp trao đổi với Lê Anh Phương về việc liên kết giữa Trường ĐHNN Huế với Trường ĐHSP Huế tổ chức ôn thi và thi cấp Giấy chứng nhận B1; Trường ĐHNN Huế sẽ trích lại 30% trong kinh phí ôn thi để hỗ trợ Trường ĐHSP Huế. Lê Anh Phương đồng ý và chỉ đạo Nguyễn Văn Vinh trực tiếp phối hợp với ông Phan Thanh Tiến để thực hiện. Tuy nhiên, năm 2020, xảy ra đại dịch COVID-19 nên không thực hiện được.
Nâng khống mức thu, chiếm đoạt hàng tỷ đồng
Tháng 7/2021, khi khóa cao học K29 của Trường ĐHSP Huế chuẩn bị bảo vệ luận văn thạc sĩ và cần điều kiện về Giấy chứng nhận tiếng Anh B1, Lê Anh Phương giao Nguyễn Văn Vinh tiến hành thu nhận hồ sơ và kinh phí của học viên để Trường ĐHNN Huế tổ chức ôn thi và thi, cấp Giấy chứng nhận theo thỏa thuận trước đây với ông Phan Thanh Tiến mà không đưa nội dung này để họp bàn thống nhất trong Hội đồng Nhà trường, mức thu là 7,5 triệu đồng đồng/học viên, cao hơn mức thu 4,9 triệu đồng/học viên được ĐHNN Huế quy định. Để làm căn cứ thu tiền học viên, Lê Anh Phương chỉ đạo Nguyễn Văn Vinh soạn thảo 2 thông báo về việc ôn thi và thi với mức kinh phí 7,5 triệu đồng/học viên do Lê Anh Phương ký ban hành với tư cách Hiệu trưởng Trường ĐHSP Huế.
Cụ thể, lần thứ nhất, tháng 7/2021, Nguyễn Văn Vinh chỉ đạo Nguyễn Thị Châu là chuyên viên Phòng Đào tạo sau đại học soạn thảo Thông báo số 1669/TB-ĐHSP ngày 29/7/2021 với mức thu 7,5 triệu đồng/học viên rồi Vinh ký nháy và trình Lê Anh Phương ký ban hành để thông báo cho 372 học viên khóa K29. Lần thứ hai, vào tháng 9/2021, Nguyễn Văn Vinh chỉ đạo Vũ Thị Mai Anh là chuyên viên Phòng Đào tạo sau đại học soạn thảo Thông báo số 2091/TB-ĐHSP ngày 27/9/2021 với mức thu 7,5 triệu đồng/học viên rồi ký nháy và trình Lê Anh Phương ký ban hành để thông báo cho 678 viên khóa K30.
Sau khi có 2 thông báo do Lê Anh Phương ký ban hành, Nguyễn Văn Vinh chỉ đạo các chuyên viên Phòng Đào tạo sau đại học tiến hành thông báo đến các học viên cao học để thu 7,5 triệu đồng/học viên rồi nộp cho Nguyễn Văn Vinh kèm theo danh sách học viên. Ngoài ra, Nguyễn Văn Vinh còn nhờ một số cá nhân quản lý lớp tại các tỉnh, thành phố thu hộ tiền của học viên rồi chuyển nộp lại cho Nguyễn Văn Vinh, cụ thể gồm: Nguyễn Thị H. (sinh năm 1982, trú tại phường Phú Lương, TP Hà Nội); Võ Quang Nh. (sinh năm 1980, trú xã Bố Trạch, tỉnh Quảng Trị); Trần Đăng Q. (sinh năm 1974, trú tại phường Bắc Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa); Nguyễn Thị Thanh Ph. (sinh năm 1989, trú tại phường Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk); Vũ Thị Ng., sinh năm 1979, trú tại phường Bà Rịa, TP Hồ Chí Minh; Nguyễn Văn Nh. (sinh năm 1982, trú tại phường Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh; Vũ Thị Ph. (sinh năm 1987, trú tại phường Phú Thọ, TP Hồ Chí Minh)…
Kết quả điều tra xác định, Nguyễn Văn Vinh đã thu của 372 học viên khóa K29 là gần 2,8 tỷ đồng, thu của 678 học viên khóa K30 với số tiền gần 5,1 tỷ đồng, tổng cộng gần 7,9 tỷ đồng. Sau đó, Nguyễn Văn Vinh đã chuyển lại cho Trường ĐHNN Huế hơn 5,1 tỷ đồng. Đối với số tiền thu vượt hơn 2,7 tỷ đồng và hơn 1,1 tỷ đồng mà Trường ĐHNN Huế trích trong kinh phí ôn thi thu được hỗ trợ lại cho Trường ĐHSP Huế, Lê Anh Phương và Nguyễn Văn Vinh đã tự chi. Cụ thể, đối với số tiền hơn 2,7 tỷ đồng; chi bồi dưỡng hỗ trợ cho 6 cá nhân thu hộ tiền giúp Vinh tại các tỉnh, thành phố với tổng số tiền hơn 209 triệu đồng; chi nộp lệ phí thi lại đợt tháng 12/2021 của 22 học viên với số tiền hơn 26 triệu đồng; 15 triệu đồng in ấn; Vinh đưa tiền mặt cho Lê Anh Phương 2 lần với tổng số tiền gần 2,5 tỷ đồng, Vinh nhận 9,4 triệu đồng.
Đối với số tiền hơn 1,1 tỷ đồng tiền Trường ĐHNN trích lại cho ông Phan Thanh Tiến 2 lần với tổng số tiền 286 triệu đồng; chi hỗ trợ cho các chuyên viên Phòng Đào tạo sau đại học 129 triệu đồng, chi nhập quỹ Phòng Đào tạo sau đại học 68 triệu đồng; chi mua quà chúc Tết năm 2022 số tiền 26 triệu đồng. Ngoài ra, Vinh đưa 2 lần tiền mặt cho Lê Anh Phương với tổng số tiền 600 triệu đồng, Vinh nhận 55 triệu đồng. Như vậy, tổng số tiền Lê Anh Phương chiếm đoạt là 3,070 tỷ đồng và Nguyễn Văn Vinh chiếm đoạt hơn 64 triệu đồng.
Hơn 600 học viên yêu cầu bồi thường dân sự
Theo Cơ quan điều tra, đây là vụ án có đồng phạm, trong đó Lê Anh Phương là người chỉ đạo trực tiếp, ký các văn bản trái quy định để chiếm đoạt tiền nên chịu trách nhiệm chính; Nguyễn Văn Vinh là người tham mưu cho Phương ký văn bản trái quy định và thực hiện hành vi phạm tội theo chỉ đạo của Phương nên phải chịu trách nhiệm đồng phạm với vai trò thực hành. Tại cơ quan điều tra, Lê Anh Phương và Nguyễn Văn Vinh đã thành khẩn khai báo về hành vi phạm tội của mình. Đồng thời, Lê Anh Phương cùng gia đình đã tự nguyện nộp tổng số tiền 3,070 tỷ đồng để khắc phục hậu quả, Nguyễn Văn Vinh đã tự nguyện nộp số tiền 100 triệu đồng để khắc phục hậu quả. Những người liên quan được Phương, Vinh chi tiền hỗ trợ đã tự nguyện nộp lại toàn bộ số tiền đã nhận với tổng số tiền 624 triệu đồng. Tổng cộng các bị can và những người có liên quan đã tự nguyện nộp lại số tiền 3,8 tỷ đồng.
Cơ quan CSĐT Công an TP Huế cho biết, các bị hại trong vụ án là gồm 1.050 học viên. Đến nay, cơ quan Công an đã liên hệ làm việc được với 813 học viên, trong đó có 644 học viên có yêu cầu bồi thường dân sự, 169 học viên không có yêu cầu bồi thường dân sự. Đối với 237 học viên còn lại, Cơ quan CSĐT đã có văn bản thông báo đến các học viên và đề nghị thực hiện quyền yêu cầu bồi thường dân sự nhưng đến nay chưa có phản hồi.
Hành vi của Lê Anh Phương và Nguyễn Văn Vinh đã phạm vào tội khoản 4 Điều 355 Bộ luật Hình sự “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”. Theo nhận định của một luật sư, với số tiền chiếm đoạt lớn và giữ vai trò quyết định trong việc nâng mức thu, Lê Anh Phương phải đối diện mức án cao trong khung. Tuy nhiên, bị cáo đã khắc phục toàn bộ thiệt hại, thành khẩn khai báo, có nhân thân tốt, từng giữ các chức vụ quan trọng trong ngành giáo dục, nên nhiều khả năng tòa sẽ áp dụng mức án gần mức thấp nhất của khung. Mức án đối với bị cáo Lê Anh Phương có thể dao động từ 7 - 12 năm tù. Đối với Nguyễn Văn Vinh với vai trò thứ yếu, chỉ tham gia soạn thông báo và chiếm đoạt 64,4 triệu đồng. Việc nộp lại 100 triệu đồng, nhiều hơn phần bị cáo buộc chiếm đoạt thể hiện thiện chí khắc phục hậu quả và tạo cơ sở để xem xét giảm hình phạt. Mức án đối với Nguyễn Văn Vinh có thể 3 - 5 năm tù…
Cơ quan Công an xác định, đối với Trường ĐHNN Huế, việc trích hỗ trợ cho đơn vị phối hợp tạo nguồn để ĐHNN Huế tổ chức ôn thi và thi cấp chứng nhận là phù hợp với Quy chế chi tiêu nội bộ của ĐHNN Huế đã được Giám đốc Đại học Huế phê duyệt. Hiệu trưởng ĐHNN Huế giao nhiệm vụ cho Phan Thanh Tiến phối hợp với ĐHSP Huế để tạo nguồn là đúng với chức năng, nhiệm vụ được giao, việc này không gây thất thoát về tài sản của ĐHNN Huế mà làm tăng nguồn thu của nhà trường, nên không có căn cứ để xem xét trách nhiệm đối với ĐHNN Huế và hiệu trưởng ĐHNN Huế.
Được biết, Lê Anh Phương từ nhỏ sinh sống và học tập tại phường Đông Hà, tỉnh Quảng Trị. Năm 1996, tốt nghiệp đại học và được ở lại trường làm giảng viên khoa Toán - Tin của Trường ĐHSP Huế. Năm 2013 được bổ nhiệm làm Phó Hiệu trưởng Trường ĐHSP Huế, đến năm 2016 thì được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng. Năm 2022 được bổ nhiệm làm Giám đốc Đại học Huế cho đến khi bị bắt vào tháng 1/2025. Trong khi đó, Nguyễn Văn Vinh, từ nhỏ sinh sống và học tập tại TP Huế; năm 2007, đi du học tại Cộng hòa Belarus, đến năm 2010 trở về làm giảng viên khoa Toán - Tin của Trường ĐHSP Huế. Tháng 10/2019 được bổ nhiệm làm Phó Trưởng phòng đào tạo sau đại học của trường và năm 2021 được bổ nhiệm Phó Trưởng phụ trách phòng đào tạo sau đại học của trường ĐHSP Huế.