Gia tăng căng thẳng Trung Quốc - Myanmar
Theo cáo buộc từ phía Trung Quốc, một chiến đấu cơ của Myanmar đã thả bom xuống thị trấn Lâm Thương, tỉnh Vân Nam khiến 4 dân thường thiệt mạng và 9 người khác bị thương. Tuy nhiên, Chính phủ Myanmar khẳng định không có quả bom nào của lực lượng chính phủ nước này rơi xuống lãnh thổ Trung Quốc.
Ông Vương Vệ cho biết, vụ việc hôm 13/3 vừa qua đã gây ra thiệt hại lớn về tài chính và thương vong cho các khu vực biên giới Trung Quốc và đây là hành động vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và an ninh quốc gia của Trung Quốc.
Quan chức tỉnh Vân Nam hối thúc chính quyền Myanmar tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng để tìm hiểu nguyên nhân vụ việc và hành động để giải quyết các cuộc xung đột không đáng xảy ra.
Cũng trong ngày 15/3, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuyên bố, Trung Quốc quyết tâm bảo vệ cuộc sống của người dân ở vùng biên giới phía Tây Nam nước này, giáp với Myanmar.
Ông Lý cũng bày tỏ lời chia buồn và cảm thông sâu sắc đến các nạn nhân và gia đình của họ.
Ông Lý nói thêm rằng, chính phủ Trung Quốc, Bộ Ngoại giao cũng như quân đội Trung Quốc đều đã chính thức lên tiếng với phía Myanmar.
Trước đó, ngày 14/3, phát biểu trong cuộc đàm thoại với Tổng tư lệnh quân đội Myanmar, Đại tướng Min Aung Hlaing, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long cảnh báo: “Các tướng lĩnh hàng đầu của quân đội Myanmar phải kiểm soát chặt chẽ và kiềm chế lực lượng quân đội của họ để không lặp lại sự cố như vậy”, đồng thời nhấn mạnh: “Nếu không, quân đội Trung Quốc sẽ có biện pháp kiên quyết và dứt khoát để bảo vệ cuộc sống và tài sản của người Trung Quốc”.
 |
| Người dân sống ở biên giới Myanmar - Trung Quốc di tản đến thành phố Lashio (Myanmar) để tránh bom đạn. Ảnh: Reuters. |
Ông Phạm Trường Long kêu gọi Myanmar tiến hành điều tra nghiêm túc vụ việc, trừng phạt nghiêm khắc những người liên quan, xin lỗi và bồi thường cho gia đình các nạn nhân, cũng như hợp tác với Trung Quốc để đảm bảo an toàn, ổn định ở khu vực biên giới chung.
Bên cạnh đó, lực lượng không quân Trung Quốc cho biết đang triển khai bảy nhóm chiến đấu để đẩy mạnh tuần tra dọc khu vực biên giới giữa nước này và Myanmar.
Trong khi đó, theo hãng tin Reuters, Chính phủ Myanmar khẳng định không có quả bom nào của lực lượng chính phủ nước này rơi xuống lãnh thổ Trung Quốc, đồng thời cho rằng rất có thể lực lượng chống đối chính phủ Myanmar có tên Quân đôi Liên minh Dân chủ Quốc gia (MNDAA) tại Kokang, thuộc tiểu bang Shan ở phía Đông Bắc nước này có chung đường biên giới của Trung Quốc, đã gây ra vụ việc để tạo ra “sự hiểu lầm và căng thẳng” giữa hai nước.
Phát biểu với hãng tin Kyodo của Nhật Bản, Chánh văn phòng Tổng thống Myanmar, ông Zaw Htay cho biết, tất cả dữ liệu GPS, thông tin radar và thực địa đều cho thấy máy bay chiến đấu của Myanmar không đi vào khu vực tỉnh Vân Nam của Trung Quốc như phía Bắc Kinh cáo buộc.
Theo ông, quân đội Myanmar luôn thông báo cho phía Trung Quốc trước khi có lịch và lộ trình bay ở khu vực biên giới chung giữa hai nước. Tuy nhiên, ông vẫn cam kết Myanmar sẽ hợp tác đầy đủ với Trung Quốc về vấn đề trên, đồng thời cho biết các quan chức chính phủ và sĩ quan quân đội cấp cao của Myanmar sẽ họp bàn với Đại sứ Trung Quốc tại Nay Pyi Taw và tuỳ viên quân sự Trung Quốc.
Tổng tư lệnh quân đội Myanmar Min Aung Hlaing cũng cam kết Myanmar sẽ cử người tham gia điều tra chung với Trung Quốc và giải quyết hợp lý các vấn đề liên quan. Ông khẳng định quân đội Myanmar sẽ thúc đẩy hợp tác hữu nghị với quân đội Trung Quốc.
Vụ việc này diễn ra khi chính phủ Myanmar đang tăng cường cuộc chiến chống lại phiến quân MNDAA tại khu vực Kokang.
Những vụ xung đột giữa quân chính phủ và các tay súng MNDAA ngày càng trở nên ác liệt hơn trong những tháng gần đây, buộc Myanmar phải nhờ Trung Quốc hỗ trợ dẹp loạn.
Theo Tân Hoa xã, hơn 30.000 người từ Kokang đã vượt biên giới chạy sang tỉnh Vân Nam. Chính quyền Myanmar đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp ở Kokang từ ngày 9/2.
Hiện Trung Quốc đang cung cấp nơi trú ẩn và lương thực, thực phẩm cho những người Myanmar chạy loạn sang tỉnh Vân Nam.
|
Phiến quân MNDAA là lực lượng nào? Hoạt động từ năm 1989 với mục tiêu thiết lập một vùng tự trị dành cho người gốc Hoa ở Kokang, theo ước tính từ các nguồn tin tình báo, quân số của MNDAA vào khoảng từ 1.500 – 2.000 tay súng. Nhóm phiến quân này từng đạt thỏa thuận ngừng bắn với chính quyền Myanmar cho tới năm 2009. Lãnh đạo MNDAA là Bành Gia Thanh, 84 tuổi, một người gốc Tứ Xuyên (Trung Quốc). Trong bài trả lời phỏng vấn tờ Thời báo Hoàn Cầu hồi tháng 12-2014, Bành Gia Thanh khẳng định MNDAA sẽ giành quyền kiểm soát vùng Kokang từ tay quân đội Myanmar. Chính phủ Mỹ còn xác định Bành Gia Thanh là kẻ kiểm soát hoạt động buôn bán ma túy ở Kokang. Các quan chức Myanmar đã nhiều lần tố cáo “lính đánh thuê” từ Trung Quốc đã vượt biên sang Kokang để gia nhập MNDAA... Phía Myanmar cho rằng, có thể Bành Gia Thanh đã lẩn trốn ở tỉnh Vân Nam và được chính quyền Vân Nam đảm bảo an toàn, để rồi trở về Kokang vào tháng 2/2015 khiến giao tranh bùng phát trở lại. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã bác bỏ những cáo buộc này. Hồi tháng 2, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi tuyên bố Bắc Kinh tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của nước láng giềng và cấm bất kỳ tổ chức nào đe dọa quan hệ hai nước. |