Mỹ - Venezuela gia tăng căng thẳng vì những đòn trừng phạt

Theo tin từ hãng Reuters, hôm 9/3, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã yêu cầu Bộ Tài chính nước này phong tỏa toàn bộ tài khoản và tài sản của 7 quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro với cáo buộc vi phạm nhân quyền. Lệnh trừng phạt này được thực hiện tính từ ngày ký và có thời hạn trong một năm.

Ngoài ra, Nhà Trắng còn đang xem xét mở rộng thêm các lệnh trừng phạt mới nhằm vào giới chức Venezuela xung quanh các chiến dịch ngăn chặn người biểu tình phản đối chính phủ trên đường phố hồi đầu năm 2014.

Trong đợt trừng phạt mới này, ông Barack Obama còn ra lệnh cấm cấp thị thực cho các quan chức nói trên. Một điểm đáng chú ý là trong số những người bị Mỹ trừng phạt lần này có cả người đứng đầu cơ quan tình báo Venezuela, Giám đốc cảnh sát quốc gia và Công tố viên Katherine Nayarith Haringhton Pardon, người đã buộc tội Thị trưởng Caracas Antonio Ledezma tội danh âm mưu đảo chính.

Theo sắc lệnh này, 7 quan chức Venezuela nêu trên không những bị phong tỏa tài sản, mà còn bị cấm nhập cảnh vào Mỹ. Mọi công dân Mỹ bị nghiêm cấm có giao dịch làm ăn hay quan hệ tài chính với những người có tên trong danh sách trừng phạt. Nhà Trắng cũng kêu gọi Caracas trả tự do cho những nhân vật mà Washington gọi là “tù chính trị,” trong đó có hàng chục sinh viên…

Đài CNN đưa thông tin về vụ bắt giữ Thị trưởng Caracas. Năm ngoái, chính quyền Caracas đã tố cáo đài này đưa thông tin sai lệch về tình hình Venezuela. Ảnh: CNN

Giới phân tích quốc tế nhận định, động thái này đã làm gia tăng mối quan hệ vốn đang tồi tệ giữa Mỹ và Venezuela. Mà quả thật là đúng như vậy, một tiếng sau khi thông báo trừng phạt được Washington đưa ra, Caracas cũng đáp trả bằng việc triệu hồi Đại biện lâm thời tại Mỹ Maximilien Arvelaiz về nước để tham vấn khẩn. Chủ tịch Quốc hội Venezuela Diosdado Cabello và là Phó Chủ tịch đảng Xã hội chủ nghĩa thống nhất (PSUV) cầm quyền còn tố cáo rằng, lệnh trừng phạt mới của Mỹ nhằm gây bất ổn tình hình chính trị quốc gia Nam Mỹ và kêu gọi người dân thận trọng.

Được biết, trước đó, vào hồi cuối tháng 2, Tổng thống Venezuela cũng đã thông báo áp đặt một hệ thống thị thực bắt buộc đối với tất cả công dân Mỹ tới nước này nhằm “kiểm soát” sự can thiệp của Washington. Bên cạnh đó, Caracas còn áp đặt trừng phạt nhằm vào một số chính khách Mỹ mà chính quyền này coi là "khủng bố” vì “ném bom" các quốc gia như Syria, Iraq và Afghanistan. Hôm 2/3, Venezuela tiếp tục yêu cầu Đại sứ quán Mỹ tại Caracas trong vòng 15 ngày phải cắt giảm hơn 80% nhân sự...

Trên thực tế, quan hệ song phương Mỹ-Venezuela liên tục dậy sóng trong 5 năm trở lại đây khi hai nước ngừng trao đổi Đại sứ. Hôm 9/3, Tổng thống Venezuela đã giận dữ cho rằng, các biện pháp trừng phạt của Mỹ là nhằm lật đổ chính phủ theo đường lối chủ nghĩa xã hội của ông. Ông Nicolas Maduro tiết lộ, những bằng chứng mới liên quan đến âm mưu đảo chính được lực lượng quân đội phát hiện hôm 11/2 và hiện các cơ quan chức năng vẫn tiếp tục điều tra những phần tử liên quan trong đó có một số tướng lĩnh không quân và lãnh đạo phe đối lập.

Tổng thống Venezuela cũng tố cáo các thế lực thù địch tại Mỹ, Colombia và Tây Ban Nha trợ giúp các hoạt động chống phá Chính phủ, bao gồm một chiến dịch truyền thông khổng lồ, gây bất ổn tình hình đất nước… Chưa hết, ông Nicolas Maduro còn nhắc đến tên của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và nhấn mạnh rằng, chính ông này đang thúc đẩy một kế hoạch nhằm lật đổ chính quyền Caracas.

Cũng phải nói thêm rằng, vào thời điểm nửa đầu năm 2014, tin tức về các cuộc biểu tình tại Venezuela đã tràn ngập trên các kênh truyền hình hàng đầu của Mỹ và phương Tây. Trong những biến động chính trị đó, Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) đóng vai trò chính trong cuộc chiến tranh thông tin và tâm lý. Cơ quan này tiến hành một loạt hành động như hỗ trợ vũ khí cho các phần tử quân sự bán vũ trang từ Colombia xâm nhập vào Venezuela để thực hiện các hoạt động khủng bố, phá hoại nền kinh tế tài chính và sử dụng các trang mạng xã hội trên Internet để chống phá Venezuela.

Chưa hết, chiến dịch này còn được chuẩn bị kỹ lưỡng thông qua hệ thống truyền hình có định hướng. Nhiều nhân vật nổi tiếng trong giới nghệ thuật ở Mỹ và châu Âu, mặc dù không biết Venezuela ở đâu, đã được dàn xếp để có các hoạt động chống lại chính quyền Maduro, trong đó có những tuyên bố được đưa ra tại lễ trao giải Oscar.

Tháng 9 năm ngoái, Venezuela đã tố cáo đài CNN, đài BBC phát sóng tiếng Tây Ban Nha, nhật báo Miami Herald và một số hãng thông tấn khác của Mỹ, Anh âm mưu chống phá nước này khi công bố những thông tin sai lệch về một chứng bệnh bí hiểm ở nước này. Phóng viên của đài CNN còn bị trục xuất khỏi Venezuela trong khi những nhà báo từ các hãng truyền thông khác như AP, AFP, EFE, Reuters phải giải trình về các hành động đưa tin không đúng tại Venezuela.

Đồng thời, Venezuela còn mở một cuộc điều tra đối với loạt phim truyền hình của Mỹ miêu tả Tổng thống Nicolas Maduro mua vũ khí hóa học từ chợ đen để trấn áp các cuộc biểu tình chống chính phủ. Cuối cùng, hãng Fox 21- nhà sản xuất loạt phim ''Các huyền thoại'' (Legends) trên kênh truyền hình cáp TNT đã phải xin lỗi Tổng thống Venezuela và cho biết, loạt phim này chỉ là viễn tưởng và không có ý ám chỉ những sự kiện có thật.