Nguy cơ bất ổn chính trị vì tranh giành quyền lực
Những cuộc biểu tình phản đối Tổng thống
Hôm 22/7, gần 7.000 người Kiev ủng hộ lực lượng cực hữu đã tham gia cuộc biểu tình đòi Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko từ chức. Trả lời phỏng vấn báo giới, thủ lĩnh của lực lượng cực hữu Dmitry Yarosh cho rằng, ông Petro Poroshenko hiện không còn phù hợp với vai trò lãnh đạo đất nước và lực lượng cực hữu sẽ tổ chức các cuộc tuần hành cho đến khi nào yêu cầu của họ được thực thi. Thậm chí, ông Dmitry Yarosh còn cho rằng, cần phải có một cuộc trưng cầu dân ý về bất tín nhiệm Quốc hội, nội các và Tổng thống. Nếu không, lực lượng cực hữu sẽ tự thành lập một ủy ban bầu cử của riêng mình rồi tự đi tiến hành bỏ phiếu trên toàn lãnh thổ Ukraine.
Hãng tin Ria Novosti của Nga cho hay, một trong những yêu sách mà lực lượng cực hữu đưa ra là họ không đồng ý với đường lối, chính sách mà ông Petro Poroshenko đang thực thi, nhất là trong việc giải quyết vấn đề miền Đông.
| Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko theo dõi một cuộc tập trận của hải quân ở Mykolaiv Oblast hôm 21/7. Ảnh: Kyivpost. |
Còn theo tin từ tờ Sputnik, căng thẳng giữa lực lượng này và chính phủ bắt đầu lên cao từ giữa tháng 7 khi Tổng thống Petro Poroshenko ra lệnh cho các cơ quan an ninh và cảnh sát nước này tước vũ khí của các “nhóm bất hợp pháp” trong đó có lực lượng cực hữu vì các thành viên của nhóm này từng tấn công và đọ súng với cảnh sát ở thị trấn Mukacheve hồi đầu tháng. Tờ Sputnik còn khẳng định, không chỉ phải lo đối phó với lực lượng cực hữu mà giờ đây, chính phủ Ukraine còn phải rất cẩn thận với những thành phần cực đoan khác.
Nói thế là bởi lẽ, hồi cuối tháng 4 vừa qua, một nhóm binh sĩ thuộc lực lượng cánh hữu đã kéo đến bao vây dinh Tổng thống và dọa đốt trụi nếu chính quyền tiếp tục có chính sách không “ưu tiên” nhóm của họ. Lần đó, các đơn vị quân đội của Ukraine đã buộc phải bao vây căn cứ của quân đoàn tình nguyện thuộc lực lượng cánh hữu nằm ở khu vực biên giới giữa hai vùng Dnipropetrovsk và Donetsk.
Theo các nhà phân tích, việc lực lượng cánh hữu quay lưng lại với Kiev sau khi đã ủng hộ mạnh mẽ cho cuộc đảo chính lật đổ cựu Tổng thống Viktor Yanukovych và cuộc chiến chống lại lực lượng chống đối ở miền Đông Ukraine là một dấu hiệu xấu cho thấy những rạn nứt lớn trong nội bộ chính trường nước này. Nó cũng cho thấy, kể cả sau khi giải quyết được vấn đề miền Đông, Ukraine cũng khó có thể yên bình được bởi lợi ích đã bị các nhóm chính trị đặt lên hàng đầu và hành động bằng mọi giá, bất chấp tất cả để đạt được mục đích của mình. Điều đó cũng có nghĩa là mọi sự hợp tác dựa trên lợi ích của hai bên đều có nguy cơ đổ vỡ nếu một trong các bên cảm thấy chưa thỏa mãn với những gì mình đã có.
Yêu cầu từ lãnh đạo EU
Và trong khi còn đang bối rối trước việc giải quyết mâu thuẫn phát sinh với lực lượng cực hữu, chính phủ Ukraine vẫn phải xúc tiến các biện pháp hòa bình với lực lượng chống đối ở miền Đông như thỏa thuận sơ bộ đã ký kết về việc rộng quy mô rút vũ khí trong đó có xe tăng và những hệ thống vũ khí nhỏ hơn.
Hôm 23/7, Tổng thống Pháp Francois Hollande, Thủ tướng Đức Angela Merkel, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã tiến hành cuộc điện đàm 4 bên về vấn đề này để thúc đẩy việc thực thi đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn.
Nhưng đáng buồn là đến nay, nỗ lực của cộng đồng quốc tế trong vấn đề miền Đông Ukraine vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể hơn trên thực địa. Phó trưởng phái bộ giám sát của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) tại Ukraine Alexander Hug hôm 23/7 cho biết, các bên tại Ukraine vẫn không tôn trọng thỏa thuận và không tiến hành rút toàn bộ vũ khí hạng nặng. Điều này lại dẫn đến một số cuộc biểu tình tự phát ở Donetsk nhằm phản đối các vụ nã pháo gây thương vong cho dân thường. Ông Alexander Hug cho rằng, những diễn biến mới này cho thấy mối quan ngại về tình hình an ninh và gây cản trở rất nhiều về tiến trình hòa bình ở miền Đông Ukraine.