Iran có tuân thủ “tối hậu thư” của Hội đồng Bảo an LHQ?
Vấn đề hạt nhân
Phát biểu với báo giới tại Tehran ngày 6/8, Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Iran Ali Larijani đã tuyên bố úp mở về việc Iran rất có thể sẽ sử dụng đến “vũ khí” dầu mỏ một khi bị dồn đến chân tường.
Larijani nói: “Chúng tôi không muốn sử dụng vũ khí dầu mỏ. Chính họ (sẽ) buộc chúng tôi làm điều đó... Đừng ép chúng tôi làm cái điều khiến cho mọi người phải chịu cảnh rét run vì lạnh”.
Lời tuyên bố của ông Larijani một lần nữa khẳng định lập trường kiên định của Tehran trong vấn đề hạt nhân, đồng thời cho thấy Tehran không hề nao núng trước đòn “răn đe” của HĐBA LHQ.
Ngày 3/8, Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad cũng đã tuyên bố nước ông sẽ không chịu khuất phục trước “ngôn ngữ của sức mạnh và sự đe dọa”.
Những tuyên bố trên đây của
Ngày 31/7, HĐBA LHQ đã thông qua Nghị quyết 1696 yêu cầu Iran phải chấp nhận các ưu đãi cả gói do Liên minh châu Âu (EU) đề xuất, đổi lại nước này ngưng hoàn toàn các chương trình hạt nhân. Nghị quyết ra kỳ hạn Iran phải ngưng làm giàu uranium trước ngày 31/8, bằng không HĐBA LHQ sẽ xem xét áp dụng Điều 41, Chương 7 trong Hiến chương LHQ để trừng phạt nước này về kinh tế và chính trị.
Đại sứ Iran tại LHQ Javad Zarif đã bác bỏ nghị quyết ngay sau khi nó được thông qua, cho rằng hành động của HĐBA LHQ là không công bằng, và rằng Iran có đầy đủ cơ sở pháp lý để làm giàu uranium.
Thực ra, vấn đề hạt nhân
Tehran trước sau vẫn kiên quyết bảo lưu quan điểm của mình rằng, Iran có quyền làm giàu uranium và sở hữu công nghệ hạt nhân phục vụ mục đích hòa bình, như đã được ghi rõ trong Hiệp ước Cấm phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) mà Iran là một thành viên tham gia ký kết và phê chuẩn, và đây chính là điều mà Tehran dùng làm cơ sở pháp lý cho việc làm giàu uranium. Mặt khác, việc theo đuổi công nghệ, xây dựng nhà máy điện hạt nhân còn là một “niềm tự hào quốc gia” của người dân Iran, và họ xem đó như một biểu hiện của quyền tự chủ mà các nhà lãnh đạo của họ phải bảo vệ trước các cường quốc phương Tây.
Trong khi đó, phương Tây và Mỹ thường áp dụng chính sách “lá mặt lá trái” trong vấn đề hạt nhân: quan tâm thái quá và làm lớn chuyện khi các nước như Iran, CHDCND Triều Tiên,... phát triển công nghệ hạt nhân (cho dù phục vụ mục đích hòa bình), trong khi lại bỏ qua cho các nước đồng minh của Mỹ hoặc Mỹ có thể lợi dụng được họ cho mục đích nào đó (như trường hợp Ấn Độ và Pakistan). Điều này chắc chắn dẫn đến những sự hiểu lầm, tạo nên những đám mây nghi kị khắp nơi.
Trong trường hợp
Cuộc đối đầu căng thẳng về vấn đề hạt nhân Iran, nhất là sau những lời phát biểu đầy “hăm dọa” của ông Larijani, đã khiến cho giá dầu thô trên thị trường thế giới tăng cao. Giá dầu từng tăng vọt qua mức 75USD/thùng vào đầu tháng 8 sau khi HĐBA LHQ thông qua Nghị quyết 1696. Ngày 6/8, giá dầu lại tăng vọt lên 76,5 USD/thùng ngay sau phát biểu của ông Larijani.
Ngày 22/8 tới,