Mỹ thay đổi chiến lược tại Afghanistan

Ngay sau khi được chỉ định là người đứng đầu lực lượng Mỹ và Khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) tại Kabul, Afghanistan, tướng Stanley McChrystal đã thông báo ý định giảm thiểu các vụ tấn công bằng không quân và không tiến hành các vụ không kích vào các khu vực dân cư để giảm những thiệt hại về sinh mạng cho dân thường Afghanistan.

"Sức mạnh không quân Mỹ sẽ là vô nghĩa nếu chúng ta sử dụng chúng một cách không có trách nhiệm"- tướng McChrystal phát biểu trong một hội nghị truyền hình ngày 23/6 vừa qua, và được báo chí Mỹ bình luận sôi nổi về quyết định thay đổi chiến lược này của Bộ Tham mưu quân sự Mỹ. Ngay khi nhận nhiệm vụ, tướng McChrystal đã ra lệnh xem xét lại những ưu tiên chiến lược tại Afghanistan và khẳng định rằng, quân đội Mỹ từ nay sẽ tập trung vào bảo vệ các trung tâm đô thị lớn.

Quyết định trên được Bộ Tham mưu quân sự Mỹ đưa ra sau khi Lầu Năm Góc thừa nhận, trong một báo cáo mới đây, những sai lầm phát sinh từ sự thiếu trách nhiệm của viên phi công lái chiếc máy bay ném bom ngày 4/5 vừa qua trong vùng Farah, phía tây Afghanistan. Viên phi công này do không tuân thủ chặt chẽ những nguyên tắc cam kết và có thể đã ném bom mà không hề kiểm tra sự hiện diện của dân thường tại các mục tiêu trên đã làm chết ít nhất 26 người, có báo cáo cho rằng con số tử vong lên đến 86 người.

Theo Tổng thống Afghanistan, Hamid Karzai, từ đầu năm cho đến nay các vụ oanh tạc của Mỹ đã làm thiệt mạng từ 125 đến 130 dân thường, trong đó có nhiều phụ nữ và trẻ em. Tổng thống Afghanistan đã yêu cầu quân đội Mỹ ngưng các vụ oanh tạc này.

Sự gia tăng những sai phạm của quân đội Mỹ tại Afghanistan đã làm quan hệ giữa Kabul và Washington ngày càng trở nên căng thẳng. Mặt khác, làn sóng chống Mỹ trong dân chúng Afghanistan cũng vì thế mà tăng theo, và có nguy cơ làm suy yếu sự ủng hộ của dân chúng nước này đối với cuộc chiến chống khủng bố và nguy hiểm hơn là nuôi dưỡng những ý tưởng phản loạn chống Mỹ.

Trong nhiều tháng qua, những chiến lợi phẩm từ các vụ không kích của quân đội Mỹ (loại khỏi vòng chiến đấu một số tên Taliban) lại chẳng thấm tháp gì so với những thiệt hại về mặt chính trị mà các cuộc không kích này gây ra. Làm thế nào để chiến thắng một cuộc chiến trong những điều kiện như trên?

Nhiều thường dân vô tội Afghanistan thiệt mạng trong các cuộc không kích của quân đội Mỹ.

Tướng David Petraeus, một nhân vật chủ trương theo đường lối chống bạo loạn, từng áp dụng phương thức này tại chiến trường Iraq, đã được Tổng thống Barack Obama chỉ định phụ trách việc nghiên cứu thay đổi chiến lược tại Afghanistan. Vị tân Giám đốc Bộ Chỉ huy quân sự trung ương Mỹ này khẳng định điều cần thiết đối với cuộc chiến tại Afghanistan hiện nay là phải "chiến thắng những trái tim và tinh thần" để đưa người dân Afghanistan quay sang chống lại những kẻ khủng bố.

Để cải thiện hình ảnh của quân đội Mỹ tại Afghanistan, nơi tàn quân Taliban ngày càng biết khai thác hiệu quả những tác động tiêu cực gây ra do những sai phạm của quân đội Mỹ, việc giảm thiểu những thiệt hại về nhân mạng dân thường đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của các lực lương liên quân tại Afghanistan hiện nay.

Việc tướng Stanley McChrystal thay thế Tư lệnh lực lượng Mỹ ở Afghanistan, tướng David Mckiernan, hồi giữa tháng trước, theo giải thích của Bộ Quốc phòng Mỹ là nằm trong khuôn khổ chiến lược mới mà Tổng thống Barack Obama đã vạch ra cho vùng này. Kể từ khi lên nhậm chức tổng thống, ông Obama đã chuyển hướng ưu tiên quân sự từ Iraq sang Afghanistan, nơi mà ông đã quyết định tăng cường lực lượng Mỹ tại đây, để nâng quân số từ 32.000 lên thành 68.000 người từ nay đến cuối năm 2009.

Theo chiến lược mới, lực lượng đặc nhiệm sẽ đóng vai trò chủ chốt trong các chiến dịch chống quân Taliban. Tướng McChrystal đã được chọn là tân Tư lệnh Mỹ ở Afghanistan vì viên tướng này nguyên là Tư lệnh lực lượng đặc nhiệm. Tốt nghiệp Trường Võ bị West Point, McChrystal đã từng tham gia chỉ huy chiến dịch "Tự do kiên định" ở Afghanistan vào cuối năm 2001, cho nên nắm rất rành trận địa này. Viên tướng này cũng đã từng lập nhiều chiến công ở Iraq, nhất là đã triệt hạ được lãnh đạo nhóm khủng bố Al-Qaeda ở Iraq, Abou Moussab al-Zarkaoui, vào tháng 6/2006.

Từ đó đến nay, CentCom (Bộ Chỉ huy quân sự trung ương Mỹ), nơi chỉ đạo các cuộc chiến tại Afghanistan và Iraq, đã yêu cầu các đơn vị quân đội Mỹ ngay lập tức được tái huấn luyện và rằng những nguyên tắc cam kết của các phi công cần phải được xác định lại. So với những sai phạm dưới thời Tổng thống Bush, đây rõ ràng là một sự thay đổi căn bản đối với quân đội Mỹ