Chủ quyền - Thông điệp chính của ông Putin
Ngày 14/12, một sự kiện kết hợp giữa họp báo lớn cuối năm và đường dây trực tiếp với tên gọi “kết quả trong năm với Vladimir Putin” đã được tổ chức tại trung tâm sự kiện Gostiny Dvor, thủ đô Moscow, liên bang Nga. Sự kiện này thu hút sự chú ý không chỉ của người dân Nga mà còn cả cộng đồng quốc tế bởi nó diễn ra trong bối cảnh nước Nga gặp vô vàn khó khăn do những hệ lụy từ việc tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine từ tháng 2/2022.
Bên cạnh đó, việc ông Putin trước đó tuyên bố sẽ tham gia tranh cử tổng thống nên các chuyên gia đánh giá các nội dung họp báo lần này được xem là cương lĩnh tranh cử của ông, cũng như là định hướng đối nội, đối ngoại của nước Nga trong giai đoạn 6 năm tiếp theo, nếu như ông Putin tái đắc cử.
Điều hành các cuộc thảo luận là Thư ký báo chí Điện Kremlin Dmitry Peskov, người dẫn chương trình Kênh 1 của Nga Ekaterina Berezovskaya và nhà báo Pavel Zarubin của tờ Rossiya 1. Trong 4 giờ, Tổng thống Nga Vladimir Putin tổng kết những kết quả đã đạt được trong năm 2023, đồng thời trả lời 70 câu hỏi từ các nhà báo và người dân Nga. Được xem như cương lĩnh tranh cử tổng thống của ông Putin, phần lớn thời lượng cuộc họp báo lớn lần này nằm ở các vấn đề về phát triển kinh tế, phúc lợi xã hội và an ninh.
Ngoài ra, trong bối cảnh đất nước đang tiến hành các hoạt động quân sự, gặp vô vàn khó khăn, các câu trả lời của Tổng thống Putin như một thông điệp gửi tới quốc tế, người dân trong nước và nhất là những binh sỹ Nga đang chiến đấu trong chiến dịch quân sự đặc biệt. Đáng chú ý, trong thông điệp của mình, Tổng thống Nga đặc biệt nhấn mạnh tới yếu tố chủ quyền trong tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội, kinh tế, quan hệ quốc tế.
Kiên trì mục tiêu tại Ukraine
Theo đó, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định, sẽ có hòa bình khi Nga đạt được các mục tiêu không thay đổi của chiến dịch quân sự đặc biệt. Bên cạnh đó, ông cho biết, sẽ không có làn sóng tổng động viên thứ hai, nếu tình hình duy trì như hiện tại. Tính đến nay, số lượng tình nguyện viên đã lên đến 486 nghìn người và con số này chưa dừng lại. Vì vậy, Nga không cần thêm một lệnh tổng động viên. Tổng thống Putin hiểu rằng, vấn đề huy động nhập ngũ rất nhạy cảm, song trong số 300 nghìn người của đợt huy động thứ nhất, nhiều binh lính đã chiến đấu rất tốt. Nga đang duy trì khoảng 617 nghìn quân nhân trong các khu vực chiến đấu tại Ukraine. Thời gian tới, chính quyền Nga sẽ tiếp tục đảm bảo mọi quyền lợi cho các tình nguyện viên, đồng thời coi giáo dục tinh thần yêu nước cho thế hệ trẻ là vô cùng quan trọng.
Nga có đủ sức mạnh kinh tế để tiến lên phía trước
Điều này được đảm bảo bởi sự đoàn kết cao độ của xã hội Nga, cũng như sự ổn định của hệ thống tài chính và kinh tế. Dư luận Nga và thế giới rất ngạc nhiên trước những thành tựu của nền kinh tế Nga bất chấp các lệnh trừng phạt. Tổng thống Putin khẳng định tăng trưởng kinh tế cuối năm của Nga dự kiến là 3,5%, lạm phát dự kiến sẽ ở mức 7,5% và Ngân hàng Trung ương cùng với Chính phủ Nga đang thực hiện các biện pháp để đưa lạm phát quay trở lại mức mục tiêu. Tỷ lệ thất nghiệp ở Nga đã đạt mức thấp kỷ lục 2,9%. “Điều này chưa bao giờ xảy ra trong lịch sử nước Nga. Đây là một chỉ số rất tốt về tình trạng của nền kinh tế”. Nợ quốc gia của Nga cũng giảm xuống khá thấp. Các công ty của Nga đang hoàn trả tất cả các khoản vay từ các tổ chức tín dụng nước ngoài. Từ ngày 1/1/2024, mức lương tối thiểu sẽ tăng 18%. Tuy nhiên, Tổng thống Putin xin lỗi vì để giá trứng tăng cao, đồng thời coi đây là một sự thất bại trong việc điều hành của Chính phủ. Nguyên nhân giá trứng tăng là do nhu cầu tăng cao, trong khi sản xuất không tăng vì các lệnh trừng phạt hạn chế nhập khẩu đối với Nga. Tổng thống Putin hứa tình hình sẽ được cải thiện và mọi thứ sẽ trở lại bình thường.
Quan hệ với Mỹ và phương Tây sẽ được cải thiện, tùy thuộc phương Tây
Các phát biểu của ông Putin tiếp tục thể hiện chính sách đối ngoại cởi mở, dân chủ, có trách nhiệm đối với ổn định và an ninh toàn cầu khi để ngỏ khả năng đối thoại với các quốc gia phương Tây. Với đối thủ như Mỹ ông Putin cho biết sẵn sàng xây dựng quan hệ với Mỹ vì đây là một quốc gia quan trọng và cần thiết; Nga đang liên lạc với Mỹ về vấn đề trao đổi tù nhân và hy vọng tìm ra giải pháp tối ưu phù hợp với cả hai bên.
Với châu Âu, việc bình thường hóa quan hệ không chỉ phụ thuộc vào Nga mà cả cách hành xử của họ. Tổng thống Nga cũng để ngỏ khả năng sẵn sàng tiếp xúc với lãnh đạo Pháp. Tuy nhiên, ông Putin chỉ trích phương Tây buộc Nga phải thực hiện những hành động gây căng thẳng. Nga sẵn sàng xây dựng quan hệ với Mỹ nhưng chính sách của đế quốc cản trở nước này. Bởi vì, nếu chính quyền Mỹ nhượng bộ, cử tri Mỹ sẽ coi đó là một thất bại. Chỉ khi Mỹ bắt đầu tôn trọng các quốc gia khác và tìm kiếm sự thỏa hiệp, những điều kiện cơ bản để khôi phục quan hệ sẽ được tạo ra.
Tổng thống Putin cho biết, ở nhiều thành phố của châu Âu và Mỹ, nhiều người ủng hộ Nga vì Nga đấu tranh cho lợi ích quốc gia. Trên thế giới có rất nhiều người ủng hộ việc bảo vệ các giá trị truyền thống và số lượng những người này “đang tăng lên theo cấp số nhân”. Tổng thống Putin khẳng định Nga không tạo ra sự cố với đường ống Nord Stream 1 và một phần đường ống Nord Stream 2. Thay vào đó, sự cố này rất có thể do Mỹ thực hiện hoặc xúi giục bên thứ ba thực hiện.
Bảo lưu quan điểm về cuộc chiến Israel-Hamas tại dải Gaza
Tổng thống Putin tái khẳng định các quyết định thành lập một nhà nước Palestine với thủ đô ở Đông Jerusalem phải được thực thi. Tổng thư ký Liên hợp quốc gọi Dải Gaza là “nghĩa trang lớn nhất dành cho trẻ em” trên thế giới. Người đứng đầu Điện Kremlin lưu ý rằng tình hình tương tự không xuất hiện tại Ukraine. Bên cạnh đó, Tổng thống Nga cũng chỉ trích Israel trong việc phản đối Nga mở một bệnh viện dã chiến gần Rafah, tương tự việc UAE đã làm.
Cuối cùng, vấn đề chủ quyền là “sợi chỉ đỏ” trong toàn bộ bài phát biểu của Tổng thống Putin. Konstantin Kosachev, Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện Nga) đánh giá trong vòng 4 giờ đồng hồ, Tổng thống Putin đã đề cập hầu hết các chủ đề liên quan đến người dân Nga - từ việc đảm bảo quyền lợi của những người tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt đến giá lương thực và quan hệ giữa Nga với thế giới.
Tuy nhiên, có thể thấy rằng, yếu tố xuyên suốt trong các phát biểu của Tổng thống Putin là vấn đề chủ quyền đất nước. Trên thực tế, đây là “sợi chỉ đỏ” trong toàn bộ bài phát biểu của nguyên thủ quốc gia Nga. Chính những hành động sớm và có phối hợp của giới lãnh đạo Nga nhằm đảm bảo chủ quyền trên mọi lĩnh vực, từ an ninh kinh tế và ổn định tài chính đến củng cố xã hội dựa trên sửa đổi hiến pháp, đã trở thành yếu tố then chốt giúp Nga chống chọi được với các áp lực bên ngoài chưa từng có. Nga đã nhanh chóng tăng cường “khả năng miễn dịch” trước các mối đe dọa bên ngoài bằng cách sử dụng nguồn lực của chính mình. Công lý là một trong những trụ cột hỗ trợ chủ quyền và chính sách đối ngoại của Nga.
Cần lưu ý rằng, mục tiêu của Nga ở Ukraine không thay đổi, đó là phi quân sự hóa và phi phát xít hóa Ukraine. Đây là câu trả lời trực tiếp cho những giả thuyết rằng sau Ukraine, Nga sẽ tấn công một số quốc gia khác, bao gồm các thành viên NATO. Tổng thống Putin giải thích rằng, sự bế tắc trong quan hệ hiện nay giữa Nga với châu Âu là vấn đề do chính những người lãnh đạo của châu Âu tạo ra. Nhưng, nguồn gốc của vấn đề nằm ở sự thiếu độc lập của châu Âu và ngày nay, điều này đang tạo thêm khó khăn cho Nga.
Do bối cảnh tình hình nói trên, Tổng thống Putin khẳng định, đối với Nga “điều quan trọng nhất là tăng cường chủ quyền, năng lực phòng thủ, an ninh, đảm bảo các quyền và tự do của công dân cũng như đảm bảo chủ quyền về công nghệ”. Khái niệm chủ quyền bao hàm ý nghĩa rất rộng. Tăng cường chủ quyền đồng nghĩa với tăng cường năng lực quốc phòng, an ninh đối ngoại của đất nước, tăng cường khả năng bảo đảm các quyền và tự do của công dân, phát triển hệ thống chính trị, chủ nghĩa nghị viện, bảo đảm an ninh và chủ quyền trong lĩnh vực kinh tế, chủ quyền công nghệ. Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh chủ quyền tài chính, kinh tế và công nghệ là tương lai của mọi quốc gia, trong đó có Nga.