Chỉnh đốn Đảng không thể dĩ hòa vi quý

Người yếu đuối, ngại đụng chạm thì không nên ở trong Đảng

- Thưa ông, đặt ra yêu cầu chặt chẽ, thận trọng liệu có làm giảm nhuệ khí đấu tranh chống hiện tượng suy thoái, tiêu cực trong nội bộ Đảng hay không?

+ Tôi nghĩ rằng, một con người bị xử lý, không chỉ tổn thất với chính họ mà còn với gia đình, các mối quan hệ của họ. Cho nên việc xử lý phải thận trọng, nếu vì lý do nào đó mà để oan sai sẽ rất nguy hiểm. Tuy nhiên phải đặt lợi ích chung lên trên. Người yếu đuối, lo sợ, né tránh, ngại đụng chạm thì không nên bố trí vào công việc đó, không nên ở trong Đảng. Vì đời sống hằng ngày, cần ủng hộ cái mới, cái tốt, phê phán cái sai. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng để nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng đòi hỏi quyết tâm chính trị rất lớn. Đó là việc khó, nhưng phải làm và làm quyết liệt, như Tổng Bí thư đã chỉ rõ: “khó nhưng không thể không làm, vì nó liên quan đến sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ”.

- Tới đây, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư sẽ tiến hành kiểm điểm, đánh giá, làm rõ trách nhiệm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4. Từng là Ủy viên Trung ương 3 nhiệm kỳ, ông kỳ vọng gì đợt vận động, chỉnh đốn Đảng lần này?

+ Trong Đảng không thể có tổ chức mang tính câu lạc bộ, tê liệt ý chí chiến đấu. Cho nên, Nghị quyết Trung ương 4 đặt ra vấn đề thế là rõ. Từng cá nhân, tổ chức phải liên hệ, trong đó lãnh đạo, cá nhân ở Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư phải liên hệ trước vì tầm ảnh hưởng lớn của các đồng chí đó, liên quan quốc gia, dân tộc. Làm trước còn để nêu gương cho mọi người. Nếu thực hiện Nghị quyết này đến nơi, đến chốn thì sẽ làm cho Đảng ta mạnh hơn, mỗi cán bộ, đảng viên giảm đi những sai lầm, thiếu sót. Cho nên, có thể nói, Nghị quyết Trung ương 4 mang tính nhân văn cao.

Phải làm sao để mỗi người, dù ở cấp nào, phải chiến thắng chính mình, khi kiểm điểm phải đặt lợi ích dân tộc, lợi ích của của Đảng lên trên hết, dũng cảm nhìn thẳng hạn chế, thiếu sót, soi mình vào những điều Nghị quyết Trung ương 4 đã chỉ ra.

Các tổ chức phải có trách nhiệm giúp từng đồng chí, giúp với tinh thần xây dựng, đó là hành vi, cử chỉ nhân đạo để đồng chí mình không trượt vào sai lầm. Lịch sử chứng minh, tất cả những người vô trách nhiệm trước dân, có tội với dân thì trước sau, lịch sử không bao giờ bỏ qua, luôn phán xét rõ. Nhưng chúng ta không để tới khi lịch sử phải phán xét, không để cho dân phải chịu tổn thất vì sai phạm của cán bộ, đảng viên, đòi hỏi Đảng phải làm kiên quyết, thường xuyên, liên tục.

- Nghị quyết lần này tiếp tục xác định biện pháp trọng tâm là phê bình và tự phê bình. Nhưng thực tiễn cho thấy, hiếm có vụ việc tham nhũng, tiêu cực được phát hiện, đấu tranh thông qua phê bình, kiểm điểm, cũng không ai tự giác nhận mình có sai phạm nếu vụ việc chưa bị phát giác?

+ Từ lâu, chúng ta đã có đánh giá rằng chưa một ai tự nhận mình có tham nhũng, chưa thấy tổ chức đảng nào tự nhận trong nội bộ mình có người tham nhũng. Nhưng nói như vậy không có nghĩa chúng ta coi nhẹ việc tự kiểm điểm, phê bình. Tôi nhớ, khi Đảng ta mới ra đời, đồng chí Nguyễn Văn Cừ đã đề ra “tự chỉ trích” trong Đảng. Đồng chí khẳng định, Đảng phải tự chỉnh đốn và công khai khuyết điểm của mình, không sợ đế quốc, thực dân và bè lũ tay sai lợi dụng bôi nhọ Đảng. Bây giờ ta có cả một hệ thống chính trị hùng mạnh, cái đáng lo nhất là lòng dân không yên. Đảng ta có diễm phúc là được sinh ra từ nhân dân Việt Nam Anh hùng với tấm lòng đầy khoan dung. Nếu mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những đồng chí đứng đầu dám tự phê bình, dám nhận lỗi và kiên quyết sửa thì sẽ lấy lại được lòng tin của dân.

Cho nên, dù thế nào đi nữa, việc đòi hỏi sự tự giác của cán bộ, đảng viên tự kiểm điểm bản thân, báo cáo trung thực với Đảng vẫn phải đặt lên hàng đầu. Để tiếp sức cho việc đó, cần phải có sự tham gia ý kiến của nhân dân và công tác kiểm tra, giám sát phải phục vụ đắc lực cho đợt sinh hoạt này. Người đứng đầu các cấp cần tập hợp các ý kiến, đặt lên bàn hội nghị tất cả những vấn đề đảng viên, quần chúng nêu ra để cùng soát xét. Việc này rất có lợi đối với tập thể cũng như cá nhân, trước hết giúp từng đồng chí nhìn nhận lại mình một cách toàn diện, đồng thời cũng là cơ sở để góp ý, phê bình lẫn nhau.

Chỉnh đốn không phải là để “hạ bệ” nhau

- Từng thực hiện các cuộc kiểm tra trong Đảng, ông có cho rằng hiện tượng lợi dụng vấn đề xây dựng, chỉnh đốn để đấu đá, hạ bệ, chia rẽ nội bộ lẫn nhau xảy ra không hiếm. Để triển khai Nghị quyết Trung ương 4, theo ông cần rút ra kinh nghiệm gì để tránh điều này?

+ Đúng như vậy, điều này đòi hỏi người làm công tác kiểm tra Đảng, người điều hành, chỉ đạo phải hết sức tỉnh táo, khách quan. Có việc tố cáo đúng, nhưng cũng có việc tố cáo vì động cơ không lành mạnh. Cho nên việc phê bình, kiểm điểm nếu thật sự thẳng thắn, cầu thị thì chẳng những mỗi người nhận rõ khuyết điểm, thiếu sót của mình mà còn giải tỏa được những hiểu lầm, từ đó giúp thông cảm và hiểu nhau hơn.

- Là người tham gia từ đầu quá trình chuẩn bị cũng như triển khai Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2, khóa VIII), ông có ý kiến gì về cuộc vận động, chỉnh đốn Đảng được đặt ra 13 năm trước với công tác xây dựng Đảng hiện nay?

+ Tôi nhớ khi đó làm việc với tinh thần rất quyết liệt, tất cả vụ việc làm trái nguyên tắc tổ chức sinh hoạt Đảng, về tham nhũng, tiêu cực liên quan cán bộ, kể cả cán bộ cấp cao đều được lập thành văn bản để Ban Chỉ đạo gợi ý cho việc phê bình, tự phê bình của các tổ chức, cơ sở Đảng. Sau hai năm tiến hành cuộc vận động, xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tính từ ngày 19/5/1999 đến 19/5/2001, đã có 53 cán bộ do Trung ương quản lý, trong đó có 11 ủy viên Trung ương Đảng bị xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách, cảnh cáo và cho rút khỏi BCH Trung ương 1 ủy viên.

Tuy nhiên, điều rất quan trọng là, với sự vào cuộc nghiêm túc, quyết liệt ngay từ Bộ Chính trị, Ban Bí thư, BCH Trung ương, đây sẽ là tấm gương cho toàn Đảng, toàn dân noi theo, làm cho Nghị quyết Trung ương 4 thực sự đi vào cuộc sống.

Làm thế nào khi người bị xử lý là bạn của mình?

- Khi đảm nhiệm vị trí Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hẳn ông cũng đối diện các trường hợp người bị kiểm tra nhờ vả mình bằng hình thức nào đó? 

+ Lúc đó, tất nhiên việc xử lý đảng viên thì cũng có nhiều người băn khoăn. Tất cả đảng viên băn khoăn gì, muốn gặp Ủy ban Kiểm tra, chúng tôi gặp gỡ và giải thích rõ, tôi nghĩ như thế là rất dân chủ.

- Còn sự nhờ vả hay “chạy” xin được cho qua?

+ Dùng vật chất để chạy, tôi không thấy chuyện đó. Còn họ gặp để thanh minh, giải thích thì đó là việc bình thường.

- Nhưng trong trường hợp, người đó lại là bạn bè, đồng nghiệp, thậm chí người  thân thiết với mình thì sao, họ nhờ mình, chẳng lẽ…?

+ Trước đây, có những đồng chí bị kỷ luật là bạn của tôi hoặc người có quen biết, tôi băn khoăn lắm. Băn khoăn thậm chí mất ăn mất ngủ ấy chứ. Mình cũng là con người có tình cảm bè bạn, đồng chí, đồng nghiệp, các mối quan hệ cá nhân. Thế nhưng không vì chuyện đó mà mình làm sai, bởi bao giờ cũng phải đặt pháp luật, Điều lệ Đảng lên trên hết để dẹp cái băn khoăn ấy đi. Và cũng chính bởi vậy, tôi thấy cần phải nhắc lại nguyên tắc thận trọng, chặt chẽ. Nhưng một khi xác định rõ sai phạm thì phải làm đúng theo Điều lệ Đảng, pháp luật Nhà nước, không để cảm tình cá nhân lấn át ý chí.

- Nghị quyết Trung ương 4 đánh giá, có những yếu kém về xây dựng Đảng kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ, chậm được khắc phục, làm giảm sút lòng tin nhân dân với Đảng… “Nhiều nhiệm kỳ” đó có sự tham gia của ông với tư cách Ủy viên Trung ương 3 khóa, ông tự thấy mình đã tròn nhiệm vụ?

Tự nhận tròn nhiệm vụ sao được, nếu tròn thì chúng ta đã không phải bàn việc cấp bách xây dựng Đảng như hiện nay. Tôi là Ủy viên Trung ương 3 khóa liên tiếp VII, VIII, IX, lại làm công tác kiểm tra Đảng, tôi không thể thoái thác phần trách nhiệm của bản thân trước thực trạng hiện nay của Đảng. Cho nên, tôi thấy rằng, việc kiểm điểm theo những nội dung Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI không chỉ đối với các đồng chí Trung ương đương nhiệm mà còn cả trách nhiệm của các đồng chí Trung ương đã nghỉ hưu. Tôi mong rằng, Bộ Chính trị đương nhiệm có hình thức tổ chức để các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng đã nghỉ hưu cũng được tham gia một cách tích cực vào cuộc sinh hoạt này với tinh thần cùng chịu trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân.

- Xin cảm ơn ông!