Làm việc với Formosa, Thủ tướng nhấn mạnh: Không an toàn, không sản xuất

• Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kiểm tra công tác đảm bảo môi trường ở Formosa

Sáng 24-7, sau khi thị sát tại khu liên hợp gang thép của Công ty TNHH Formosa Hưng Nghiệp Hà Tĩnh (FHS), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có cuộc làm việc với FHS tại trụ sở UBND tỉnh Hà Tĩnh.

Đây cũng là nơi cách đây hơn 1 năm, sau khi có thông tin về hiện tượng cá chết hàng loạt tại một số tỉnh miền Trung, Thủ tướng đã vào làm việc với tỉnh Hà Tĩnh và các địa phương miền Trung chỉ đạo khẩn trương phát hiện nguyên nhân cũng như các biện pháp khắc phục.

Dự cuộc làm việc sáng nay có lãnh đạo Ủy ban Khoa học công nghệ và môi trường của Quốc hội, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương liên quan như Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng, Văn phòng Chính phủ, tỉnh Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình…

Báo cáo tại cuộc làm việc, đại diện FHS cho biết, hiện tại tổng vốn đầu tư vào dự án là hơn 10,6 tỷ USD, dự kiến cuối năm sẽ tăng lên 11,6 tỷ USD. Đây là nhà máy gang thép khép kín lớn nhất Đông Nam Á. Theo đánh giá của các tổ chức nước ngoài (Atkins của Anh và Veolia của Pháp), các hệ thống thiết bị xử lý môi trường mà FHS đang sử dụng đều đạt tiêu chuẩn của nhà máy gang thép hiện đại hàng đầu thế giới. FHS đã mời các chuyên gia quốc tế (Công ty Lloyd’s của Anh) tư vấn, hướng dẫn kỹ thuật trong 1 năm. FHS đã hoàn thành lắp đặt hệ thống quan trắc tự động liên tục nước thải, khí thải xây lắp bể chỉ thị sinh học nuôi cá… Từ 29/5, FHS vận hành thử nghiệm Lò cao số 1 với công suất đạt 85% thiết kế.

FHS cho biết đang xây dựng kế hoạch thu gom, tái sử dụng nước mưa, nước thải, tái sử dụng tro bay, xỉ thép…

Tại cuộc làm việc, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, FHS đã hoàn toàn kiểm soát được các nguồn thải ô nhiễm, an toàn môi trường, đã đầu tư bổ sung và đưa vào vận hành nhiều hạng mục cải thiện công trình bảo vệ môi trường, bảo đảm đạt tiêu chuẩn quốc tế theo cam kết với Chính phủ Việt Nam. Về môi trường biển 4 tỉnh miền Trung, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định, đã an toàn.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cho biết, giám sát liên tục, lấy mẫu hải sản để kiểm tra thì kết quả cho thấy, hải sản cả tầng nổi, tầng đáy ở 4 tỉnh miền Trung hoàn toàn an toàn. Riêng hải sản tầng đáy ở thôn Hải Thanh, xã Kỳ Lợi, Hà Tĩnh cần tiếp tục theo dõi và sẽ công bố kết quả sau.

Theo báo cáo của Tỉnh ủy Hà Tĩnh, FHS đã nghiêm túc chấp hành các cam kết. Đến nay, FHS đã khắc phục được 52/53 lỗi vi phạm. Riêng lỗi chuyển đổi phương pháp làm nguội cốc từ ướt sang khô sẽ hoàn thành hệ thống dập cốc khô số 1 trước 31-3-2018, hệ thống dập cốc khô số 2 trước 30-6-2019 (theo cam kết). Hoạt động du lịch biển, nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản của tỉnh từng bước phục hồi, phát triển. Tổng sản lượng hải sản tăng 12% so với cùng kỳ.

Bảo vệ nhà đầu tư nhưng không bao che, dung túng sai phạm

Sau khi lắng nghe ý kiến của FHS cũng như các bộ, ngành, địa phương, phát biểu kết luận cuộc làm việc, Thủ tướng cho rằng, dự án của FHS tại Hà Tĩnh có quy mô lớn nhất từ trước đến nay về đầu tư tại Việt Nam (trên 11 tỷ USD) nhưng cũng gây sự cố môi trường lớn nhất tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước sự cố này, được sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, trước hết là tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, việc khắc phục sự cố được triển khai nghiêm túc, quyết liệt.

Thủ tướng đánh giá cao sự cố gắng khắc phục nghiêm túc của Formosa, như nhận lỗi trước nhân dân Việt Nam, khắc phục 52/53 lỗi và đang lắp đặt thiết bị hiện đại nhất để chuyển từ công nghệ dập cốc ướt sang dập cốc khô. Đến nay, những mẻ thép chất lượng cao đầu tiên được sản xuất, xuất khẩu với điều kiện môi trường cơ bản được khắc phục.

Không chỉ Chính phủ, các tỉnh miền Trung đã tạo điều kiện khi Formosa tiếp thu, sửa chữa, bảo đảm môi trường trong quá trình sản xuất tại Khu công nghiệp Vũng Áng, Hà Tĩnh. Các cấp, các ngành ở đây đã bảo vệ môi trường đầu tư, xử lý đồng bộ giữa vấn đề đầu tư và vấn đề môi trường, trong đó có dự án Formosa.

“Thái độ của chúng ta rất rõ ràng, không bao che, dung túng cho những sai trái, đồng thời cũng yêu cầu các nhà đầu tư phải nghiêm túc bảo vệ môi trường sống cho nhân dân”, Thủ tướng nêu rõ.

Tại cuộc làm việc, Thủ tướng yêu cầu Formosa tiếp tục hoàn thiện công nghệ, áp dụng công nghệ tiên tiến, thiết bị hiện đại trong dây chuyền sản xuất để khắc phục 100% lỗi vi phạm. Formosa tiếp tục coi môi trường là vấn đề sống còn với nhà máy, với dự án quy mô lớn này. Ý thức về môi trường phải được quán triệt đến mọi cán bộ lãnh đạo, công nhân, người lao động của Formosa và Formosa cần coi sự cố vừa qua là bài học cho hoạt động xây dựng, đầu tư những dự án lớn ở vùng biển như vị trí mà công ty đã chọn. “Tinh thần lớn là không an toàn, không sản xuất”, Thủ tướng nhấn mạnh. “Tôi cũng xin nói rõ rằng nếu vi phạm trở lại thì phải đóng cửa nhà máy này”.

Thủ tướng đề nghị Formosa đã đầu tư rất lớn, công nghệ hiện đại thì nâng công suất nhà máy đi liền với kịch bản môi trường, kể cả môi trường nước, không khí, xử lý vấn đề nước thải, chất thải.

Đối với các bộ, ngành, cơ quan nghiên cứu khoa học, Thủ tướng nêu rõ Bộ Tài nguyên và Môi trường trực tiếp chịu trách nhiệm trước Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, lắp các thiết bị quan trắc và giám sát trực tiếp để bảo đảm các chỉ tiêu về môi trường, trong đó có việc tăng cường cán bộ khoa học công nghệ để đảm nhận việc này. Bộ Tài nguyên và Môi trường thường xuyên kiểm tra, công khai các kết quả môi trường cho nhân dân biết.

Với tỉnh Hà Tĩnh, giám sát, quan trắc trực tiếp, phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các cơ quan; tăng cường năng lực cán bộ và các thiết bị cần thiết để làm tốt trách nhiệm được phân công.

Tỉnh trực tiếp chỉ đạo bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ an toàn nhà máy, không để kẻ xấu phá hoại, bảo đảm an toàn cho nhà đầu tư và tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư.

Với Bộ Y tế, sau 15 ngày nữa, công bố chỉ tiêu, chất lượng hải sản tầng đáy tại thôn Hải Thanh, xã Kỳ Lợi.

Bộ NN&PTNT ban hành kế hoạch sinh kế đối với vùng ven biển miền Trung.

Thủ tướng cũng chỉ đạo các bộ, ngành liên quan làm tốt công tác tuyên truyền, bảo đảm an ninh trật tự.

“Chính phủ tiếp tục phân bổ kịp thời nguồn lực để tạo điều kiện khôi phục sản xuất, kể cả đối tượng gián tiếp bị ảnh hưởng một cách chặt chẽ, đúng pháp luật”, Thủ tướng khẳng định.