Bộ trưởng NN&PTNT lý giải nguyên do tiêu thụ lợn kém
- Đã "giải cứu" được một nửa số thịt lợn dư thừa
- Thủ tướng: Không để tái diễn tình trạng rớt giá như dưa hấu, thịt lợn
- Vì sao giá thịt lợn Việt Nam rẻ nhất thế giới nhưng vẫn “ế”?
Dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, ngay từ đầu buổi sáng đã có 68 đại biểu đăng ký chất vấn đối với Tư lệnh ngành Nông nghiệp. Điệp khúc “được mùa mất giá, được giá mất mùa” từ nhiều kỳ họp vẫn tiếp tục được nhắc lại. Đặc biệt, vấn đề giải cứu lợn được nhiều đại biểu nêu ra.
ĐBQH Nguyễn Văn Sơn (Hà Tĩnh) đặt vấn đề: Căn cứ vào đâu, Bộ đã quy hoạch dự báo phát triển sản phẩm ngành chăn nuôi, phê duyệt tổng đàn lợn đến năm 2015 là 32,2 triệu con, đến 2020 là 34,4 triệu con?
 |
| Đại biểu chất vấn Bộ trưởng Bộ NN&PTNT sáng nay, 13-6 |
Theo ông, số liệu thống kê hàng năm cho thấy, năm 2015 tổng đàn lợn mới chỉ đạt được hơn 27,7 triệu con và 2016 đạt hơn 29 triệu con - thấp hơn nhiều so với quy hoạch mà thị trường lại dư thừa hàng chục triệu con rồi và giá cả giảm sút thảm hại, người chăn nuôi thua lỗ nặng, lúng túng trong giải pháp giải cứu? Đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân, giải pháp và trách nhiệm của Bộ?
ĐBQH Nguyễn Thị Ngọc Lan (Bắc Ninh) đưa ra thực tế, tình hình ngành chăn nuôi lợn đặc biệt khó khăn do cung vượt cầu, lượng thịt dư thừa quá lớn dẫn đến giá lợn lao dốc không phanh, đến thời điểm này ngành chăn nuôi đã lỗ đến 50% giá thành, gây thiệt hại quá lớn về kinh tế và ảnh hưởng đến an sinh xã hội.
“Xin Bộ trưởng cho biết những giải pháp căn cơ, lâu dài để giải quyết hiệu quả vấn đề này như thế nào?” – đại biểu nêu câu hỏi.
Trả lời trực tiếp trước Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chia sẻ với toàn bộ bà con nông dân về tình hình nuôi lợn hiện nay.
“Có hai nguyên nhân chính: Một là, sức sản xuất của chúng ta thời gian qua tăng trưởng quá nhanh, trong 10 năm qua riêng về thịt tăng trên 3,6 lần, từ 3,4 triệu tấn lên 5,6 triệu tấn; riêng về lợn, từ 1.000 tấn sau 10 năm lên 800.000 tấn; riêng về cá nuôi tăng từ 1,8 lên 3,4 triệu tấn; cùng với đó là chục tỷ quả trứng. Riêng lợn còn tăng trưởng nhanh hơn, cách đây 10 năm Việt nam thấp nhất trong ASEAN, khoảng hơn 2 triệu con, bây giờ là 4,2 triệu con…” - Bộ trưởng phân tích.
| Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường |
Cùng với tiến bộ của khoa học kỹ thuật, thời gian gần đây không có dịch, làm cho sức tăng trưởng quá nhu cầu người dân. Bên cạnh đó, rổ thực phẩm Việt Nam đã cơ cấu thành phần. Trước đây mâm cỗ Việt Nam luôn có thịt lợn, giờ trong mâm cỗ còn có nhiều lựa chọn khác như trứng, sữa, thịt gà, thịt bò….
Thứ hai, theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT thì tổ chức ngành hàng của chúng ta chưa tốt. Đến nay vẫn còn 3 triệu hộ chăn nuôi. Chúng ta vẫn phải duy trì vì nếu không thì nông dân biết phải làm gì, tuy nhiên thời gian tới phải co lại. Tiếp đó, khâu chế biến, liên kết trong sản xuất chưa tốt. Cho đến giờ liên kết sản xuất thịt lợn chỉ được 20% ở khâu nuôi còn chế biến rất kém. Các doanh nghiệp chế biến đủ các khâu từ giống, chăn nuôi, giết mổ, phân phối chỉ đếm trên đầu ngón tay, làm cho khâu tiêu thụ trên 90% vẫn theo cách truyền thống, thịt lợn tươi bán ở phản, không phù hợp cơ cấu nhu cầu, cơ cấu tiêu dùng của xã hội.
Khâu xuất khẩu cũng kém, chỉ đi được 3 nước, mới chỉ xuất khẩu lợn sữa mỗi năm 20.000 tấn, chủ yếu thị trường Trung Quốc, còn lại chưa mở rộng được thị trường khác.
“Tóm lại, trong 3 khâu thì khâu sản xuất tốt, còn 2 khâu sau yếu, dẫn tới tháng 4 vừa qua thịt lợn thừa, “được mùa giá rớt” do sức tiêu thụ giảm đi, nhu cầu thực phẩm khác thay thế” – Bộ trưởng nói.
Đại biểu hỏi, ngành Nông nghiệp phải nhìn lại quy hoạch, định hướng chiến lược như thế nào? Chúng ta hội nhập cũng có dòng sản xuất ra, nhưng không tính kỹ hết được. Sản xuất nhỏ mà muốn quy mô lớn, thành sản xuất chuỗi cần có những chính sách đầu tư, đặc biệt là mở cửa thị trường…
“Ngành lợn 3 phân khúc thì chỉ làm được một phân khúc nhanh, còn lại hai phân khúc rất kém, trong đó có trách nhiệm của ngành” – Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường thừa nhận.