Nhiều dự án “đất vàng” đắp chiếu 10 năm: Hà Nội ưu ái cho nhà đầu tư?

• Cử tri Hà Nội kiến nghị thu hồi các dự án chậm triển khai
• Hàng loạt dự án chậm triển khai, vi phạm Luật Đất đai
• Hà Nội thanh tra 33 dự án chậm triển khai
• Hà Nội thu hồi nhiều dự án chậm triển khai

Nhiều dự án chậm hơn 10 năm

Đại biểu Nguyễn Hoài Nam (Thạch Thất), Trưởng ban Pháp chế đề nghị Sở Tài Nguyên và Môi trường cho biết rõ thời gian qua việc công khai các nhà đầu tư cố tình vi phạm được thực hiện thế nào. Sở này có phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư công khai nhà đầu tư cố tình vi phạm hay không. Hơn nữa, rất nhiều chủ đầu tư tái phạm dù họ “rất có năng lực” và cũng không vướng mắc gì về quy hoạch, tài chính. 

Đại biểu Nguyễn Hoài Nam dẫn chứng, tại 4 quận nội thành hiện có những dự án đã chậm tiến độ, chậm đưa đất vào sử dụng 10 năm nay, trở thành điểm trông giữ xe, rất lãng phí… “Nhiều chủ đầu tư rất có năng lực tài chính nhưng phải chăng là chúng ta chưa quyết liệt, chưa thể hiện trách nhiệm của mình để đôn đốc họ. Chúng ta vẫn cứ ưu tiên, nể nang các nhà đầu tư. Phải chăng như vậy!”, ông Nam nói và cho rằng, tạo điều kiện cho nhà đầu tư nhưng phải có thái độ rõ ràng để họ nghiêm túc thực hiện dự án. Còn đại biểu Duy Hoàng Dương (Hoài Đức) nhận định,  thời gian qua thành phố xử phạt 216 chủ đầu tư có dự án chậm tiến độ chỉ 8,6 tỷ đồng là chưa đủ sức răn đe. Do vậy, ông Dương đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường nêu rõ có bao nhiêu nhà đầu tư tái phạm.

Trả lời ý kiến của các đại biểu, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho hay, trong quá trình kiểm tra, rà soát, phát hiện chủ đầu tư vi phạm mà chưa khắc phục thì không được cấp dự án mới. “Sở đã nghiêm túc thực hiện nội dung này”, ông Đông khẳng định. Liên quan việc xử phạt các chủ đầu tư, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cho rằng, theo quy định, đối với Hà Nội được xử phạt đến mức 1 tỷ đồng/dự án. Lãnh đạo Sở này cũng cho rằng, mức xử phạt như vậy chưa đủ sức răn đe, Sở sẽ phối hợp với các đơn vị nghiên cứu, báo cáo thành phố nâng mức xử phạt.

Tiếp tục chất vấn về vấn đề này, đại biểu Hồ Vân Nga (Quốc Oai) cho biết, tại điều 64 theo Luật Đất đai quy định rõ nếu phát hiện dự án chậm hoặc nhà đầu tư có văn bản xin gia hạn thì được tối đa là 24 tháng. Nếu sau 24 tháng vẫn tiếp tục chậm, thì nhà nước thu hồi không được bồi thường. “Trên địa bàn có rất nhiều dự án chậm đến 10 năm và hơn 10 năm. Việc quy định gia hạn 24 tháng với những dự án này có được Sở Tài nguyên và Môi trường thực hiện hay không. Với những dự án chậm hơn 10 năm như vậy, sở có biện pháp gì tham mưu cho thành phố xử lý?”, bà Nga đặt vấn đề.

Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Trọng Đông cho biết, việc thu hồi dự án chậm tiến độ đã được gia hạn 24 tháng (theo Luật Đất đai 2013), chủ đầu tư không được bồi thường gặp rất nhiều khó khăn. “Chúng tôi gặp phải sự chống đối quyết liệt của chủ đầu tư bởi họ đã chi tiền giải phóng mặt bằng, xây dựng hạ tầng kỹ thuật và cũng liên quan đến công ăn việc làm của hàng ngàn lao động. Tuy nhiên không phải gặp khó mà thành phố không quyết liệt xử lý các dự án chậm tiến độ. Thời gian tới, chúng tôi sẽ không gia hạn cho những dự án chậm từ 5-10 năm (trừ trường hợp bất khả kháng). Còn chủ đầu tư cố tình chậm thì sẽ thu hồi”, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi Trường khẳng định.

Công khai 47 dự án chậm cần phải thu hồi

Phát biểu tại phiên họp giải trình, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung chỉ rõ nguyên nhân đầu tiên khiến cho các dự án sử dụng đất chậm được triển khai là do năng lực của nhà đầu tư còn yếu. Các dự án gặp khó khăn trong huy động vốn hoặc do cùng lúc đầu tư vào nhiều dự án khiến nhiều nhà đầu tư “hụt hơi” về tài chính.Ngoài ra, Chủ tịch Hà Nội chỉ ra các nguyên nhân chủ quan khác dẫn đến thực trạng chậm triển khai nhiều công trình, dự án. Đó là do khâu giải phóng mặt bằng còn gặp nhiều khó khăn; do việc điều chỉnh quy hoạch sau khi điều chỉnh địa giới hành chính thành phố (năm 2008); do chính sách đất đai có những thay đổi. Đặc biệt, là do sự yếu kém trong quản lý, sự phối hợp không chặt chẽ giữa các sở, ngành, quận, huyện.

Năm 2017, Hà Nội thu hơn 33.708 tỷ đồng tiền sử dụng đất, hơn 4.847 tỷ đồng tiền thuê đất. Các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất đã góp phần phát triển hạ tầng đô thị, hạ tầng giao thông, nhà ở, tạo công ăn việc làm cho nhiều người lao động, đóng góp ngân sách hằng năm cao, góp phần đáng kể vào sự tăng trưởng của thành phố. Tuy nhiên, Chủ tịch TP Hà Nội đánh giá thực trạng chậm triển khai tại một số dự án cần phải được kiên quyết xử lý.

 “Ngay sau Phiên họp giải trình này, thành phố sẽ công bố danh sách 47 dự án chậm triển khai cần phải thu hồi”, Chủ tịch Hà Nội thông tin, đồng thời cho biết thêm, để có danh sách này, thành phố đã nhiều lần đối thoại, tìm cách tháo gỡ vướng mắc cho các nhà đầu tư và chỉ thu hồi khi chủ đầu tư thực sự không thể tiếp tục triển khai. Quan điểm của thành phố là sẽ tiếp tục rà soát, thu hồi đất tại các dự án mà chủ đầu tư không còn năng lực thực hiện.