Khi thảm họa mang tên... thủy điện

• Nhân chứng kể phút giây cận kề cái chết sau sự cố thủy điện Sông Bung 2
• Công điện của Thủ tướng Chính phủ về khắc phục sự cố công trình thuỷ điện Sông Bung 2
• Thông tin chính thức sự cố tại thủy điện Sông Bung 21
• Đã xác định được danh tính 2 công nhân bị cuốn trôi tại thủy điện Sông Bung 2

Khuya 13-9, đơn vị TĐSB2 đã có thông cáo báo chí xác nhận có ít nhất 2 người bị mất tích trong vụ vỡ đường cống dẫn nói trên. 

Ông Ngô Việt Hải – Tổng Giám đốc Tổng Công ty phát điện 2 (Genco2, chủ đầu tư TĐSB2, thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam) khẳng định: Không phải vỡ đập như tin đồn mà là vỡ ống dẫn nước dẫn nước". 

"Theo đó, khoảng hơn 16h25’ ngày 13-9, nước dâng ở cao trình 572m. Trong lúc cống dẫn dòng đóng lại để tích nước thì bị một lượng nước khổng lồ tống qua, rồi một tiếng nổ rất to, nước tuôn qua cống rất mạnh, tất cả các công nhân đều bỏ chạy thoát thân. Tuy nhiên, có 2 công nhân vận hành máy đào bị nước cuốn trôi mất tích”- ông Hải nói.

Ngay trong đêm tối, chúng tôi đã lên đường tiếp cận hiện trường. Sáng ngày 14-9, theo quan sát của chúng tôi, phía dưới đập tràn, dòng nước vàng đục ngầu đang cuộn chảy. 

Những người dân nơi đây bày tỏ sự lo lắng. Họ không biết vì sao mà dòng nước trở nên hung dữ lạ thường. Còn chúng tôi nhận thấy, đoạn cống dẫn nước ngay dưới chân đập thủy điện bị vỡ, nhiều đoạn bờ kè bằng đá hộc  bị sạt lở hàng chục mét. Đất, đá và sắt thép thép bị cuốn xuống dòng. Cảnh tượng trở nên hoang tàn.

Tại hiện trường, anh Bùi Ngọc Dũng, quê tỉnh Ninh Bình là một công nhân của TĐSB2 cho biết: “Sau khi nghe một tiếng nổ lớn, nước ập đến anh em công nhân hoảng sợ bỏ chạy. Mực nước dâng cao, cuốn trôi nhiều bùn đất, đá và các xe phục vụ của đơn vị thi công. Thật đáng sợ lúc này nhiều công nhân đang thi công dưới chân đập may mà họ chạy kịp chứ không biết hậu quả sẽ ra sao. Cảnh tượng thật sự kinh hoàng”.

Một công nhân khác cho biết: “Anh em kịp thời chạy thoát dòng nước dữ, nhưng đã có 2 người bị cuốn trôi mất tích. Đáng nói lúc này trời đang nắng. Nhưng nước lũ thường nguồn bất ngờ đổ về. Dù sao còn may mắn vì hàng chục công nhân mà bị nước lũ nhấn chìm thì giờ đây không biết như thế nào nữa”.

Chiều ngày 14-9, Thứ trưởng Bộ Công thương Cao Quốc Hưng và cùng đoàn công tác của Bộ Công thương đã đến kiểm tra về vụ việc vỡ cống dòng thủy điện TĐSB2. 

Tại đây, báo cáo với Thứ trưởng Cao Quốc Hưng, ông Ngô Việt Hải cho biết, lòng hồ thủy điện vừa được phép tích nước từ ngày 3-9 để kịp phát điện vào ngày 20-11. 

Chiều 13-9, nước lũ đổ về với lưu lượng 560m3/s đã chui qua hầm dẫn dòng bất ngờ xuất hiện sự cố vỡ ống. Đúng lúc đó, công nhân đang thi công đã kịp thời chảy thoát. Tuy nhiên, có hai công đang thi công dưới chân đập thủy điện bị dòng nước chảy xiết cuốn trôi mất tích. Lãnh đạo công ty phối hợp với lực chức năng huyện Nam Giang đã huy động mọi nguồn lực tìm kiếm 2 công nhân mất tích.

Ông Hải cũng cho biết, tính đến trưa 14-9,  lực lượng chức năng khác đã liên lạc với người thân của những người dân đi rừng, đi làm nương rầy, chăn bò đã không liên lạc được ngày hôm qua (13-9) thì tất cả đã về nhà an toàn. 

Theo ông Hải, đến 13 giờ chiều ngày 14-9, đội thợ lặn của Quân khu 5 ở Đà Nẵng đến hiện trường tổ chức lặn tìm kiếm hai công nhân mất tích nhưng chưa tìm thấy. 

Sau khi đi thực tế, nắm bắt tình hình, lắng nghe ý kiến của các đơn vị có trách nhiệm, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cho rằng, sự cố nói vỡ ống dẫn nước là rất nghiêm trọng. 

Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cũng đã đã đánh giá rất cao việc lực lượng cứu hộ đã nhanh chóng tiếp cận hiện trường trong thời gian nhanh nhất để sơ tán kịp người dân, cùng như trong việc tổ chức tìm kiềm để hạn chế thấp nhất thiệt hại do vỡ ống dòng thủy điện gây ra. 

Thứ trưởng lưu ý: “Trước mắt là tập trung tìm kiếm 2 nạn nhân. Sau đó phải có phương án hỗ trợ ban đầu cho các hộ dân bị thiệt hại rồi phải thống kê, bồi thường đầy đủ về sau. Quá trình thi công phải đảm bảo an toàn, tuyết, nhất là mùa mưa lũ…”.

Liên quan đến sự cố nói trên, 9 giờ sáng 14-9, UBND tỉnh Quảng Nam đã tổ chức họp báo thông tin về sự cố xảy ra tại TĐSB2. Ông Huỳnh Khánh Toàn, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Nam chủ trì cuộc họp lần nữa khẳng định: “Sự cố tại TĐSB2 là vỡ cống dẫn dòng của công trình chứ không phải vỡ đập TĐSB2”.

Theo ông Toàn, các cơ quan chức năng nhận định, nguyên nhân được xác định là do ảnh hưởng của cơn bão số 4 và áp thấp nhiệt đới từ ngày 11-9 đến 13-9 và nước lũ đã chảy mạnh làm bục cửa van số 2 của hầm dẫn dòng thi công. 

Sự có làm mất tích hai người, đó là ông Đặng Văn Tuyền (37 tuổi), quê quán Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương và Nguyễn Minh Luân (24 tuổi), quê quán tỉnh Phú Thọ. Đây là 2 công nhân vận hành máy xúc của Tổng Công ty xây dựng thủy lợi 4. 

Về tài sản, gồm có 2 ô tô, 2 máy đào, 1 máy cẩu 25 tấn, khoảng 4-5 chiếc ô tô tải bị ngập trong nước và các thiết bị thi công, vật tư khác. Nước tràn làm ngập lụt một số đường giao thông tại thôn Pà Ooi, cuốn trôi nhà ông A Lăng Du, A Lăng Danh trú ở Pà Ooi, xã La ÊÊ, Làm nhà cửa của ông A Lăng DHét bị xiêu vẹo

Tại cuộc họp ông Toàn khẳng định: “Sự cố làm mất tích hai người là là nghiêm trọng, vì tính mạng con người là trên hết. Tuy nhiên sẽ không ảnh hưởng đến vùng hạ du Sông Bung, do dưới TĐSB2 còn có thủy điện TĐSB4. Tất cả thủy điện đều phải vận hành quản lý theo quy chế vận hành liên hồ nên không thể tác động đến hạ du”.

Được biết, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo huyện Nam Giang và các đơn vị có liên quan khẩn trương rà soát, xác minh cụ thể thiệt hại do sự cố, nhất là thiệt hại về người, báo cáo Thủ tướng Chính phủ; 

Huy động các lực lượng của địa phương, chủ đầu tư và các nhà thầu tập trung nỗ lực cao nhất tìm kiếm, cứu nạn những người bị mất tích và những người còn chưa liên lạc được; chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với chủ đầu tư khẩn trương rà soát, đánh giá thiệt hại của nhân dân do sự cố, kịp thời hỗ trợ khắc phục hậu quả, bảo đảm ổn định đời sống nhân dân…