Vị thế đất nước và những mục tiêu chiến lược
Lần này, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đặt ra những mục tiêu, nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, hướng đến 100 năm thành lập Đảng (2030) và tầm nhìn 100 năm thành lập nước (2045).
Đại hội xác định những mục tiêu chiến lược
Đại hội lần thứ XIII của Đảng diễn ra vào thời điểm đất nước sắp bước vào Xuân Tân Sửu, đúng dịp kỷ niệm 91 năm ngày thành lập Đảng. Với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Sáng tạo - Phát triển”, Đại hội không chỉ kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng mà còn nhìn lại chặng đường 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991, 10 năm thực hiện Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011), Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 – 2020.
Đại hội đề ra phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ 2021 - 2026, xác định mục tiêu, phương hướng đến năm 2030 (kỷ niệm tròn 100 năm thành lập Đảng) và tầm nhìn phát triển đất nước đến năm 2045 (kỷ niệm 100 năm thành lập nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nay là Cộng hoà XHCN Việt Nam).
Vì vậy, Đại hội XIII là một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển của Đảng ta, dân tộc ta, đất nước ta, có ý nghĩa định hướng chiến lược dài hạn, tiếp tục đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ công cuộc đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước.
Một trong các nội dung quan trọng tại Đại hội là thảo luận các văn kiện. Việc nghiên cứu, soạn thảo các văn kiện trình Đại hội được tiến hành từ sớm, với các bước đi, cách làm hết sức chặt chẽ, khoa học.
“Tổng kết để kiên định con đường đi” - Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu rõ điều này tại cuộc họp Thường trực Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, ngày 5/12/2018.
Nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt của Đại hội XIII, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước khẳng định, việc chuẩn bị các văn kiện cho Đại hội phải được tiến hành một cách khoa học, nghiêm túc, phải bảo đảm thật sự có chất lượng, phản ánh đầy đủ thực tiễn mới của đất nước. Đặc biệt, Báo cáo Chính trị là báo cáo trung tâm, có ý nghĩa hết sức quan trọng để bảo đảm sự thành công của Đại hội.
Đến nay, dự thảo các văn kiện trình Đại hội được chuẩn bị một cách công phu, bài bản, chu đáo. Việc nghiên cứu, soạn thảo các dự thảo văn kiện quán triệt sâu sắc nguyên tắc kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý luận và thực tiễn, giữa kiên định và đổi mới, giữa kế thừa và phát triển.
Quá trình soạn thảo, Tiểu ban Văn kiện Đại hội XIII phát huy tối đa dân chủ, lắng nghe các ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, cán bộ, đảng viên và nhân dân; lựa chọn, chắt lọc, tham khảo các đề xuất tâm huyết, trách nhiệm; kết tinh trí tuệ và sức sáng tạo của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.
Các văn kiện trình Đại hội của Đảng đã thể hiện rõ những quan điểm, chủ trương, phương hướng lớn, cho thấy tầm nhìn, tư duy chiến lược của Đảng, khát vọng phát triển của dân tộc và quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đại hội các cấp đã tiến hành thảo luận chu đáo tất cả các dự thảo văn kiện Đại hội, ý kiến đóng góp rất phong phú, đa dạng, dưới những góc độ khác nhau, cách tiếp cận khác nhau. Tiểu ban Văn kiện đã tổng hợp và tiếp thu, bổ sung, hoàn thiện các báo cáo.
| Các đại biểu biểu quyết thông qua Quy chế làm việc của Đại hội. |
Công tác chuẩn bị nhân sự tiến hành chặt chẽ, khoa học
Đồng chí Nguyễn Thanh Bình, Ủy viên Trung ương Đảng khoá XII, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tổ chức Trung ương cho biết, trên cơ sở tổng kết công tác quy hoạch cán bộ cấp chiến lược nhiệm kỳ 2016-2021 và các nhiệm kỳ tiếp theo, Bộ Chính trị đã chỉ đạo xây dựng và triển khai kế hoạch về xây dựng quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước nhiệm kỳ 2021-2026 (số 11-KH/TW, ngày 6/11/2018) bảo đảm dân chủ, chặt chẽ, đồng bộ, khách quan, minh bạch, hiệu quả.
Công tác chuẩn bị nhân sự có nhiều nội dung đổi mới về quan điểm, mục tiêu, yêu cầu, quy trình, cách làm đối với từng nhóm chức danh, đồng thời xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan tham mưu trong công tác giới thiệu, đề xuất và thẩm định nhân sự quy hoạch cán bộ cấp chiến lược.
Các đồng chí quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương về cơ bản bảo đảm số lượng, cơ cấu, chất lượng; đã được đào tạo qua 5 lớp bồi dưỡng kiến thức mới cho cán bộ cấp chiến lược, là nguồn nhân sự hết sức quan trọng để chủ động chuẩn bị công tác nhân sự Đại hội XIII của Đảng.
Công tác chuẩn bị nhân sự được Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện, thường xuyên, chặt chẽ, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ, sự đoàn kết, thống nhất cao.
Trên cơ sở kết quả công tác chuẩn bị nhân sự, tại các hội nghị Trung ương lần thứ 13, 14 và 15, Ban Chấp hành Trung ương khóa XII đã xem xét thận trọng, kỹ lưỡng và thống nhất cao danh sách nhân sự đề cử để trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng xem xét, bầu cử theo quy định.
Phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 15, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, Ban Chấp hành Trung ương đã thảo luận dân chủ, thẳng thắn, trách nhiệm và biểu quyết thông qua danh sách nhân sự đề cử bổ sung một số đồng chí lần đầu tham gia Ban Chấp hành Trung ương khoá XIII, bổ sung một số đồng chí Ủy viên Trung ương khoá XII thuộc trường hợp "đặc biệt" tái cử khoá XIII và một số đồng chí lần đầu thuộc trường hợp đặc biệt tham gia Ủy viên Trung ương chính thức.
Thông qua nhân sự là Ủy viên Bộ Chính trị khoá XII thuộc trường hợp đặc biệt tái cử khoá XIII và danh sách đề cử các đồng chí vào các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước nhiệm kỳ khoá XIII với số phiếu tập trung rất cao.
Một nhiệm kỳ tạo nhiều dấu ấn
Nhiệm kỳ Đại hội XII, tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, khó lường, khó dự báo, tác động nhiều mặt đến việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm an ninh, quốc phòng.
Trong bối cảnh đó, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã phát huy tinh thần đoàn kết, thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, sự nỗ lực sáng tạo, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm, đạt được nhiều thành tựu rất quan trọng.
Kinh tế tăng trưởng từng bước vững chắc và ngày càng được cải thiện, quy mô kinh tế ngày càng mở rộng, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) giai đoạn 2016 - 2019 đạt khá cao, ở mức bình quân 6,8%. Mặc dù năm 2020, kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch bệnh COVID -19 nhưng tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm 2016 - 2020 ước đạt khoảng 5,9%, thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao nhất khu vực, thế giới.
Quy mô GDP tiếp tục được mở rộng, đến năm 2020 ước đạt 268,4 tỷ USD, tăng khoảng 1,4 lần so với năm 2015; GDP bình quân đầu người năm 2020 ước đạt khoảng 2.750 USD/người, gấp khoảng 1,3 lần so với năm 2015. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân giai đoạn 2016 - 2020 ước đạt khoảng 4%, giảm mạnh so với giai đoạn 2011 - 2015 (7,65%).
Đặc biệt, năm 2020, với sự lãnh đạo nhạy bén, đúng đắn của Đảng và Nhà nước, chúng ta đã khống chế, cơ bản kiểm soát, ngăn chặn được sự lây lan của đại dịch COVID-19 trong cộng đồng, hạn chế tối đa những thiệt hại, tổn thất do dịch bệnh gây ra, bảo đảm an sinh và phúc lợi xã hội cho nhân dân. Việt Nam trở thành một điểm sáng trong việc khống chế, ngăn chặn đại dịch COVID -19, được thế giới ghi nhận, đánh giá cao.
Cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí là dấu ấn nổi bật trong nhiệm kỳ qua. Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí có bước tiến mạnh, đạt được nhiều kết quả toàn diện, rõ rệt, tạo hiệu ứng tích cực, lan toả mạnh mẽ trong toàn xã hội, được nhân dân đồng tình, đánh giá cao, các tổ chức quốc tế ghi nhận.
Nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng, nhất là các vụ án lớn, nghiêm trọng được phát hiện, điều tra, xét xử nghiêm minh với quan điểm không có vùng cấm, không có ngoại lệ, tạo sức răn đe, cảnh tỉnh rất lớn, được cán bộ, đảng viên và nhân dân hoan nghênh, ủng hộ.
Tiềm lực quốc phòng, an ninh ngày càng được nâng cao, an ninh, chính trị được giữ vững. Đã tập trung xây dựng QĐND, CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng có mặt tiến nhanh lên hiện đại.
Tổ chức bộ máy được điều chỉnh theo hướng tinh gọn, mạnh, hoạt động linh hoạt, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, thực sự là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Những thành tựu đạt được là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, là kết quả của cả một quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, góp phần tạo nên những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của nước ta. Như đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay.
Từ một nước nhỏ bé, nghèo nàn, lạc hậu, trình độ rất thấp, hầu như không có tên trên bản đồ thế giới, ngày nay Việt Nam đã vươn lên trở thành một nước có quy mô dân số gần 100 triệu người, đang phát triển, có thu nhập trung bình, có quan hệ với hầu hết các nước trên thế giới, tham gia hầu hết các tổ chức quốc tế và là thành viên, đối tác tin cậy và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế.
Với thành tựu, vị thế đó, chúng ta có thêm niềm tin, tự hào, tiếp tục khẳng định con đường đi lên của đất nước là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan, phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại. Là minh chứng sống động khẳng định đường lối đúng đắn, sáng tạo của Đảng, nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.
Hướng đến những mục tiêu, khát vọng mới
Thời gian tới, hoà bình, hợp tác, liên kết để phát triển vẫn là xu thế lớn nhưng chủ nghĩa dân tộc cực đoan, xung đột cục bộ, sắc tộc, tôn giáo, tranh chấp lãnh thổ, tài nguyên là những thách thức lớn đe doạ sự ổn định và phát triển ở một số khu vực, quốc gia. Thế và lực của đất nước sau gần 35 năm đổi mới đã lớn mạnh hơn nhiều cả về quy mô và sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Tuy nhiên, những bất trắc từ thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu rất khó lường, đặc biệt là ảnh hưởng đại dịch COVID -19 có thể còn kéo dài. Nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, bảo đảm an ninh quốc gia còn gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng xác định mục tiêu tổng quát: “Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hoà bình, ổn định; phấn đấu để đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”.
Mục tiêu cụ thể:
- Đến năm 2025: Là nước đang phát triển có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng: Là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập Nước: Trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Để hiện thực hoá những mục tiêu trên là cả hành trình, chặng đường đòi hỏi sự nỗ lực, sáng tạo và đặc biệt, điều kiện tiên quyết là phải đảm bảo môi trường hoà bình, ổn định để phát triển. Dù thách thức, khó khăn rất lớn song đó là những mục tiêu thể hiện tầm nhìn và khát vọng lớn lao của Đảng ta, nhân dân ta.
Các mục tiêu trên được đề ra trên nguyên tắc bảo đảm tính khoa học, khả thi và thực tiễn; kế thừa và bổ sung phù hợp với những thay đổi trong từng giai đoạn phát triển của đất nước; đồng thời tham khảo kinh nghiệm của các nước và những chuẩn mực phát triển chung của thế giới.
Mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể mà Đại hội đề ra là cơ sở hết sức quan trọng để xác định phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; bảo đảm tính đồng bộ, khả thi, vừa đáp ứng được các yêu cầu lâu dài, vừa có trọng tâm và các khâu đột phá chiến lược cần ưu tiên triển khai thực hiện…