Việt Nam góp hết sức mình vào sự phát triển của ASEAN

Trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 53 năm ngày thành lập ASEAN và 25 năm Việt Nam tham gia ASEAN, sáng 19/8 tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao tổ chức Hội thảo quốc tế "Việt Nam-ASEAN: 25 năm qua và chặng đường phía trước".

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Bộ Ngoại giao

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định trong 25 năm tham gia ASEAN, Việt Nam đã chứng kiến những biến chuyển quan trọng của Hiệp hội từ một khởi đầu khiêm tốn, từng bước lớn mạnh, trở thành tổ chức hợp tác khu vực thành công nhất, hạt nhân của đối thoại và hợp tác vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực, là đối tác quan trọng của nhiều cường quốc và trung tâm chính trị-kinh tế trên thế giới.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, trong suốt chặng đường đó, Việt Nam luôn là một thành viên chủ động, tích cực, có trách nhiệm, đóng góp hết mình vì sự phát triển của ASEAN, nhất là trong những thời khắc quan trọng, tạo ra những dấu mốc của ASEAN như hoàn tất ý tưởng ASEAN-10, thúc đẩy và cụ thể hóa mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN, xây dựng Hiến chương ASEAN, góp phần phát huy vai trò trung tâm và vị thế quốc tế của ASEAN.

Trong phần tham luận, nguyên Phó Thủ tướng Vũ Khoan khẳng định quyết định gia nhập ASEAN 25 năm trước đã đưa đến kết quả “cùng thắng” cho cả Việt Nam và ASEAN. Với ASEAN, đó là bước khởi đầu quy tụ 10 nước Đông Nam Á, mở đường xóa bỏ nghị kỵ, đối đầu, chuyển sang hòa bình, hợp tác. Với Việt Nam, đây là nấc thang đầu tiên để “tập dượt” hội nhập với thế giới.

Các tham luận tại hội thảo chia sẻ đánh giá cho rằng ASEAN đã phát triển vượt bậc sau 53 năm thành lập, trở thành mái nhà chung của khoảng 650 triệu người dân, có một nền kinh tế năng động với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đạt hơn 3.200 tỉ USD và kim ngạch thương mại đạt 2.800 tỉ USD.

Với những mốc son như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước về khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA) hình thành cùng các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa ASEAN với hàng loạt các nền kinh tế chủ chốt trên thế giới, ASEAN đã đóng góp cho hòa bình, ổn định khu vực và góp phần duy trì vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực.

Trong 25 năm qua, Việt Nam đã giữ vai trò nòng cốt trong ASEAN, với nhiều dấu ấn, nổi bật là hiện thực hóa ASEAN gồm 10 nước Đông Nam Á, tạo dựng văn hóa đối thoại và hợp tác trong khu vực, mở rộng sự tham gia của các đối tác bên ngoài vào xây dựng lòng tin, ngăn ngừa xung đột qua các cơ chế do ASEAN dẫn dắt. Đồng thời, Việt Nam còn tham gia xây dựng, củng cố và phát triển các quy tắc ứng xử, quy định về hành vi của các nước khi tham gia hợp tác khu vực.

Nhiều đại biểu cho rằng vẫn còn nhiều cơ hội để ASEAN phát triển trong bối cảnh nhiều thách thức đa dạng nảy sinh như biến động địa-chiến lược, cạnh tranh nước lớn, khoảng cách phát triển giữa các nước thành viên, tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải…và hiện nay là sự lan rộng của đại dịch COVID-19. Trước tình hình đó, ASEAN cần tận dụng những cơ hội thông qua xử lý các thách thức. Gắn kết trong hành động, chủ động trong tiếp cận, linh hoạt trong ứng xử là chìa khóa để ASEAN duy trì vai trò trung tâm, xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định, phồn vinh.

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng khẳng định Hội thảo có ý nghĩa quan trọng, vừa tái hiện bức tranh chân thực, khách quan về quá trình phát triển của ASEAN và hành trình 25 năm Việt Nam tham gia ASEAN. 

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng cho rằng, Hội thảo đã gợi mở những định hướng lớn cho ASEAN và Việt Nam trong chặng đường tiếp theo hướng tới một Cộng đồng gắn kết, thích ứng, liên kết chặt chẽ, lấy người dân làm trung tâm, vì hòa bình, ổn định, phồn vinh cho Đông Nam Á nói riêng, đóng vai trò trung tâm trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương rộng lớn.