Việt Nam kêu gọi ASEAN-Trung Quốc tuân thủ chuẩn mực ứng xử trên Biển Đông

• Mỹ kêu gọi Trung Quốc ngừng quân sự hoá Biển Đông
• ASEAN khẳng định tầm nhìn tự cường và sáng tạo
• Thủ tướng chia sẻ các sáng kiến về hợp tác ASEAN

Tiếp tục các hoạt động trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 33 và các Hội nghị liên quan, sáng 14-11, tại Singapore, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN – Trung Quốc lần thứ 21 đồng thời kỷ niệm 15 năm quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai bên.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (thứ tư, từ trái sang), Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường (thứ năm, từ trái sang) và các Trưởng đoàn ASEAN chụp ảnh chung. Ảnh: Thống Nhất

Tại Hội nghị, các nhà Lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc khẳng định lại tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc đối với hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực. Các nước ghi nhận quan hệ ASEAN-Trung Quốc tiếp tục phát triển mạnh mẽ trên cơ sở tin cậy, hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau. Trung Quốc liên tục là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN trong nhiều năm, đồng thời là nhà đầu tư nước ngoài hàng đầu tại ASEAN. 

Đối thoại và trao đổi giữa ASEAN và Trung Quốc được duy trì thường xuyên ở các cấp. Hợp tác được đẩy mạnh sâu rộng trên nhiều lĩnh vực, từ chính trị-an ninh đến kinh tế, văn hóa-xã hội, giao lưu nhân dân. Các Nhà lãnh đạo hoan nghênh các kết quả tích cực trong Năm sáng tạo ASEAN-Trung Quốc 2018 và nhất trí tiếp tục phối hợp triển khai hiệu quả Năm giao lưu truyền thông ASEAN-Trung Quốc 2019.

Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đánh giá cao vai trò, vị thế quốc tế của ASEAN, ghi nhận những kết quả tích cực trong hợp tác giữa hai bên thời gian qua tạo nền tảng vững chắc cho quan hệ đối tác chiến lược không ngừng được mở rộng. 

Thủ tướng Trung Quốc khẳng định nguyên tắc hai bên tiếp tục tôn trọng và đáp ứng lợi ích chung của nhau, thúc đẩy hợp tác cùng thịnh vượng, cùng có lợi; nhất trí ASEAN và Trung Quốc tiếp tục quan hệ gắn kết chặt chẽ về kinh tế-thương mại-đầu tư, nỗ lực mục tiêu kim ngạch thương mại hai chiều đạt 1 nghìn tỉ USD và FDI đạt 150 tỉ USD vào 2020, trong đó chú trọng nâng cấp và khai thác hiệu quả Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), ủng hộ hệ thống thương mại quốc tế đa phương rộng mở, minh bạch và dựa trên luật lệ... Trung Quốc công bố kế hoạch đóng góp thêm 10 triệu USD cho Quỹ hợp tác ASEAN-Trung Quốc, triển khai chương trình mời 1000 thanh niên các nước ASEAN tham quan và giao lưu tại Trung Quốc.  

Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định Trung Quốc sẽ tiếp tục nỗ lực cùng ASEAN hoàn tất Bộ quy tắc COC trong vòng 3 năm tới, thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC, đóng góp cho hòa bình, ổn định, tự do an toàn, hàng hải và hàng không, tự do thương mại ở Biển Đông.   

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh ý  nghĩa và tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc cũng như những lợi ích to lớn mà mối quan hệ này đem lại cho cả ASEAN và Trung Quốc cũng như đối với hòa bình, ổn định và hợp tác cùng phát triển ở khu vực. 

Thủ tướng nhất trí hai bên cần đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực đối thoại, tăng cường hợp tác, xây dựng lòng tin, đề cao luật pháp quốc tế, xây dựng và hình thành các chuẩn mực ứng xử, đóng góp cho một cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch và dựa trên luật lệ. Thủ tướng ủng hộ ASEAN-Trung Quốc nỗ lực củng cố và phát triển nền tảng kết nối tổng thể vững vàng, cả về lòng tin, kết nối vật chất và kết nối con người. 

Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng chia sẻ tình hình trên thực địa còn diễn biến phức tạp, gây quan ngại cho tất cả các bên và có thể tác động không có lợi cho ổn định ở khu vực. 

Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục đề cao các nguyên tắc đã nhất trí về thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin,  tôn trọng luật pháp quốc tế, xây dựng và tuân thủ các chuẩn mực ứng xử chung, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982, không quân sự hóa, không có hành động làm phức tạp tình hình, triển khai đầy đủ Tuyên bố DOC và xây dựng một Bộ quy tắc COC hiệu quả và thực chất.

Kết thúc Hội nghị, hai bên nhất trí thông qua Tầm nhìn Đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc 2030, định hướng cho quan hệ hợp tác giữa hai bên cho các năm tiếp theo và thông qua Tuyên bố chung ASEAN-Trung Quốc về Khoa học công nghệ và sáng tạo.