100 triệu dân Trung Quốc không thể về quê ăn Tết
 |
| Ảnh minh họa Getty Images. |
Đội ngũ lao động nhập cư đông đảo đóng vai trò quan trọng trong sự bùng nổ sản xuất sau khi Trung Quốc mở cửa kinh tế vào cuối những năm 1970 và trong gần 4 thập kỷ qua, hành trình về quê ăn tết tại Trung Quốc, được mệnh danh là cuộc di cư thường niên lớn nhất thế giới vẫn diễn ra bình thường, cho đến khi COVID-19 xuất hiện.
Năm nay, trong bối cảnh lo ngại dịch COVID-19 bùng phát trở lại, giới chức địa phương tăng cường nỗ lực khuyến khích công nhân không đi lại trong kỳ nghỉ, tiến hành các xét nghiệm nghiêm ngặt, cách ly bắt buộc và thậm chí đưa ra các biện pháp khuyến khích bằng tiền.
Tại tỉnh Quảng Đông, trung tâm sản xuất hàng đầu của Trung Quốc, 70% người ở các thành phố như Thâm Quyến và Đông Quan thường rời khỏi những thành phố này vào dịp Tết. Tuy nhiên trong tháng này, phố xá nhộn nhịp lạ thường.
“Thật không quen khi thấy công viên và trung tâm thương mại sôi động như vậy vào đêm giao thừa”, Jade Zheng, một chủ doanh nghiệp tại Thâm Quyến, cho biết. “Những năm trước, vào dịp này đường phố đã vắng vẻ. Nhiều người bạn của tôi đã giảm chi tiêu cho Tết Nguyên đán. Doanh thu của chúng tôi bị ảnh hưởng lớn vào năm ngoái”, cô nói thêm, đề cập việc hàng loạt doanh nghiệp bị đóng cửa năm ngoái do COVID-19.
Trong khi một số nhà máy sẽ cho nhân viên ở lại làm việc, nhiều công ty vừa và nhỏ, chiếm hầu hết việc làm ở Trung Quốc, vẫn phải đóng cửa vì họ không muốn hoặc không thể trả lương cho công nhân vốn rất đắt đỏ trong kỳ nghỉ.
“Khoảng 70% nhân viên của chúng tôi sẽ ở lại Thâm Quyến vào dịp Tết Nguyên đán. Những năm trước, hơn 90% họ trở về quê nhà”, Stephen Zhang, tổng giám đốc một công ty in kỹ thuật số, cho biết.
Trong kỳ nghỉ lễ, người lao động được phép ở miễn phí trong ký túc xá của công ty, dù nhà máy tới 21/2 mới hoạt động trở lại. “Hầu hết các nhà cung cấp của chúng tôi đều đã nghỉ lễ và tạm ngừng sản xuất. Vì vậy, không có lý do gì để công nhân làm thêm giờ”, Zhang cho biết.
Tuy vậy, nhiều người sử dụng lao động cho rằng với số lượng lao động ở lại nhiều, việc tuyển dụng sau Tết Nguyên đán sẽ dễ dàng hơn và các doanh nghiệp sẽ nhanh chóng hoạt động trở lại. Tình trạng lao động nhập cư chậm trở lại thành phố những năm trước đã gây tình trạng thiếu công nhân ở Quảng Đông.
Khi rất nhiều lao động ở lại Thâm Quyến, công ty sẽ tiết kiệm chi phí tuyển dụng và hoạt động sau kỳ nghỉ Tết. Điều này cũng giúp Zheng nhanh chóng lấp đầy lượng đơn đặt hàng tồn đọng trong tháng 1, vốn dĩ đã vượt quá quý 1 năm ngoái.
Theo một cuộc khảo sát với hơn 53.000 lao động nhập cư tại khoảng 500 công ty, Trung Quốc dự kiến chứng kiến 77,61% trong số 280 triệu lao động nhập cư ở lại thành phố dịp Tết Nguyên đán. Việc hơn 100 triệu lao động nhập cư phải ở lại trong kỳ nghỉ là điều chưa từng có.