Bùng phát chiến sự giữa Armenia và Azerbaijan

08:03 29/09/2020
Đợt xung đột quân sự quy mô lớn đang diễn ra giữa Armenia và Azerbaijan xung quanh khu vực Nagorno-Karabakh khiến ít nhất 39 người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương, trong đó có cả dân thường. Cộng đồng quốc tế đã lập tức có những bước đi ngoại giao nhằm kiềm chế các bên đối đầu.

Bùng phát xung đột quân sự

Reuters ngày 28-9 cho biết, các cuộc giao tranh giữa Armenia và Azerbaijan đã kéo dài sang ngày thứ hai liên tiếp với việc cả hai bên cáo buộc bị đối phương tấn công bằng pháo. Chiến sự nổ ra từ sáng 27-9. Theo thông cáo của Bộ Quốc phòng Armenia, Azerbaijan đã bất ngờ tấn công trước các khu định cư ở vùng lãnh thổ Nagorno-Karabakh do lực lượng thân Armenia kiểm soát, kéo theo một cuộc phản công của Armenia. Ở chiều ngược lại, Bộ Quốc phòng Azerbaijan bác bỏ thông tin do Armenia đưa ra, cho biết lực lượng nước này buộc phải phát động “tấn công đáp trả nhằm trấn áp hoạt động chiến đấu của Armenia và đảm bảo an toàn cho người dân”.

Nagorno-Karabakh, có diện tích khoảng 4.400km2, là vùng lãnh thổ đồi núi nằm sâu trong biên giới Tây Nam của Azerbaijan và được công nhận rộng rãi thuộc chủ quyền Azerbaijan - quốc gia có đa số người dân theo đạo Hồi. Tuy nhiên, phần lớn dân cư ở Nagorno-Karabakh lại là người gốc Armenia theo đạo Cơ Đốc và muốn ly khai để sáp nhập vào Armenia. Tranh cãi về vùng đất này khiến Armenia và Azerbaijan căng thẳng nhiều thập kỷ, đỉnh điểm là cuộc chiến tranh kéo dài từ tháng 2-1988 đến tháng 5-1994, khi chính quyền tự trị ở Nagorno-Karabakh đòi ly khai để sáp nhập vào Armenia.

Sau cuộc chiến, Azerbaijan mất quyền kiểm soát với Nagorno-Karabakh vào tay lực lượng địa phương do Armenia hậu thuẫn. Chính quyền ở Nagorno-Karabakh thành lập nước Cộng hòa Artsakh tự xưng, theo Sputnik, nhưng không được quốc tế công nhận. Những năm gần đây, các đợt xung đột nhỏ vẫn tiếp diễn ở Nagorno-Karabakh, mới nhất là vụ đụng độ khiến hàng chục người chết hồi tháng 7-2020, mà cả hai cùng tuyên bố chiến thắng.

Về thiệt hại sau hai ngày giao tranh mới nhất, theo thống kê của Guardian và Reuters, ít nhất 39 người đã chết. Trong đó, chính quyền ở Nagorno-Karabakh thân Armenia xác nhận, 17 binh sĩ và hai dân thường của họ thiệt mạng hôm 27-9, 15 người thiệt mạng hôm 28-9, hơn 100 người bị thương. Phía Azerbaijan báo cáo, 5 dân thường, cùng là thành viên trong một gia đình, qua đời trong các đợt pháo kích do Armenia tiến hành; một số người khác bị thương.

Theo Sputnik, Armenia tuyên bố đã bắn hạ 10 xe tăng, 4 trực thăng và 15 máy bay không người lái (UAV) của Azerbaijan, song Azerbaijan chỉ xác nhận mất một trực thăng. Azerbaijan cũng khẳng định đã tiêu diệt 12 hệ thống phòng không của Armenia và giành quyền kiểm soát 6 ngôi làng, một đồi chiến lược ở Nagorno-Karabakh. Cả hai bên đồng thời công bố nhiều video ghi lại hình ảnh phương tiện đối phương bị bắn trúng để chứng minh cho phát ngôn.

Vẫn theo Sputnik, hai nước đã lần lượt ban bố tình trạng thiết quân luật và chưa bên nào cho thấy thái độ sẵn sàng lùi bước. Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev nhấn mạnh, ông tự tin giành lại quyền kiểm soát đối với khu vực ly khai “Chúng ta chỉ bảo vệ lãnh thổ, đó là quyền của chúng ta”, ông Aliyev nói. Trong khi đó, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan kêu gọi lực lượng dự bị động viên cả nước đăng ký tham gia nghĩa vụ quân sự chống lại Azerbaijan. “Người Armenia đã sẵn sàng cho chiến tranh”, ông Nikol Pashinyan nhấn mạnh.

Một hệ thống pháo của lực lượng thân Armenia ở Nagorno-Karabakh. Ảnh: Getty Images.

Cộng đồng quốc tế vào cuộc

Xung đột giữa Armenia và Azerbaijan đã làm gia tăng lo ngại về nguy cơ mất ổn định tại khu vực Nam Kavkaz, một trong những hành lang đường ống vận chuyển dầu và khí đốt quan trọng của thế giới, theo Reuters. Các nỗ lực ngoại giao đang gấp rút được triển khai nhằm hạ nhiệt “những cái đầu nóng”, mở đầu bằng việc Nga – quốc gia thường làm trung gian hòa giải Armenia-Azerbaijan và cũng là một trong 3 nước bảo trợ lệnh ngừng bắn năm 1994 (cùng Pháp và Mỹ) – ngày 27-9 kêu gọi hai bên ngừng bắn ngay tức thì và ngồi trở lại bàn đàm phán.

Theo TASS, Tổng thống Vladimir Putin ngày 27-9 đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Armenia Pashinyan, trong đó nhấn mạnh các bên “phải làm mọi thứ để ngăn các hoạt động thù địch leo thang”. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cùng ngày đã trao đổi qua điện thoại với người đồng cấp của Armenia, Azerbaijan và Thổ Nhĩ Kỳ - quốc gia có quan hệ chính trị gần gũi với Baku, để thảo luận về khả năng lập tức tổ chức một cuộc đàm phán ngừng bắn.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc  Antonio Guterres, trong thông điệp phát đi ngày 27-9, kêu gọi các bên dừng hoạt động quân sự ở Nagorno-Karabakh. Ông Guterres “đặc biệt quan ngại” về việc các bên để xảy ra xung đột vũ trang, lên án việc sử dụng vũ lực khiến nhiều người, bao gồm dân thường thương vong. Bộ Ngoại giao Pháp thì cam kết sẽ cùng các đối tác Nga và Mỹ hành động để tiến tới một giải pháp bền vững giúp tháo gỡ xung đột thông qua đàm phán, tôn trọng luật pháp quốc tế.

Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas có cùng kêu gọi về việc các bên chấm dứt giao tranh tại vùng Nagorno - Karabakh và khẳng định đàm phán là con đường duy nhất có tác dụng. Từ Mỹ, Tổng thống Donald Trump cũng cho biết Washington đang xem xét vụ việc và cân nhắc biện pháp ngăn chặn xung đột.

Giới quan sát đánh giá, những nỗ lực hiện nay của cộng đồng quốc tế là rất đáng ghi nhận, song chưa kịp thời và cần mạnh mẽ hơn nữa. Kể từ năm 2008, Azerbaijan và Armenia đã tổ chức hơn 10 cuộc gặp cấp cao để giải quyết vấn đề Nagorno-Karabakh, nhưng chưa tìm được giải pháp do không bằng lòng với các phương án hòa giải.

“Chúng ta chỉ cách một cuộc chiến tranh quy mô lớn một bước nữa thôi. Một trong những lí do dẫn đến tình huống này là cộng đồng quốc tế đã chưa có bước đi hòa giải chủ động nào trong nhiều tuần”, bà Olesya Vartanyan thuộc Tổ chức Khủng hoảng Quốc tế (ICG) cảnh báo.

Thiện Nhân

Hỏi: Cháu tôi bị bạn bè lôi kéo, tụ tập tham gia đua xe máy và bị Công an quận tạm giữ cả xe và người để xử lý theo quy định pháp luật. Xin hỏi hành vi của cháu tôi có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? (Trần Văn Hải, TP Hồ Chí Minh)

Sau nhiều ngày đưa ra xét xử sơ thẩm, ngày 21/11, TAND tỉnh Thừa Thiên Huế tuyên án đối với 2 bị cáo Nguyễn Vĩnh Linh (SN 1961) và Nguyễn Như Quỳnh (SN 1975, đều trú tại TP Huế) trong vụ án "Tham ô tài sản" và "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra ở Trung tâm Công nghệ thông tin Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) thuộc Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên Huế.

Trong bối cảnh Mỹ ngày càng thờ ơ với khu vực Mỹ Latinh, Trung Quốc đã nhanh chóng tận dụng khoảng trống này để mở rộng ảnh hưởng. Với chiến lược đầu tư mạnh mẽ và cam kết lâu dài, Bắc Kinh đang tạo ra một sự thay đổi đáng kể tại Mỹ Latinh, khiến Washington phải đối mặt với thách thức lớn về địa chính trị ngay tại “sân sau” của mình.

Ngày 22/11, Đoàn kiểm tra số 4 của Bộ Công an do Trung tướng Nguyễn Văn Long, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương, Thứ trưởng Bộ Công an, làm trưởng đoàn, kiểm tra các mặt công tác Công an năm 2024 tại Công an tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Tham gia đoàn công tác có đại diện lãnh đạo Văn phòng Bộ Công an và các Cục nghiệp vụ Bộ Công an…

Sau nhiều năm chờ đợi, tuyến Metro đầu tiên của TP Hồ Chí Minh với tên gọi Bến Thành - Suối Tiên (tuyến Metro số 1) cũng đã bước vào giai đoạn gấp rút hoàn thành những công đoạn còn lại để có thể chính thức đưa vào khai thác ngay trong năm nay. Nhưng thời điểm này gánh nặng chi phí hoạt động cũng đã bắt đầu xuất hiện...

Sau một thời gian theo dõi, Công an huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh đã phối hợp với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm Công nghệ cao Công an Hà Tĩnh, Công Thành phố Hà Nội, Quãng Ngãi, Gia Lai phá thành công chuyên án buôn bán, vận chuyển hàng cấm (pháo) với quy mô lớn, bắt giữ 6 đối tượng, thu giữ trên 2,2 tấn pháo các loại cùng nhiều tang vật liên quan đến vụ án.

Ý thức được việc làm của mình là sai trái, qua sự động viên giải thích của Công an, vợ chồng người con trai chiếm nhà của bà cụ Phạm Thị Trơn (phường Hòa Quý (quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng ) đã viết giấy trả nhà. Việc giao trả diễn ra trên tinh thần tự nguyện, dưới sự chứng kiến của đại diện các cơ quan bảo vệ pháp luật cùng chính quyền địa phương.

TAND TP Hồ Chí Minh đang tiếp tục xét xử vụ án xảy ra tại Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil (gọi tắt Xuyên Việt Oil). Đáng lưu ý, trong vụ án này, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre Lê Đức Thọ bị đưa ra xét xử 2 tội danh: “Nhận hối lộ” và “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” với số tiền "khủng" khiến dư luận xôn xao. Từ những "món quà" đó, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre sở hữu nhiều xe ô tô, đồng hồ đắt tiền và nhiều tài sản có giá trị khác.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文