Cơ hội "vàng" hạ nhiệt căng thẳng Mỹ - Iran

06:59 12/05/2020
Mới đây, Người phát ngôn Chính phủ Iran tuyên bố, nước này sẵn sàng thực hiện một thỏa thuận trao đổi tù nhân đầy đủ đối với Mỹ mà không kèm điều kiện tiên quyết.


Theo các chuyên gia phân tích chính trị thế giới, nếu Mỹ "gật đầu" với đề nghị này thì căng thẳng sâu sắc giữa hai bên sẽ phần nào được hạ nhiệt, tạo tiền đề cho những bước đi tích cực hơn nữa trong tương lai.

Aljazeera ngày 11/5 dẫn lời Người phát ngôn Chính phủ Iran Ali Rabiei cho hay: "Chúng tôi đã sẵn sàng để thảo luận về vấn đề trao đổi tất cả các tù nhân với phía Mỹ mà không kèm điều kiện tiên quyết, nhưng hiện tại vẫn chưa nhận được hồi đáp. Dịch COVID-19 đang đe dọa cuộc sống của các công dân Iran trong những nhà tù Mỹ. Chúng tôi hy vọng, Chính phủ Mỹ sẽ quan tâm đến mạng sống của con người hơn là các vấn đề chính trị".

Đồng thời, ông Ali Rabiei cũng nhấn mạnh, Tehran không cần đến một quốc gia thứ ba để làm trung gian trong hoạt động trao đổi tù nhân và nếu Washington "bật đèn xanh", đại diện của Iran tại Mỹ sẽ công bố chi tiết về thời điểm và cách thức tiến hành trao đổi.

Iran đang chờ câu trả lời từ phía Mỹ về việc hợp tác trao đổi tù nhân mà không cần điều kiện tiên quyết. Nguồn: SETA

ABC News dẫn bình luận của giới quan sát đánh giá, trong bối cảnh đôi bên lại vừa chỉ trích nhau về việc gia hạn lệnh cấm vũ khí mà Washington áp đặt lên Tehran, thì động thái trên từ phía Iran đã tạo ra một cơ hội hợp tác hiếm hoi, nhằm cải thiện quan hệ song phương vốn luôn sóng gió.

Quan hệ hai nước đã trở nên ngày một căng thẳng kể từ khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống năm 2016. Đối với Iran, việc hạ nhiệt quan hệ tạm thời với Mỹ sẽ giúp tháo gỡ nhiều gánh nặng khi mà quốc gia Hồi giáo này đang phải đối phó với đại dịch COVID-19 cùng các vấn đề khác trong nước.

Đưa ra quan điểm về tuyên bố của Người phát ngôn Chính phủ Iran, một quan chức cấp cao Nhà Trắng giấu tên nói với CNN rằng: "Từ trước đến nay quan điểm của ông Trump vốn rất rõ ràng và luôn đặt việc giải phóng công dân Mỹ bị giam giữ ở nước ngoài làm ưu tiên.

So với cuộc trao đổi được đánh giá là rất tốn kém để thả tự do cho phóng viên Washington Post Jason Rezaian hồi tháng 1/2016, thì thỏa thuận không kèm bất cứ điều kiện tiên quyết nào từ phía Iran sẽ là một chiến thắng của Tổng thống Trump và là điểm cộng của ông trong đợt tranh cử kế tiếp. Do vậy, việc Tổng thống Trump chưa đưa ra bất kỳ câu trả lời nào có thể là một dấu hiệu tích cực cho phía Iran. Chưa trả lời không có nghĩa là từ chối".

Theo phía Iran, quả bóng đang ở trên sân của Mỹ và chính quyền Tổng thống Trump chỉ đang cân nhắc thận trọng để đưa ra phản ứng một cách khôn khéo. Đây sẽ là cách ít tốn kém nhất và có lợi nhất cho cả Chính phủ của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Iran Hassan Rouhani.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo mới đây cũng kêu gọi Iran thả các tù nhân Mỹ như một thiện chí nhân đạo giữa đại dịch. “Chúng tôi kêu gọi nước Cộng hòa Hồi giáo Iran thả những người bị bắt giữ. Đại dịch COVID-19 tạo ra nhiều nguy cơ sức khỏe đối với các cá nhân. Đơn thuần vì mục đích nhân đạo, hãy bỏ qua các lý do khác, đây là cơ hội tốt để thực hiện hỗ trợ nhân đạo, cho phép người dân Mỹ trở về với gia đình", ông Pompeo tuyên bố. 

Hiện tại, Iran là quốc gia chịu thiệt hại nặng nề nhất do dịch này gây ra tại khu vực Trung Đông. Trong khi đó, Mỹ ghi nhận số ca tử vong do COVID-19 cao nhất trên thế giới.

Trước đó, hãng tin Reuters dẫn lời ba nguồn tin cấp cao Iran cho biết, Washington và Tehran đang đàm phán một thỏa thuận, bao gồm thả tự do cho một cựu binh hải quân Mỹ bị Iran bắt giữ, để đổi lấy một bác sĩ người Mỹ gốc Iran bị Mỹ bắt giữ. Hiện chưa rõ con số cụ thể các tù nhân Mỹ và Iran bị giam giữ.

Tuy nhiên, trong số những tù nhân Mỹ có cha con Baquer Namazi bị bắt năm 2015 và 2016 với tội danh gián điệp. Phía Iran cũng có vài chục người đang bị giam giữ tại các nhà tù ở Mỹ và nhiều trong số này bị bắt do vi phạm lệnh trừng phạt. Được biết, hồi tháng 12/2019, Mỹ và Iran cũng tiến hành trao đổi tù nhân theo hình thức “ một đổi một”.

Trong một diễn biến khác, hôm 10/5, Mỹ đã yêu cầu Liên Hợp Quốc gia hạn lệnh cấm vũ khí đối với Iran, bất chấp lệnh cấm này dự kiến sẽ được dỡ bỏ vào tháng 10/2010 theo thoả thuận hạt nhân mà Iran đã kí với các cường quốc năm 2015 (JCPOA). Ý định của Mỹ đã vấp phải sự phản ứng “mạnh” từ Iran.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi tuyên bố, ý định của Mỹ là vô lý và bất hợp pháp, đặc biệt là trong bối cảnh Mỹ đã tuyên bố rút ra khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015. Ông Mousavi khẳng định, Iran sẽ có phản ứng “tương xứng và rất kiên quyết” nếu lệnh cấm vũ khí được gia hạn.

Linh Đan (Tổng hợp)

Những ngày đầu tháng 7, thời tiết tại Hà Nội khi mưa dông lúc nắng cháy với nhiệt độ ngoài trời có thời điểm lên tới gần 40 độ C. Thế nhưng, tại khuôn viên Đại học Quốc gia Hà Nội, bước chân của những người chiến sĩ Công an nhân dân vẫn vang đều, dứt khoát trên thao trường luyện tập cho lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.

Sau hơn 100 năm bị cấm bơi do ô nhiễm, sông Seine – biểu tượng thơ mộng của Thủ đô Paris, đã chính thức chào đón người dân tới giải nhiệt vào ngày 5/7. Hàng trăm người đã không bỏ lỡ cơ hội được đắm mình trong làn nước mát giữa khung cảnh tráng lệ của nước Pháp, mở màn một mùa hè đáng nhớ và đánh dấu bước tiến lịch sử về môi trường của đất nước này.

Ngày 5/7, tại Đại học Quốc gia Hà Nội (xã Hoà Lạc, TP Hà Nội), Sở Chỉ huy diễu binh, diễu hành Bộ Công an tổ chức hợp luyện cụm các khối đi của lực lượng CAND tham gia diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hoà XHCN Việt Nam.

Trước tình huống khẩn cấp, Trung tá Trần Quang Anh chỉ đạo Trung tá Phùng Ngọc Hiệp trực tiếp điều khiển phương tiện đưa nạn nhân vào Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cấp cứu. Nhờ được hỗ trợ kịp thời, người bệnh đã được cấp cứu và ổn định.

Chiều 5/7, Sở Văn hóa – Thể thao TP Huế cho biết, lễ hội mừng lúa mới (Bhuôih Haro Tơme) của đồng bào Cơ Tu và “Tri thức dân gian về Bún bò Huế” của TP Huế chính thức được ghi danh di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Chiều 5/7, thông tin từ Công ty TNHH MTV Đường sắt Hà Nội (Hà Nội Metro) cho biết, từ 1/8, giá vé hai tuyến đường sắt trên cao (tuyến 2A Cát Linh-Hà Đồng và tuyến 3.1 Nhổn-ga Hà Nội) sẽ được điều chỉnh tăng so với giá cũ. Cùng thời gian này, đơn vị cũng sẽ ngừng triển khai vé tháng tập thể.

Trong thư khen Thứ trưởng Bộ Công an gửi Cục Cảnh sát hình sự nêu rõ, đây là chiến công xuất sắc thể hiện sự tận tụy, tinh thần trách nhiệm cao và sự sắc bén về nghiệp vụ của Cục Cảnh sát hình sự trong triển khai chỉ đạo của Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an về phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm có tổ chức, tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Viện KSND tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Hồ Đại Dũng trong vụ chi 7 triệu USD (khoảng 182 tỷ đồng) đánh bạc. Ngoài ra, còn có hàng loạt doanh nhân, ca sĩ, bác sĩ bị truy tố với cáo buộc tham gia đánh bạc dưới hình thức trò chơi điện tử có thưởng tại Câu lạc bộ Doanh nghiệp Việt kiều - Chi nhánh Hà Nội (King Club). Tổng số tiền mà 136 người tham gia đánh bạc tại “sòng bạc” King Club là 107 triệu USD (tương đương gần 2.600 tỷ đồng).

Theo một nguồn thạo tin của trang Avia.pro và nhiều blogger chuyên theo dõi xung đột Nga - Ukraine, đêm 4/7 (giờ địa phương), sân bay quân sự ở Khmelnitsky (Ukraine) đã xảy ra nhiều vụ nổ lớn. Nguồn này cho rằng, căn cứ không quân Starokonstantinov ở Khmelnitsky bị tập kích bởi nơi đây được cho là đồn trú hàng loạt máy bay chiến đấu F-16 của Ukraine.

Ngày 5/7, Công an TP Hà Nội cho biết, đã tạm giữ hình sự giang hồ cộm cán Nguyễn Thị Hạnh, tức Hạnh "sự" cùng 4 đối tượng khác, để điều tra làm rõ hành vi cưỡng đoạt tài sản.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.