Đàm phán Brexit bế tắc, nước Anh chìm vào chia rẽ
Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh Bộ trưởng Tài chính Anh Philip Hammond cùng ngày cho biết, các nghị sĩ Anh có thể sẽ bỏ phiếu về một thỏa thuận Brexit được sửa đổi, sớm nhất là vào tuần tới và các cuộc đối thoại với EU trong mấy ngày qua đang diễn ra tích cực và hiệu quả.
Những gì đang diễn ra cho thấy, cho tới thời điểm này, khả năng đạt được một thỏa thuận về Brexit vẫn xa vời, chẳng khác nào thời điểm sau cuộc trưng cầu dân ý hôm 24-6-2016. Một vấn đề lộ rõ hơn lúc này là một nước Anh bị chia rẽ hơn bao giờ hết.
 |
| Brexit đang khiến nước Anh bị chia rẽ hơn bao giờ hết. Ảnh: Daily Express |
Quốc hội Anh đã bỏ phiếu về những đề xuất sửa đổi kế hoạch Brexit của nghị sỹ đảng Bảo thủ Graham Brady, trong đó kêu gọi “phương án thay thế” cho vấn đề “chốt chặn” để tránh đường biên giới cứng giữa Cộng hòa Ireland và vùng lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Anh trong trường hợp Anh và EU không thể đàm phán một thỏa thuận thương mại tự do hậu Brexit. Phần lớn khó khăn và trở ngại của quá trình Brexit xuất phát từ vấn đề mối quan hệ hậu Brexit giữa Bắc Ireland và Cộng hòa Ireland.
Vấn đề “chốt chặn” quy định rằng trong trường hợp EU và Anh không ký được một thỏa thuận thương mại nào thì Bắc Ireland sẽ vẫn nằm trong liên minh thuế quan, trong khi Vương quốc Anh lại có ít thỏa thuận hơn với EU. Điều này là không thể chấp nhận được đối với Đảng Hợp nhất Dân chủ (DUP) ở Bắc Ireland với việc 10 thành viên của đảng này là nghị sỹ quốc hội Anh và là lực lượng ủng hộ quan trọng cho chính phủ thiểu số của Thủ tướng Theresa May.
Trong khi đó, phản ứng từ EU là một câu trả lời “không” hết sức rõ ràng đối với việc tái đàm phán thỏa thuận Brexit mà EU đã thống nhất với bà Theresa May. Tuần trước, Thủ tướng Anh đã đến thành phố cảng Belfast của Anh để đánh giá tầm quan trọng của thỏa thuận “chốt chặn”.
Nhưng khi đến Brussels để thương lượng thì những yêu cầu của bà đã vấp phải sự phản đối. Tồi tệ hơn là việc lãnh đạo Công đảng đối lập Jeremy Corbyn trước đó đã viết thư cho Thủ tướng May nói rằng, đảng này sẽ ủng hộ thỏa thuận Brexit nếu Anh vẫn ở lại liên minh thuế quan.
Tuy nhiên, điều này rõ ràng lại là một “vùng cấm” đối với những người ủng hộ Brexit của đảng Bảo thủ cầm quyền. Vấn đề là ở chỗ thời điểm mà ông Corbyn tung ra bức thư nói trên lại là “cú đấm thép” vào cách thức làm hủy hoại quan điểm đàm phán của chính phủ.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker cho biết EU để ngỏ khả năng Anh ở lại liên minh thuế quan và ông sẵn sàng thảo luận về tuyên bố chính trị, một tài liệu có ngôn từ không chặt chẽ vốn bỏ qua các đường hướng thảo luận về mối quan hệ tương lai giữa Anh và EU. Tuy nhiên, ông Juncker và ông Tusk đều nhất quyết không đàm phán lại thỏa thuận Brexit.
Còn ở London, giới chính trị gia lâu nay vẫn gây ra những phiền toái. Việc ông Corbyn từ chối ủng hộ tiến hành cuộc trưng cầu dân ý lần 2 có nguy cơ gây chia rẽ nội bộ Công đảng. Còn trong nội bộ đảng Bảo thủ, những người ủng hộ Brexit có quan điểm cứng rắn và những người ủng hộ tiến hành trưng cầu dân ý lần 2 lại tranh cãi nhau.
Thế nên, nguy cơ đảng Bảo thủ bị chia rẽ cũng hiện hữu. Theo hãng tin BBC, Thủ tướng Theresa May đã có giọng điệu hòa giải với hai đảng này và muốn sớm tiến hành một cuộc thảo luận giữa hai đảng để sớm tìm ra cách thức tiến hành Brexit.
Nữ thủ tướng cũng kêu gọi giới nghị sỹ bình tĩnh để đưa ra những thay đổi cần thiết để thỏa thuận Brexit qua được “ải” Quốc hội. Ông Nigel Farage, người “ủng hộ Brexit chính gốc,” thì lại hậu thuẫn việc thành lập một đảng ủng hộ Brexit mới để đặt mình vào thế tiên phong trong trường hợp tiến trình Brexit bị trì hoãn.
Trong khi đó, công luận thì hết sức bất bình. Những người ủng hộ Brexit cảm thấy bị lạc lõng đến mức họ lập nên một nhóm ủng hộ Brexit.
Trong khi những vấn đề trên chưa được giải quyết thì đồng hồ Brexit vẫn không ngừng điểm. Dường như sẽ chẳng có sự ủng hộ đa số ở Quốc hội cho thỏa thuận Brexit của Thủ tướng May cho dù thỏa thuận này có “ra ngô ra khoai” như thế nào.
Và các cuộc đàm phán với EU rơi vào bế tắc. Chính phủ Anh hiện đang có ý định nối lại các cuộc đàm phán với EU bên lề hội nghị thượng đỉnh Liên đoàn Arab và EU dự kiến diễn ra ở Cairo từ ngày 24 đến 25-2 và hoãn cuộc bỏ phiếu ở Quốc hội cho đến sau thời điểm này.
Điều này mang dấu hiệu của chính sách “bên miệng hố chiến tranh” bởi càng thúc đẩy cho các cuộc thương lượng cuối cùng và tiến trình bỏ phiếu ở Quốc hội đi đến thời hạn chót thì Anh càng có nhiều khả năng rời EU mà không đạt được thỏa thuận nào.