Giải Nobel Vật lý 2018 xướng danh phát minh đột phá về laser

22:15 02/10/2018
Lần đầu tiên sau 55 năm, một nhà khoa học nữ đã trở thành một trong ba chủ nhân mới cho giải Nobel Vật lý năm 2018 với những phát minh đột phá trong lĩnh vực vật lý laser.

The Guardian ngày 2-10 đưa tin, nhà vật lý người Mỹ Arthur Ashkin, nhà vật lý người Pháp Gerard Mourou cùng nhà vật lý Donna Strickland người Canada đã xuất sắc trở thành chủ nhân của giải Nobel Vật lý 2018.

Giải thưởng năm nay được Göran K. Hansson, Tổng thư ký của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, công bố ngày 2-10 với tổng trị giá giải thưởng là 1 triệu USD.

Với việc là một trong 3 nhà khoa học được xướng danh, bà Strickland đã trở thành phụ nữ đầu tiên trong nửa thế kỷ qua được trao giải Nobel Vật lý và là người phụ nữ thứ ba giành được giải Nobel Vật lý trong lịch sử.

 Chân dung 3 chủ nhân của giải Nobel Vật lý 2018. Ảnh: Nobel Assembly

Giải thưởng Nobel Vật lý năm nay được chia làm hai nửa. Cụ thể, nhà khoa học Gerard Mourou và Donna Strickland nhận một nửa giải với "phương pháp tạo ra các chùm tia laser cường độ cao cực ngắn".

Với kỹ thuật có tên "Khuếch đại xung laser cực ngắn" hay CPA, chùm laser sắc bén có thể cắt hoặc khoan lỗ qua nhiều vật liệu khác nhau với độ chính xác cực cao, ngay cả với vật chất sống. Theo The Guardian, kỹ thuật giúp thực hiện những ca phẫu thuật mắt cho hàng triệu người mỗi năm. 

Một nửa giải thưởng còn lại được trao cho nhà khoa học Arthur Ashkin với phát minh "nhíp quang học và ứng dụng trong các hệ thống sinh học".

Nhíp quang học này có chức năng giống như một máy kéo, cho phép các nhà khoa học lấy và giữ chặt các hạt, nguyên tử và phân tử bằng "ngón tay" laser.

Thiết bị có thể kiểm tra và điều khiển virus, vi khuẩn và tế bào sống khác mà không gây thương tổn, tạo cơ hội quan sát và kiểm soát sự vận hành của sự sống.

Nhà khoa học người Mỹ Arthur Ashkin sinh năm 1922, nay đã 96 tuổi. Với giải thưởng năm nay, ông trở thành người nhận Nobel Vật lý lớn tuổi nhất trong lịch sử.

Giải thưởng Nobel Vật lý năm nay được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đánh giá là "những phát minh mang tính cách mạng trong lĩnh vực vật lý laser", thúc đẩy quá trình nghiên cứu vật thể siêu nhỏ trong thời gian ngắn với tính chính xác cực cao.

Giải Nobel Vật lý năm ngoái được trao cho 3 nhà khoa học nghiên cứu tại Mỹ là Giáo sư Rainer Weiss (người Đức) của Viện Công nghệ Massachusetts, Barry C. Barish và Kip S. Thorne (người Mỹ) của Viện Công nghệ California.

Giải Nobel là một giải thưởng quốc tế được công bố hàng năm kể từ năm 1901 để vinh danh những cá nhân đạt thành tựu trong các lĩnh vực: Vật lý, Hoá học, Y học, Văn học và Hoà bình; riêng giải Nobel Hoà bình có thể được trao cho cá nhân hay một tổ chức. Đến năm 1968, Ngân hàng Thụy Điển đưa thêm vào hệ thống giải một giải thưởng về lĩnh vực Kinh tế để tưởng nhớ nhà khoa học Alfred Nobel, người đã sáng lập ra giải Nobel. Một giải Nobel được trao cho tối đa 3 người. Nếu một giải thưởng bị từ chối hoặc không được chấp nhận, số tiền thưởng sẽ được trả vào quỹ.

Lễ trao giải Nobel Y học, Vật lý, Hóa học, Văn học, Kinh tế được tiến hành tại Stockholm, Thụy Điển và lễ trao giải Nobel Hòa bình diễn ra tại Oslo, Na Uy.

Lam Ninh

Sau hơn 6 giờ nỗ lực tìm kiếm, lực lượng chức năng cùng người dân đã phát hiện, vớt thành công thi thể của 2 mẹ con nhảy cầu tự tử vào trưa cùng ngày.

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump mới đây đã cáo buộc Panama tính phí quá cao khi sử dụng kênh đào Panama và cho biết nếu Panama không quản lý kênh đào theo cách chấp nhận được, ông sẽ yêu cầu đồng minh này của Mỹ giao lại kênh đào.

Tại Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024, nhiều loại vũ khí trang bị hiện đại của QĐND Việt Nam đã được trưng bày, nổi bật là vũ khí lục quân đã thu hút sự quan tâm của các đoàn khách quốc tế và đông đảo người dân.

Sáng 22/12, cầu thủ Văn Toàn đã được đưa đi kiểm tra y tế sau chấn thương gặp phải trong trận đấu với đội tuyển Myanmar. Kết quả kiểm tra cho thấy cầu thủ này có thể phải ngồi ngoài sân trong các trận đấu còn lại của ASEAN Cup 2024.

Sau 12 năm kể từ ngày được khởi công và 17 năm kể từ ngày dự án được phê duyệt, lúc 10h sáng ngày 22/12, tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên) của TP Hồ Chí Minh đã chính thức vận hành thương mại để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân…

Sau cơn lũ dữ, làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, Lào Cai) đang dần hồi sinh với những đổi thay tích cực. Trong khung cảnh núi rừng xanh thẳm, tiếng cười nói hồn nhiên của trẻ thơ vang lên từ những điểm trường nhỏ, như khúc nhạc vui thổi bừng sức sống mới. Những mái trường giản dị nay trở thành nơi khơi dậy hy vọng, nơi ươm mầm tri thức cho thế hệ tương lai của làng Nủ – một biểu tượng cho sự kiên cường và tinh thần vượt khó của bà con nơi đây.

Thời tiết tại các tỉnh thành miền Bắc tiếp tục duy trì giá rét với nền nhiệt đêm và sáng sớm ở mức thấp 11-13 độ C, trong ngày tăng lên mức 18-22 độ. Một số nơi có thể có mưa bất chợt.

Quân đội Mỹ đã tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu có liên quan đến phiến quân Houthi tại thủ đô Sanaa của Yemen, bao gồm một cơ sở lưu trữ tên lửa và một địa điểm "chỉ huy và kiểm soát".

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文