Hàn Quốc và Trung Quốc tìm kiếm giải pháp về vấn đề Triều Tiên

• Tổng thống Mỹ-Hàn điện đàm về COVID-19 và vấn đề Triều Tiên
• Hàn, Trung, Nhật tính kế giải quyết vấn đề Triều Tiên
• Cường quốc Đông Á họp bàn về vấn đề Triều Tiên

Phát biểu tại hội đàm, Ngoại trưởng nước chủ nhà Vương Nghị cho biết, Trung Quốc sẵn sàng cùng với Hàn Quốc thúc đẩy tiến trình hướng tới giải pháp chính trị cho vấn đề bán đảo Triều Tiên thông qua đối thoại, mở ra triển vọng thúc đẩy các nỗ lực chung nhằm nối lại đối thoại với Bình Nhưỡng. 

Ông cũng khẳng định, cần duy trì hòa bình ổn định trên bán đảo Triều Tiên, giải quyết các “quan ngại an ninh hợp lý” của Triều Tiên, thiết lập cơ chế hòa bình vĩnh viễn trên bán đảo thông qua đối thoại đàm phán, “phi hạt nhân hóa hoàn toàn” Bán đảo Triều Tiên. 

Ông cũng hy vọng Bắc Kinh sẽ tiếp tục đóng vai trò tích cực trong việc duy trì ổn định trên bán đảo và đảm bảo tiến triển thực chất trong tiến trình hòa bình tại đây. Về quan hệ song phương, Ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định, quan hệ hai nước đang đứng trước “cơ hội quan trọng” để phát triển sâu hơn trong tương lai nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2022. 

Ông cũng mong muốn đẩy nhanh kết nối chiến lược phát triển giữa Trung Quốc và Hàn Quốc cũng như hợp tác tại thị trường thứ 3, sớm hoàn thành đàm phán giai đoạn 2 Hiệp định Thương mại tự do giữa hai bên, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực trọng điểm, như 5G, dữ liệu lớn, kinh tế Xanh…, xây dựng hai bên thành “đối tác hợp tác chất lượng cao. Hai bên nhất trí sẽ tổ chức vòng Đối thoại Chiến lược cấp cao mới giữa Bộ Ngoại giao hai nước và vòng Đối thoại Ngoại giao An ninh 2+2 đầu tiên giữa hai nước vào nửa đầu năm nay, sớm thiết lập Ủy ban Tương lai Phát triển quan hệ Hàn Quốc-Trung Quốc. Hai bên cũng nhất trí tăng cường phối hợp trong việc xây dựng cơ chế công nhận “mã sức khỏe”, tức “hộ chiếu vaccine”, lẫn nhau và hợp tác trong lĩnh vực vaccine, mở rộng “làn nhanh” thúc đẩy đi lại giữa hai nước.

Theo nhận định của giới chuyên gia, chuyến thăm Trung Quốc lần này của ông Chung Eui-yong cho thấy Seoul đang tìm cách cải thiện quan hệ với Bắc Kinh kể từ năm 2016 sau khi nước này cho phép Mỹ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) - động thái mà Trung Quốc xem là mối đe dọa an ninh quốc gia, khiến ngành du lịch, mỹ phẩm và giải trí của Hàn Quốc phải “lao đao” do những hạn chế từ phía Trung Quốc. 

Sự kiện ngoại giao gần đây nhất giữa 2 nước là chuyến thăm của ông Vương Nghị tới Hàn Quốc vào tháng 11/2020. Chuyến thăm của Ngoại trưởng Hàn Quốc lần này cũng cho thấy, Hàn Quốc đang thực thi chính sách ngoại giao “cân bằng” trong quan hệ đồng minh với Mỹ và cải thiện quan hệ kinh tế với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của họ. 

Ông Chung Eui-yong từng là Cố vấn An ninh hàng đầu của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, ông đóng vai trò quan trọng trong chính sách của Hàn Quốc đối với Triều Tiên, là mắt xích quan trọng trong cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử giữa cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un vào năm 2018. Ông cũng từng là đặc phái viên trong việc liên lạc với Trung Quốc về Triều Tiên. Do vậy ông Chung Eui-yong là người rất có kinh nghiệm trong việc xử lý vấn đề này.

Sau chuyến công du châu Á, Ngoại trưởng và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã tập trung vào hợp tác với các đồng minh, đặc biệt là Nhật Bản và Hàn Quốc, để kiềm chế tầm ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực. Tuy nhiên, Seoul đã tìm cách “né tránh” chiến dịch của Washington và tránh gây bất lợi cho quan hệ với Bắc Kinh, đối tác thương mại lớn nhất của họ. 

Có thể thấy rất rõ điều này trong việc, tuyên bố chung 2+2 Mỹ-Nhật vừa qua có từ ngữ cứng rắn và chỉ trích trực tiếp hành vi của Trung Quốc, thì trái lại đối thoại 2+2 Mỹ - Hàn đã không đề cập trực tiếp đến Trung Quốc. 

Gần đây, phát biểu trước báo giới, Ngoại trưởng Hàn Quốc đã bác bỏ ý kiến cho rằng nước này phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung Quốc, hoặc một trong hai bên đã yêu cầu Hàn Quốc đưa ra lựa chọn đó. Ông khẳng định, lập trường cơ bản của Hàn Quốc là rõ ràng và không hề mơ hồ được dựa trên mối quan hệ vững chắc Mỹ - Hàn và cải thiện hài hòa quan hệ với Trung Quốc.

Có thể thấy Hàn Quốc hiện đang rơi vào tình thế “khó càng thêm khó” trong nỗ lực cân bằng quan hệ đồng minh với Mỹ và sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc. Ngoài ra, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đang có những “bước đi” thận trọng nhằm có được sự ủng hộ của cả Mỹ và Trung Quốc nhằm tìm kiếm sự đột phá trong quan hệ với Triều Tiên ở năm cuối nhiệm kỳ. 

Bên cạnh đó, điều quan trọng mà Hàn Quốc, Trung Quốc và cả thế giới đang quan tâm là phản ứng, cũng như là chính sách đối với Triều Tiên của Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden được hoạch định một cách rõ ràng, cụ thể hơn khi Triều Tiên chỉ được xác định là một “mối đe dọa” trong các tuyên bố chung gần đây.