Iran và EU trước sức ép từ lệnh cấm vận của Mỹ

08:48 09/08/2018

Đứng trước lệnh trừng phạt mạnh mẽ từ phía Mỹ, chính thức có hiệu lực vào 0 giờ ngày 7-8, trong khi EU đang lâm vào thế “tiến thoái lưỡng nan” trong việc bảo vệ các doanh nghiệp của mình có giao thương với phía Iran thì Tehran vẫn giữ một quan điểm cứng rắn và chỉ để ngỏ khả năng đàm phán với Washington.

Thỏa thuận hạt nhân JCPOA, đạt được giữa Iran và nhóm P5+1 (bao gồm Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Đức) năm 2015, không chỉ giúp tạo tiền đề cho sự phát triển đầy bất ngờ của nền kinh tế Iran, mà còn “mở đường” cho các công ty của châu Âu thâm nhập thị trường hấp dẫn Iran với nhiều hợp đồng tỷ đô đã được ký kết. Tuy vậy, ít ai ngờ rằng chỉ 3 năm sau, tháng 5-2018, Tổng thống Donald Trump Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận này và áp đặt nhiều lệnh cấm vận đối với Iran.

Theo Reuters, ngày 7-8, những biện pháp trừng phạt đầu tiên mà Mỹ tái áp đặt lên Iran chính thức có hiệu lực, tập trung vào hoạt động thu mua ngoại tệ, đặc biệt là đồng USD, vàng và các kim loại có giá khác của Iran, theo sau đó là các biện pháp còn “mạnh mẽ hơn” sẽ được đưa ra vào tháng 11 này. Những lệnh cấm vận này, theo các chuyên gia, đang và sẽ gây ảnh hưởng đến nền kinh tế dễ bị tổn thương của Iran cả trong ngắn và dài hạn. Ảnh hưởng tiêu cực đầu tiên có thể nhận thấy chính là sự mất giá của đồng rial của Iran.

Theo Independent, thời điểm cuối tháng 7-2018 chứng kiến đồng rial mất hơn nửa giá trị so với đồng USD so với 4 tháng trước đó. Cụ thể, đồng rial đã tụt xuống mức thấp kỷ lục là 100.000 rial/USD vào cuối tháng 7. Đồng rial của Iran lần đầu tiên vượt ngưỡng 50.000 rial/USD vào tháng 3-2018. Tháng 4, Chính phủ Iran đã nỗ lực điều chính tỷ giá lên 42.000 rial/USD, tuy vậy, việc điều chỉnh này đã không đem lại kết quả như mong đợi.

Theo giới quan sát, sự mất giá của đồng rial có thể gây ra sự hỗn loạn, đặc biệt đối với tầng lớp trung lưu Iran. Kéo theo đó là tỷ lệ thất nghiệp tăng, đặc biệt là ở giới trẻ; lạm phát tăng cao do ảnh hưởng từ chi phí hàng hóa nhập khẩu; xuất hiện tình trạng thiếu nước và điện do thiếu đầu tư cơ sở hạ tầng sau nhiều năm trừng phạt. Thêm vào đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Iran có thể sẽ không còn đạt được những con số ấn tượng như sau khi Thỏa thuận hạt nhân lịch sử được ký kết.

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự đoán tăng trưởng của Iran trong năm 2018 chỉ ở mức hơn 4%. Tuy nhiên đây là dự đoán từ trước khi Mỹ tuyên bố rút khỏi thỏa thuận hạt nhân. Do vậy, con số thực tế còn có thể sẽ không “cao” được như vậy.

Những lệnh cấm vận của Mỹ cũng sẽ đẩy những doanh nghiệp của EU đang theo đuổi cơ hội kinh doanh tại thị trường Iran vào thế khó. Theo các biện pháp trừng phạt của Mỹ, các công ty của các nước khác, trong đó có cả EU, kinh doanh với Iran sẽ bị cấm làm ăn ở Mỹ.

Mỹ tiếp tục áp đặt nhiều lệnh cấm vận mới, gây sức ép lớn đối với Iran. Ảnh CNN.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 7-8 cũng đã thẳng thắn tuyên bố trên trang Twitter cá nhân rằng Mỹ sẽ không “làm ăn” với bất kỳ ai giao thương với Iran. Tuyên bố này của Tổng thống Mỹ khiến mối lo ngại ngày càng gia tăng rằng các ngân hàng và các công ty tài chính có thể mất quyền tiếp cận thị trường tài chính Mỹ nếu họ tiếp tục làm ăn với Iran.

Thậm chí, tình hình hiện nay khiến nhiều công ty châu Âu nghĩ đến việc chấm dứt các hoạt động của mình ở Iran. Các công ty Pháp như Total và hãng sản xuất ôtô PSA đã bày tỏ ý định nhiều khả năng sẽ rút khỏi quốc gia này. Reuters dẫn lời một chuyên gia của Phòng Thương mại và Công nghiệp Đức cho biết, trong 5 tháng đầu năm 2018, xuất khẩu của Đức sang Iran giảm 4% và xu hướng này vẫn đang tiếp diễn.

Điều này trái ngược hẳn so với năm ngoái, khi xuất khẩu tăng tới 16%. Thực trạng này nhen nhóm lo ngại cho hơn 100 công ty Đức đang hoạt động tại Iran và khoảng 10.000 doanh nghiệp Đức làm ăn với Iran. Được biết, xuất khẩu của Đức sang Iran trong năm 2017 đạt khoảng 3 tỷ euro (tương đương 3,75 tỷ USD).

Đứng trước những lệnh cấm vận và trừng phạt mạnh mẽ từ phía Mỹ, lãnh đạo Iran vẫn giữ vững quan điểm cứng rắn của mình. Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm 6-8, trước khi các lệnh cấm vận của Mỹ có hiệu lực, nhấn mạnh Tehran chỉ để ngỏ khả năng đàm phán với Washington nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump bãi bỏ các lệnh trừng phạt kinh tế vừa tái áp đặt.

“Iran luôn sẵn sàng đàm phán. Nhưng Mỹ phải quay lại thỏa thuận hạt nhân Iran và trung thực. Mỹ không thể thương lượng trong khi vẫn áp đặt các biện pháp trừng phạt lên Iran”, ông Rouhani nhấn mạnh. Nhà lãnh đạo này cũng chỉ trích các biện pháp trừng phạt của Mỹ là đòn “chiến tranh tâm lý” nhằm chia rẽ người dân Iran.

Trong khi đó, cùng với việc chỉ trích những lệnh cấm vận của Mỹ, EU đã kích hoạt điều luật bảo vệ công ty châu Âu khỏi tác động của các lệnh trừng phạt của Washington. Theo Guardian, nội dung chính của điều luật này là cấm tất cả các công ty châu Âu tuân thủ các lệnh trừng phạt có hiệu lực liên lãnh thổ từ phía Mỹ, tức là một công ty châu Âu sẽ bị trừng phạt nếu như rút khỏi các dự án kinh tế với Iran do sức ép từ các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Đồng thời, một điều khoản quan trọng khác của điều luật này là việc các công ty châu Âu sẽ được bù đắp thiệt hại gây ra do các lệnh trừng phạt của Mỹ. Mức độ bù đắp thiệt hại sẽ do một thẩm phán châu Âu quyết định. Đây được xem là phản ứng mạnh mẽ mà châu Âu muốn gửi đến chính quyền ông Donald Trump, nhằm phản đối chính sách của Mỹ trong vấn đề hạt nhân Iran.

Tuy nhiên, đa số các chuyên gia luật và kinh tế tại châu Âu đều nhận định, “luật phong toả” mà EU vừa đưa ra có rất ít tác dụng trên thực tế.

Duy Tiến (tổng hợp)

Công an tỉnh Lạng Sơn giúp nhân dân ứng phó với mưa lớn, ngập lụt

Lạng Sơn là địa phương chịu ảnh hưởng do mưa lớn, gây ngập úng, nguy cơ sạt lở cao tại một số điểm trên địa bàn, đặc biệt là tại huyện Bắc Sơn. Công an tỉnh Lạng Sơn đã nhanh chóng triển khai các biện pháp cứu nạn, cứu hộ, ứng phó thiên tai.

Cựu giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp và các đồng phạm nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng

Ngày 23/6, TAND mở phiên sơ thẩm xét xử Hoàng Quốc Hùng và các bị cáo đồng phạm trong vụ án đưa và nhận hối lộ xảy ra tại Trung tâm lý lịch tư pháp (Trung tâm LLTP - Bộ Tư pháp).

Khuyến cáo người dân vùng lũ không sử dụng gia súc, gia cầm chết làm thức ăn

Theo Bộ Y tế, mưa lũ và ngập lụt là điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn, virus và trung gian truyền bệnh sinh sôi phát triển và gây bệnh cho con người. Những dịch bệnh thường hay gặp trong mùa lụt bão, mưa lũ là: Tiêu chảy cấp, bệnh đường hô hấp, bệnh về mắt, bệnh ngoài da, sốt xuất huyết…

Sáng mai, cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan hầu tòa

Sáng mai (24/6) TAND TP Hà Nội sẽ mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử cựu Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan cùng 40 bị cáo khác trong vụ án “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ quyền hạn để trục lợi” xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn và nhiều địa phương liên quan.

Thượng nghị sĩ Mỹ: Đừng để quá khứ ở Iraq lặp lại ở Iran

Thượng nghị sĩ Bernie Sanders ngày 22/6 đã chỉ ra những điểm tương đồng giữa các cuộc không kích của Mỹ vào Iran vào cuối tuần qua với cuộc tấn công Iraq năm 2003, nhấn mạnh rằng “đừng để lịch sử lặp lại”.

Lời cảm ơn

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925-21/6/2025), Báo CAND rất vinh dự được Tổng Bí thư Tô Lâm; Chủ tịch nước Lương Cường; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng... gửi lẵng hoa chúc mừng.

Nếu eo biển Hormuz bị phong tỏa…

Căng thẳng Iran - Israel đẩy eo biển Hormuz trở lại tâm điểm lo ngại toàn cầu. Động thái mới nhất là việc Mỹ và Anh rút toàn bộ lực lượng ra khỏi biển Bahrain. Trong trường hợp Iran chặn eo Hormuz, nguồn dầu và khí đốt cho châu Âu sẽ bị bóp nghẹt, đẩy giá năng lượng tăng vọt, chuỗi cung ứng toàn cầu tê liệt và nguy cơ xung đột quân sự bùng nổ.

Ngăn chặn thực phẩm bẩn len lỏi vào bữa ăn gia đình

Thời gian qua, Công an một số tỉnh, thành phía Nam liên tục phát hiện nhiều loại thực phẩm đông lạnh như dồi trường heo, vú heo, sụn và trứng gà non, lườn ngỗng, gà ủ muối, bắp bò... (gọi tắt là thực phẩm bẩn) đã quá hạn sử dụng nhưng vẫn được tích trữ để tuồn ra thị trường. Tất cả các chủ cơ sở khi bị kiểm tra đều không xuất trình được các loại giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ và giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm.

Công an tỉnh Thanh Hoá ra mắt mô hình điểm hỗ trợ tắm biển an toàn

Hướng tới mục tiêu xây dựng Sầm Sơn trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, thân thiện và an toàn, vừa qua, Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC và CNCH), Công an tỉnh Thanh Hoá đã phối hợp tổ chức ra mắt mô hình điểm hướng dẫn và hỗ trợ tắm biển an toàn tại 14 Hubway dọc các bãi biển …

TP Hồ Chí Minh công bố điểm thi lớp 10 năm 2025

Sáng 23/6, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) TP Hồ Chí Minh công bố kết quả kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2025 - 2026.

Khởi tố 2 đối tượng vi phạm đấu thầu gây thiệt hại trên 23 tỷ đồng

Liên quan đến vụ án sai phạm tại Bệnh viện đa khoa Bạc Liêu, ngày 23/6, cơ quan CSĐT Công an Bạc Liêu khởi tố bị can, bắt tạm giam Huỳnh Đức Đạt (SN 1990, ngụ xã Nhơn Thọ, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định; nhân viên Sở Y tế tỉnh Bạc Liêu) và Đỗ Huy Bình (SN 1980, ngụ Quận 4, TP Hồ Chí Minh), về hành vi “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Tỉnh lớn nhất nước sau sáp nhập hoạt động thử nghiệm 6 xã, phường

Ngày 23/6, phường Xuân Hương - Đà Lạt (Lâm Đồng) đã được đưa vào hoạt động thử nghiệm, giải quyết các thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp trước khi hoạt động chính thức từ ngày 1/7 tới.

Ông Trump nói Iran hứng chịu thiệt hại to lớn, Đại giáo chủ Khamenei tuyên bố trừng phạt Israel

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết các cuộc không kích của Mỹ đã gây ra "thiệt hại to lớn" tại các cơ sở hạt nhân của Iran, bác bỏ những nỗ lực của Iran nhằm hạ thấp thiệt hại từ các cuộc không kích ngày 22/6.

Xảy ra hàng loạt vụ tấn công bằng kim tiêm tại lễ hội âm nhạc Pháp

The Guardian hôm 22/6 đưa tin, giới chức Pháp đang điều tra hàng loạt vụ tấn công bằng kim tiêm xảy ra trong đêm hội âm nhạc Fête de la Musique trên toàn nước Pháp - lễ hội âm nhạc đường phố lớn nhất quốc gia này, khiến hơn 140 người, chủ yếu là nữ thanh thiếu niên, phải nhập viện kiểm tra.

Quốc hội Mỹ rạn nứt trước quyết định tấn công Iran của Tổng thống Trump

Nhiều nhà lập pháp Dân chủ và Cộng hòa tại Mỹ ngày 22/6 đã lên tiếng kêu gọi Quốc hội nước này có biện pháp kiểm soát quyền sử dụng vũ lực quân sự của Tổng thống Donald Trump sau các cuộc tấn công nhắm vào 3 cơ sở hạt nhân quan trọng của Iran, ngăn cản việc Mỹ lún sâu hơn vào cuộc xung đột Trung Đông.

Hé lộ thiệt hại tại "trái tim" hạt nhân Iran

Ảnh vệ tinh cho thấy bom phá boongke của Mỹ đục nhiều lỗ thủng xuống cơ sở hạt nhân ngầm của Iran, nhưng IAEA chưa phát hiện bất thường nào về mức độ phóng xạ xung quanh.