Cộng đồng quốc tế lên án vụ ám sát Tổng thống Haiti
Tổng thống Cộng hòa Dominica Luis Abinader gọi vụ ám sát Tổng thống Moise hôm 7/7 là "một cuộc tấn công chống lại nền dân chủ ở Haiti và khu vực", đồng thời ra lệnh "đóng cửa ngay lập tức" biên giới đất nước với Haiti.
|
Reuters dẫn thông tin từ Văn phòng Tổng thống Haiti đưa tin, Tổng thống Jovenel Moise (53 tuổi) đã bị ám sát vào 1h sáng (giờ địa phương) ngày 7/7 tại tư gia. Đệ nhất phu nhân Martine Moïse bị thương và đang được điều trị tại bệnh viện. Được biết, một nhóm người nước ngoài có vũ trang nói tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha đã ám sát ông Moise. Mặc dù vậy, phía Haiti cho biết, chưa có nhóm nào đứng ra nhận trách nhiệm về vụ ám sát rúng động nêu trên. Thủ tướng lâm thời Claude Joseph, người tạm tiếp quản quyền lãnh đạo gọi đây là "hành động thù hận, vô nhân đạo và man rợ". Ông Joseph hối thúc người dân bình tĩnh và khẳng định cảnh sát cùng quân đội sẽ đảm bảo an toàn cho mọi người. |
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cũng bày tỏ "đau buồn" trước vụ sát hại Tổng thống Haiti. "Các ủy viên trong Hội đồng vô cùng sốc trước vụ ám sát Tổng thống Moise trước đó cùng ngày và lo ngại về số phận của Đệ nhất phu nhân Martine Moise, người cũng bị bắn trọng thương trong vụ tấn công", Đại sứ Pháp tại Liên hợp quốc Nicolas de Riviere cho biết .
 |
| Tổng thống Haiti Jovenel Moise. (Ảnh: AP) |
Tổng thống Colombia Iván Duque lên án vụ việc là "hành động hèn nhát" và bày tỏ tình đoàn kết với Haiti. Ông kêu gọi Tổ chức các Quốc gia châu Mỹ gửi một phái đoàn khẩn cấp tới Haiti để "bảo vệ nền dân chủ".
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres lên án vụ ám sát tổng thống Moise, kêu gọi tất cả người dân Haiti duy trì trật tự, đoàn kết chống lại mọi hành vi bạo lực. "Liên hợp quốc sẽ tiếp tục sát cánh với chính phủ và người dân Haiti", phát ngôn viên của ông Guterres nói.
Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU), ông Josep Borrell cho biết ông bị "sốc" về vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenel Moise và cảnh báo điều này có thể gây mất ổn định hơn nữa cho quốc gia Caribe này. "Tội ác này có nguy cơ gây mất ổn định và vòng xoáy bạo lực. Phải tìm ra thủ phạm của vụ ám sát này và đưa ra công lý", ông Borrell viết trên Twitter.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian nói: "Cần phải làm tất cả mọi thứ để đưa tội ác này ra ánh sáng. Điều này xảy ra trong bối cảnh tình hình chính trị và an ninh đang trở nên xấu đi. Tôi kêu gọi tất cả những người trong chính trường Haiti hành động với sự bình tĩnh và kiềm chế".
Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng kêu gọi mọi người bình tĩnh. "Tôi rất sốc và đau buồn trước cái chết của Tổng thống Moise. Chúng tôi xin gửi lời chia buồn tới gia đình ông và người dân Haiti. Đây là một hành động đáng ghê tởm và tôi kêu gọi bình tĩnh vào lúc này", ông Johnson nói trên Twitter.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez cũng lên án vụ ám sát. "Tôi muốn đưa ra lời kêu gọi đoàn kết chính trị để giúp Haiti vượt qua tình trạng khủng khiếp mà đất nước đang gặp phỉa.
Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu bày tỏ "nỗi buồn sâu sắc" về vụ ám sát "hèn hạ", gửi lời chia buồn tới gia đình Tổng thống Moise và người dân Haiti trên mạng xã hội.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết ông "bị sốc và đau buồn khi nghe tin về vụ ám sát kinh hoàng" này. Ông lên án "hành động tàn ác", đồng thời cầu chúc cho Đệ nhất phu nhân Martine Moise mau chóng bình phục. "Mỹ gửi lời chia buồn đến người dân Haiti và chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ vì một Haiti an ninh và an toàn”.
Bộ Ngoại giao Argentina lên án mạnh mẽ vụ ám sát Tổng thống Moise, tái khẳng định tình đoàn kết với Haiti và bày tỏ sự phản đối việc sử dụng bạo lực. "Argentina hy vọng hòa bình và sẽ sớm được khôi phục tại Haiti và yêu cầu tôn trọng các thể chế dân chủ. Những kẻ gây ra tội ác này cần phải nhanh chóng được xác định và chịu trách nhiệm về hành động của mình", Bộ Ngoại giao Argentina cho hay.
Nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn bày tỏ sự mất mát với người dân Haiti trong tuyên bố trên Twitter. “Chúng tôi cầu chúc Đệ nhất phu nhân nhanh chóng bình phục và sát cánh cùng Haiti trong thời điểm khó khăn này", bà Thái viết.
Ông Moise lên lãnh đạo Haiti với nhiều tranh cãi. Những tháng gần đây, phe đối lập yêu cầu ông từ chức với lập luận nhiệm kỳ của ông đáng lẽ kết thúc từ tháng hồi tháng 2. Tuy nhiên, ông Moise bác bỏ.
Hồi đầu năm, ông Moise đã cáo buộc có một nhóm lên kế hoạch đảo chính muốn ám sát ông và khơi mào các cuộc biểu tình. Sau đó, ông ra lệnh bắt giữ 23 người, bao gồm một thẩm phán tòa án tối cao và một quan chức cảnh sát cấp cao.
Theo Reuters, Haiti với 11 triệu dân là một trong những quốc gia nghèo nhất ở châu Mỹ. Nước này hiện đang đối mặt với chia rẽ chính trị sâu sắc, khủng hoảng nhân đạo, tình trạng thiếu lương thực và đã có những lo ngại tình trạng hỗn loạn sẽ lan rộng. Người dân có thể nghe thấy tiếng súng ở khắp thủ đô Port-au-Prince của Haiti từ những cuộc đụng độ cả các băng đảng và cảnh sát.