Rò rỉ nội dung thỏa thuận về Syria giữa Nga và Mỹ

• Nga – Mỹ đồng ý nới lệnh ngừng bắn tại Syria thêm 48 giờ
• Ngừng bắn tại Syria: Khoảng trống trước xung đột?
• Tổng thống Putin kỳ vọng gì đối với thỏa thuận ngừng bắn tại Syria?

Thỏa thuận ngừng bắn 1 tuần ở Syria bắt đầu có hiệu lực từ ngày 12-9, tuy nhiên, đến nay, sau 5 ngày thực thi thì thỏa thuận gần như phá sản. Nói thế là bởi lẽ tiếng súng không hề ngưng và các vụ đụng độ và giao tranh thì gia tăng ở mức độ khốc liệt hơn rất nhiều. 

Mới đây nhất là vào ngày 16-9, một quận ở phía Đông thủ đô Damascus của Syria đã rung chuyển bởi hàng loạt tiếng bom. Một số nguồn tin quân sự cho hay, quân đội Syria buộc phải nổ súng để ngăn chặn một vụ tấn công từ các nhóm vũ trang tìm cách vào phía Đông thủ đô Damascus thông qua quận Jobar. 

Đấy là trên thực địa chiến trường ở Syria. Còn tại các cuộc gặp và trao đổi giữa Nga-Mỹ, hai quốc gia bảo trợ cho thỏa thuận ngừng bắn, tình hình cũng không hề đơn giản. Moskva đã cáo buộc Washington không tuân thủ các nghĩa vụ đề ra trong thỏa thuận ngừng bắn, đồng thời chỉ trích giới chức Mỹ vì đã tỏ thái độ hoài nghi nỗ lực hợp tác của Nga trong việc duy trì thỏa thuận ngừng bắn này.

Hãng tin Reuters cho biết, Moskva cũng đã đánh tiếng rằng nước này sẵn sàng gia hạn cho thỏa thuận ngừng bắn tại Syria thêm 72 giờ đồng hồ. Điện Kremlin cũng như đại diện Bộ Quốc phòng Nga còn khẳng định sẵn sàng dùng ảnh hưởng của mình để khiến quân đội Syria thực thi đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn. 

Các nhân viên cứu trợ đang khẩn trương đưa các em bé ở khu vực Al-Shaar, gần thành phố Aleppo đến nơi an toàn sau khi nơi này bị tấn công. Ảnh: Reuters.

Ngược lại, Nga cho rằng, Mỹ cũng nên dùng ảnh hưởng của họ với các nhóm nổi dậy ở Syria đang ngang nhiên vi phạm lệnh ngừng bắn.

Giới quan sát nhận định rằng, nguy cơ sụp đổ thỏa thuận ngừng bắn tại Syria đang cận kề. Nhiều người còn khẳng định, dù Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã nỗ lực rất nhiều để giảm bạo lực tại Syria nhưng thỏa thuận mới đạt được vẫn chỉ “mang tính ngữ nghĩa, chắp vá và về cơ bản thì không thay đổi bản chất, ngoại trừ cái tên”. 

Điều này cũng lý giải lý do tại sao chỉ trong vòng gần một tuần mà phe đối lập ở Syria đã vi phạm thỏa thuận ngừng bắn tới hơn 100 lần. Thêm vào đó, theo tờ The National Interest thì đó là chưa sẵn sàng hợp tác với Nga từ phía Mỹ. 

Cụ thể, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho biết, Washington sẽ không thiết lập một ủy ban chung với Moskva để phối hợp các cuộc tấn công nhằm vào phiến quân ở Syria cho đến khi viện trợ nhân đạo được chuyển đến thành phố Aleppo bị vây hãm và các khu vực khác. 

Ông John Kirby khẳng định, Ngoại trưởng John Kerry đã đề cập vấn đề này với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong cuộc điện đàm hôm 16-9. 

Còn hãng AP dẫn nguồn tin quân sự cấp cao tiết lộ rằng, một mặt đưa ra các điều kiện để phối hợp hành động với Nga tại Syria, mặt khác, Mỹ lại đang ngấm ngầm triển khai hàng chục lính đặc nhiệm tới khu vực biên giới Syria- Thổ Nhĩ Kỳ với mục đích hỗ trợ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ chiến đấu chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Khu vực này gần Jarabulus và Al-Rai, nằm trong điểm nóng giao tranh Aleppo. 

Chưa hết, thời gian tới, Mỹ cũng sẽ cử các máy bay giám sát từ các khu vực khác tới Syria nhằm xác định các cuộc không kích chống lại Jabhat Fateh al-Sharm (tên mới của tổ chức Mặt trận Al-Nursa)…

Một vấn đề nữa cũng đang thu hút sự quan tâm chú ý của dư luận chính là việc rò rỉ nội dung thỏa thuận ngừng bắn tại Syria của Nga và Mỹ. Một số nguồn tin cho biết, thỏa thuận này không hề đề cập đến số phận của Tổng thống Syria Bashar al-Assad bởi vấn đề lật đổ ông này hiện cũng không còn là nhiệm vụ trước tiên của Mỹ. 

Tuy nhiên, có lẽ vì việc ông Bashar al-Assad sẽ đi về đâu chưa được tính đến nên trong hoạt động, cả Nga và Mỹ đều còn rất cầm chừng để nghe ngóng thái độ của nhau. Dự kiến trong một vài ngày tới, toàn bộ nội dung thỏa thuận sẽ được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng. 

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) cũng đã lên kế hoạch tiến hành phiên họp khẩn cấp về vấn đề này trong cuối tuần này theo lời đề nghị từ phía Nga.