Tại sao Nga quyết định rút khỏi ICC?

09:07 18/11/2016
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 16-11 (giờ địa phương) đã ký sắc lệnh để Moskva chính thức rút khỏi Quy chế Rome, tức quy chế thành lập Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) - tổ chức thường trực chịu trách nhiệm xét xử tội phạm chiến tranh đầu tiên trên thế giới vì cho rằng, tòa án này đã không đáp ứng được những kỳ vọng của cộng đồng quốc tế.


Tổng thống Putin cũng đã chỉ thị cho Bộ Ngoại giao Nga gửi thông báo tới Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) về việc Nga chính thức rút khỏi Quy chế Rome.

Giải thích về quyết định trên, trong một thông cáo, Bộ Ngoại giao Nga cho rằng, ICC không thực sự “độc lập”, đồng thời vận hành “theo hướng một chiều và không hiệu quả” khi chỉ ra được 4 phán quyết trong 14 năm tồn tại và tiêu tốn hơn 1 tỷ USD. 

Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh Moskva vốn muốn những tội phạm quốc tế nghiêm trọng phải chịu trách nhiệm như trong nội dung của Quy chế Rome, vì vậy nước này mới đồng ý ký tham gia quy chế đó vào năm 2000. 

“Nhưng không may là toà (ICC) đã không đáp ứng được kỳ vọng và cũng không trở thành một thiết chế pháp lý quốc tế độc lập và được tôn trọng”, Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh và bày tỏ sự thất vọng về hoạt động của ICC thời gian qua. 

Trụ sở Toà án Hình sự Quốc tế (ICC) tại The Hague, Hà Lan. Ảnh: AP

Bên cạnh đó, Moskva cho biết nước này không hài lòng phán quyết của ICC về cuộc chiến tranh ngắn ngày giữa Nga và Gruzia hồi năm 2008. Nga cho rằng ICC đã phớt lờ hành động xâm chiếm làm hại dân thường của Tbilisi ở Nam Ossetia - khu vực ly khai khỏi Gruzia. 

Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov lý giải việc rút khỏi Quy chế Rome phù hợp với lợi ích quốc gia Nga, đồng thời nhấn mạnh quyết định của Tổng thống Putin ngày 16-11 chỉ là vấn đề hình thức vì Nga chưa bao giờ phê duyệt quy chế đó. 

Sắc lệnh trên của Tổng thống Putin đưa ra chỉ một ngày sau khi Ủy ban nhân quyền của Đại hội đồng LHQ thông qua một nghị quyết trong đó cáo buộc Nga “chiếm đóng tạm thời Crimea”, đồng thời cáo buộc Nga phân biệt đối xử với người dân Crimea. 

Trước đó, ngày 15-11, ICC công bố báo cáo sơ bộ trong đó mô tả những gì đang xảy ra ở Crimea là “một cuộc xung đột vũ trang quốc tế giữa Ukraine và Nga”. 

“Theo thông tin mà chúng tôi nhận được, tình hình ở Crimea và Sevastopol là tương đương với một cuộc xung đột vũ trang quốc tế giữa Ukraine và Liên bang Nga. Liên bang Nga đã dùng quân đội của mình để giành quyền kiểm soát một phần lãnh thổ Ukraine mà không có sự đồng ý của chính phủ Ukraine”, báo cáo sơ bộ từ Trưởng công tố ICC Fatou Bensouda của ICC nêu. 

Thế nhưng, báo cáo sơ bộ của ICC cũng ghi nhận là “Nga nhận được quyền quản lý Crimea không tốn một viên đạn” và các quân nhân Nga đã lợi dùng tình hình “để thiết lập sự kiểm soát với lãnh thổ, nơi có căn cứ quân sự và các tòa nhà của chính phủ Ukraine”. 

Về phía Nga, người phát ngôn Peskov đã lên tiếng bác bỏ các cáo buộc mà ICC đưa ra đối với vấn đề Crimea, khẳng định Crimea sáp nhập vào Nga sau cuộc bỏ phiếu chính đáng và hợp lệ vào năm 2014.

Chỉ một ngày sau quyết định rút khỏi ICC của Nga, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte tuyên bố ông có thể học theo quyết định của người đồng cấp Nga Putin rút khỏi tòa án này vì những chỉ trích của phương Tây đối với các biện pháp truy quét tội phạm ma túy trong nước. 

Hồi tháng 10 vừa qua, Thượng nghị sỹ Philippines, bà Leila de Lima đã kêu gọi ICC điều tra Tổng thống Duterte vì chiến dịch truy quét ma túy đẫm máu ở nước này. Đáp lại, Trưởng công tố ICC cho biết cơ quan này đang theo dõi sát sao diễn biến ở Philippines để đánh giá liệu có mở một cuộc điều tra sơ bộ hay không. 

Không chỉ Nga, gần đây Nam Phi, Burundi và Gambia cũng đã chính thức gửi công văn tới Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon thông báo về việc sẽ rút ra khỏi ICC vì cho rằng, tòa án này tập trung xử lý quá nhiều nhân vật ở châu Phi. 

Gần đây nhất, hôm 15-11, người phát ngôn LHQ Farhan Haq cho biết, Gambia là quốc gia châu Phi thứ 3 gửi thông báo chính thức tới LHQ về việc rút khỏi ICC. 

Phát biểu trước báo giới, ông Farhan Haq cho biết LHQ đã nhận được văn bản thông báo chính thức của Gambia và hiện văn bản này đang được xử lý. Quyết định trên của Gambia sẽ có hiệu lực sau một năm kể từ ngày LHQ nhận được bản thông báo chính thức hôm 4-11 vừa qua. 

Ông Haq cũng cho biết, Nam Phi và Burundi cũng đã bỏ qua lời kêu gọi của Tổng thư kí Ban Ki-moon và đã gửi thông báo khẳng định rằng các nước này sẽ rời bỏ ICC. Trước đó, Bộ trưởng Thông tin Gambia Sheriff Bojang đã cáo buộc ICC là tòa án được sử dụng để “truy tố người châu Phi và đặc biệt là các nhà lãnh đạo châu Phi” trong khi phớt lờ các tội ác gây ra bởi phương Tây. 

Hiện Kenya, Namibia, Uganda và một số nước châu Phi khác cũng ám chỉ việc các nước này cũng đang cân nhắc rút khỏi Quy chế Rome, tức quy chế thành lập ICC.

Quy chế Rome đã được phê chuẩn bởi 123 quốc gia. Mỹ trước đó cũng ký hiệp ước này nhưng chính quyền Tổng thống George W. Bush khẳng định với LHQ năm 2002 rằng Mỹ sẽ không phê chuẩn nó. 

Có trụ sở tại The Hague - Hà Lan, ICC bao gồm 124 quốc gia khắp nơi trên thế giới. Đây là thiết chế pháp lý đặc biệt, chuyên xét xử các tội phạm chiến tranh, diệt chủng và chống lại loài người. 

ICC ra đời vào năm 2002 khi Quy chế Rome về Toà hình sự quốc tế có hiệu lực.
Khổng Hà (tổng hợp)
# diệt chủng hành động xâm chiếm ICC người dân Crimea phân biệt đối xử Quy chế Rome tội phạm chiến tranh Tổng thống Nga Vladimir Putin
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Báo in châu Á tái định vị thời kỳ công nghệ số

Trong những cửa hàng tiện lợi nhỏ bé ở thủ đô Seoul (Hàn Quốc) hay Tokyo (Nhật Bản), vài sạp báo vẫn lặng lẽ hiện diện như những kỷ vật của một thời đã qua. Báo in, dù ngày càng ít dần trong nhịp sống hiện đại, vẫn giữ một vị trí riêng, đặc biệt với những người trân trọng cảm giác lật trang giấy mỗi sáng. Trên khắp châu Á, báo in đang dần nhường bước cho công nghệ số, nhưng câu chuyện về nó vẫn chưa khép lại.

Cả nước đã khởi công 25 dự án nhà ở xã hội, với quy mô 23.098 căn

Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy, từ đầu năm 2025 đến nay, Bộ Xây dựng đã tổ chức 25 đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn tháo gỡ các khó khăn để thúc đẩy triển khai các dự án nhà ở xã hội tại các địa phương, gồm: TP Hồ Chí Minh, Huế, Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nam, Thanh Hóa, Ninh Bình, Bình Thuận, An Giang, Đà Nẵng, Đồng Nai, Hà Nội, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Kiên Giang, Nghệ An, Quảng Nam; Long An, Tây Ninh, Bình Phước, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Nỗi lòng nhà báo tác nghiệp tại các phiên tòa

Với các phiên tòa xét xử “đại án”, người ta thường quan tâm đến việc quan chức nào ra tòa, mức án bao nhiêu... Còn với các phiên tòa dân sự, đặc biệt là những phiên tòa giải quyết tranh chấp tài sản, khi quyền lợi lấn át tình thân, người ta lại quan tâm đến “bản án lương tâm”. Nó đeo đẳng những người trong cuộc không có thời hạn. Còn đối với phóng viên theo dõi, đưa tin phiên tòa, sau mỗi phiên xét xử là nỗi buồn trĩu nặng…

Miền Bắc cuối tuần mưa to, giảm nhiệt nắng nóng

Thông tin từ Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (21/6), khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ đã có mưa, mưa vừa và rải rác có dông, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Lượng mưa nhiều nơi trên 110mm như: Vạn Mai (Hòa Bình) 251,2mm, Khuôn Hà (Tuyên Quang) 177,8mm, Minh Lập (Thái Nguyên) 157,9mm, Quảng Ngần (Hà Giang) 126,6mm, Thác Bà (Yên Bái) 114,8mm, Lóng Luông (Sơn La) 112,8mm, Bằng Luân (Phú Thọ) 111,6mm…

Bảo đảm an ninh, an toàn cho những chuyến bay

Một trong những nhiệm vụ mới của Bộ Công an bắt đầu từ ngày 1/3/2025, đó là công tác đảm bảo an ninh hàng không - nhiệm vụ được Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an tiếp nhận.

Công bố Báo cáo kinh tế Việt Nam 2025 của OECD

OECD đánh giá, Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng và bước tiến đáng kinh ngạc về kinh tế trong vài thập kỷ qua. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu như tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030 cũng như trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam cần có bước nhảy vọt mới trong sản xuất.

Việt Nam tiếp tục trúng cử thành viên Ủy ban liên chính phủ Công ước UNESCO 2005

Tối 20/6, Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch cho biết, tại kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 10 Công ước 2005 về bảo vệ và phát huy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa, Việt Nam đã tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai liên tiếp là thành viên của Ủy ban liên chính phủ Công ước. Kỳ họp diễn ra từ ngày 18-20/6 tại trụ sở UNESCO ở thủ đô Paris (Pháp).

Những bài báo sức nặng “cửu đỉnh”

Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, báo chí luôn giữ một vai trò quan trọng với đời sống xã hội và tùy vào bối cảnh cụ thể, có tác động ở mức độ khác nhau, ít hoặc nhiều, thậm chí sâu sắc tới chính trị - xã hội, chính trường quốc gia, quốc tế. Vụ Watergate là một điển hình trong tác nghiệp báo chí, đã làm chao đảo chính trường Mỹ dẫn tới việc Tổng thống Nixon phải từ chức vào năm 1974.

Khởi động chuỗi hoạt động kỷ niệm 30 năm quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ

Ngày 20/6, Phái đoàn Ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam chính thức khởi động chuỗi hoạt động “30 năm quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam” nhằm kỷ niệm ba thập kỷ quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia, đồng thời tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy hơn nữa quan hệ song phương và mở rộng hợp tác trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.