Thái Lan sẵn sàng cho cuộc tổng tuyển cử lịch sử

• Thủ tướng Thái Lan: Tổng tuyển cử phải theo lộ trình

Điểm mới trong chính trị Thái Lan

Euro News đánh giá, cuộc bầu cử năm 2019 tại Thái Lan thực chất là bầu cử Hạ viện bởi 250 ghế ở Thượng viện đã do chính quyền quân đội cầm quyền chỉ định. Dựa theo Hiến pháp mới của Thái Lan được thông qua năm 2017, trong tổng số 750 ghế tại Quốc hội Thái Lan, số ghế ở Hạ viện là 500 ghế. Người dân sẽ trực tiếp bỏ phiếu bầu ra 350 thành viên Hạ viện theo khu vực bầu cử. 150 thành viên theo danh sách các đảng sẽ được lựa chọn tính theo tỉ lệ số phiếu mỗi đảng giành được sau bầu cử.

Nhiệm kỳ của các thành viên Thượng viện là 5 năm, nhiều hơn 1 năm so với nhiệm kỳ của Hạ viện. Đáng lưu ý, theo Reuters, lần đầu tiên kể từ năm 1978, Thượng viện đã có quyền bỏ phiếu chọn ra Thủ tướng, thay vì việc chỉ Hạ viện được bầu Thủ tướng như trước đây.

Theo đó, trong cuộc tổng tuyển cử này, Thượng viện và Hạ viện sẽ cùng bầu chọn Thủ tướng sau khi kết quả bầu cử được công bố. Luật bầu cử mới quy định một đảng hoặc liên minh nếu muốn giành thắng lợi thì phải giành ít nhất 376 phiếu. Do đó, một ứng viên sẽ trở thành Thủ tướng khi và chỉ khi giành được ít nhất 376 phiếu ủng hộ từ cả lưỡng viện.

Tuy nhiên, kể cả khi cả Thượng viện giành toàn bộ phiếu ủng hộ cho 1 ứng viên, người này vẫn cần ít nhất 126 lá phiếu ở Hạ viện để trở thành Thủ tướng tiếp theo của Thái Lan. Theo Nikkei Asian Review, cuộc tổng tuyển cử năm 2019 được đánh giá là vô cùng quan trọng, bởi mỗi lá phiếu của cử tri sẽ là "phép thử" cho khả năng khôi phục chính quyền dân sự tại xứ sở chùa Vàng sau gần 5 năm chính phủ quân đội cầm quyền, chấm dứt tình trạng bất ổn chính trị tại quốc gia này.

Còn với các cử tri Thái Lan, Bangkok Post ghi nhận, không khí bầu cử đang nóng dần lên từng phút một trên từng con phố, khi đây sẽ là lần đầu tiên kể từ năm 2011 họ được thực hiện quyền công dân của mình. Ủy ban bầu cử Thái Lan dự kiến sẽ có khoảng 50 triệu người, tương đương 80% cử tri đi bỏ phiếu trong ngày 24-3, với gần 7,3 triệu người lần đầu tiên đi bỏ phiếu.

Điều này chứng tỏ mối quan tâm của cử tri Thái Lan đối với việc thực hiện quyền, nghĩa vụ công dân thông qua lá phiếu của mình đã được nâng lên nhiều so với cuộc các cuộc bầu cử trước đây. Trước đó hôm 17-3, Thái Lan đã tổ chức bầu cử cho khoảng 2,6 triệu cử tri đăng ký bỏ phiếu sớm, đúng một tuần trước khi cuộc tổng tuyển cử chính thức diễn ra vào ngày 24-3 tới.

Cuộc chạy đua của những ứng viên sáng giá

Ủy ban bầu cử Thái Lan cho biết có 68 ứng cử viên của các Đảng đủ tư cách tham gia ứng cử vào chức Thủ tướng Thái Lan năm 2019. Các ứng viên có nền tảng đa dạng, bao gồm cựu lãnh đạo quân đội - Thủ tướng đương nhiệm trong chính quyền quân quản; tỷ phú nằm trong 1% người giàu nhất Thái Lan; thậm chí cả những chính trị gia ủng hộ việc hợp pháp hóa cần sa. Trước thềm bầu cử, truyền thông quốc tế đánh giá Thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha, ứng viên của Đảng Palang Pracharath nhiều khả năng sẽ tiếp tục giành thắng lợi trong cuộc tổng tuyển cử lần này.

Từ một chỉ huy quân đội, ông Prayut Chan-o-cha đã lãnh đạo cuộc đảo chính vào tháng 5-2014 và lên nắm quyền điều hành đất nước trong 5 năm qua. Trong các cuộc thăm dò dư luận trước bầu cử, Thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-o-cha đang dẫn đầu cuộc đua với 26% số người được hỏi ủng hộ.

Ba đối thủ nặng ký của Thủ tướng đương nhiệm Prayuth Chan-ocha lần lượt là bà Sudarat Keyuraphan, ứng viên hàng đầu đại diện đảng Pheu Thai - Đảng có mối quan hệ mật thiết với anh em cựu Thủ tướng Thaksin và Yingluck Shinawatra. Gương mặt thứ hai là chính khách 40 tuổi Thanathorn Juangroongruangkit, ứng viên của đảng Future Forward (Hướng về tương lai).

Ông Thanathorn được ví như niềm hy vọng mới của giới trẻ và nhận được ủng hộ đông đảo từ cộng đồng mạng Thái Lan. Ứng viên tiềm năng cuối cùng là chính khách của đảng dân chủ Abhisit Vejjajiva, người sinh ra và lớn lên tại Anh với nền tảng học vị vững chãi khi từng theo học đại học danh tiếng Oxford. Chính trị gia 54 tuổi này từng được bầu làm Thủ tướng vào năm 2008 và trở thành Thủ tướng trẻ tuổi nhất trong lịch sử Thái Lan trong 60 năm.

Trong ngày 22-3, ngày tranh cử được coi là cuối cùng trước "giờ G", các chính đảng lớn tại Thái Lan tuyên bố đã sẵn sàng cho cuộc tổng tuyển cử diễn ra vào ngày 24-3 tới, đồng thời tiếp tục đưa ra những chính sách hấp dẫn mới nhằm thu hút sự ủng hộ của cử tri. Bangkok Post cũng công bố một bản khảo sát cho biết 97% người được phỏng vấn khẳng định sẽ đi bầu cử, và nhấn mạnh chính sách của các đảng sẽ là mối quan tâm hàng đầu của họ khi bỏ phiếu.

Truyền thông sở tại dẫn lời Chủ tịch Ủy ban bầu cử Thái Lan (EC) Ittiporn Boonpracong cho biết, kết quả không chính thức của cuộc tổng tuyển cử vào ngày 24-3 dự kiến sẽ được công bố trong vòng 3 giờ đồng hồ kể từ thời điểm kết thúc bỏ phiếu vào 17 giờ cùng ngày. Liệu Thái Lan có phá vỡ được "vòng luẩn quẩn" bất ổn chính trị kéo dài nhiều năm qua và đạt mục tiêu khôi phục chính phủ dân sự như kỳ vọng? Câu trả lời sẽ được hé mở phần nào khi kết quả bầu cử được công bố vào cuối ngày 24-3.